Ο αποκλεισμός του εναέριου χώρου της Λευκορωσίας περιλαμβάνεται στις αυστηρές κυρώσεις που αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Ένωση εναντίον του καθεστώτος Λουκασένκο, το οποίο την περασμένη Κυριακή υποχρέωσε σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ αεροσκάφος της Ryanair που πραγματοποιούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους, προκειμένου να τεθεί υπό κράτηση από τις λευκορωσικές Αρχές ο Λευκορώσος δημοσιογράφος Ρομάν Προτάσεβιτς.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα, ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του Ρόμαν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα, που ήταν στην πτήση από την Αθήνα προς το Βίλνιους και συνελήφθησαν στο Μινσκ την Κυριακή, μετά την αναγκαστική προσγείωση.
Παράλληλα ζήτησαν από τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφύγουν τις πτήσεις πάνω από τη Λευκορωσία. Οι χώρες της ΕΕ κάλεσαν επίσης τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας να ξεκινήσει έρευνα. Ο οργανισμός του ΟΗΕ, ο οποίος διαμορφώνει τα πρότυπα για την πολιτική αεροπορία, κάλεσε συνεδρίαση για την Πέμπτη.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να επιβάλλουν οικονομικές ποινές που αναμένεται να στοχεύουν σε εταιρείες και οικονομικές οντότητες που κατηγορούνται ότι χρηματοδοτούν την 27ετή θητεία του προέδρου Αλεξάντρ Λουκασένκο.
Στο σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, όλοι οι ηγέτες καταδικάζουν σθεναρά την λευκορωσική ενέργεια και:
- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτασέβιτς και της Σοφία Σαπέγκα, καθώς και την εγγύηση της ελεύθερης μετακίνησής τους.
- Καλεί το Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορείας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο συμβάν.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό, στη βάση του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις, χωρίς καθυστέρηση, για αυτό το σκοπό.
- Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφεύγουν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για να αποκλείσει τις πτήσεις Λευκορωσικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της ΕΕ και να αποτρέψει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτά.
- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την αλληλεγγύη του στη Λετονία, σε συνέχεια της αδικαιολόγητης απέλασης των Λετονών διπλωματών.
Conclusions on #Belarus adopted at #EUCO chaired by @eucopresident pic.twitter.com/MWco6QEiTy
— Barend Leyts (@BarendLeyts) May 24, 2021
«Πρόκειται για επίθεση κατά της δημοκρατίας, επίθεση κατά της ελευθερίας της έκφρασης και επίθεση κατά της ευρωπαϊκής κυριαρχίας», δήλωσε στους δημοσιογράφους η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν. Η πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε πρόσθετες κυρώσεις «σε άτομα που εμπλέκονται στην αεροπειρατεία, αλλά αυτή τη φορά επίσης σε επιχειρήσεις και οντότητες που χρηματοδοτούν αυτό το καθεστώς».
«Δεν θα ανεχθούμε να παίζουν ρουλέτα με τις ζωές αθώων πολιτών», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο οποίος προεδρεύει της Συνόδου Κορυφής.
Με επιβολή περαιτέρω ευρωπαϊκών κυρώσεων απείλησε το καθεστώς της Λευκορωσίας η Καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ζητώντας ταυτόχρονα την άμεση απελευθέρωση του αντιφρονούντος δημοσιογράφου και της συντρόφου του, κάνοντας λόγο για «άνευ προηγουμένου» συμπεριφορά των λευκορωσικών αρχών.
Γενς Στόλτενμπεργκ: Η υποχρεωτική προσγείωση επιβατικού αεροσκάφους στη Λευκορωσία ισοδυναμεί με κρατική αεροπειρατεία
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ υπογράμμισε σήμερα ότι η υποχρεωτική προσγείωση επιβατικού αεροσκάφους στη Λευκορωσία ισοδυναμεί με κρατική αεροπειρατεία και ζήτησε τη διεξαγωγή επειγόντως διεθνούς έρευνας και την απελευθέρωση του Προτασέβιτς.
«Πρόκειται για κρατική αεροπειρατεία και δείχνει πως το καθεστώς στο Μινσκ επιτίθεται στα βασικά δημοκρατικά δικαιώματα και καταστέλλει την ελευθερία της έκφρασης και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης», υπογράμμισε ο Στόλτενμπεργκ σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, στο οποίο χαιρέτισε επίσης τις κυρώσεις που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Πρέπει να υπάρξει επειγόντως διεθνής έρευνα. Ο δημοσιογράφος Ρομάν Προτασέβιτς και η σύντροφός του Σοφία Σαπέγκα πρέπει να αφεθούν αμέσως ελεύθεροι», σημείωσε.
Αεροπορικές εταιρείες ανακοίνωσαν ότι σταματούν τις πτήσεις προς και από τη Λευκορωσία
Οι αεροπορικές εταιρείες Air France, Finnair, Singapore Airlines και οι Oυκρανικές Aερογραμμές (Ukrainian Airlines) ανακοίνωσαν σήμερα ότι σταματούν τις πτήσεις τους πάνω από την λευκορωσική επικράτεια
Η Air France ανακοίνωσε σήμερα ότι αναστέλλει «μέχρι νεωτέρας» τις πτήσεις της πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, ακολουθώντας την απόφαση της ΕΕ για την επιβολή νέων κυρώσεων εις βάρος του καθεστώτος Λουκασένκο.
«Η Air France ενημερώθηκε για τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ως εκ τούτου αναστέλλει, μέχρι νεωτέρας, τις πτήσεις πάνω από τον εναέριο χώρο (της Λευκορωσίας) από τα αεροπλάνα της. Τα αεροπλάνα που βρίσκονται ήδη καθ' όδόν θα τροποποιήσουν το σχέδιο πτήσης τους», αναφέρει η ανακοίνωση της εταιρείας.
Από την πλευρά του και ο εθνικός αερομεταφορέας της Φινλανδίας ανακοίνωσε σήμερα ότι θα σταματήσει να χρησιμοποιεί τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
«Αυτή (η απόφαση) επηρεάζει πολύ λίγες πτήσεις. Η τελευταία πτήση (στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας) πραγματοποιήθηκε την Κυριακή και η επόμενη θα γίνει την Τετάρτη», είπε στο Reuters η εκπρόσωπος της Finnair και πρόσθεσε ότι η εταιρεία έλαβε αυτή την απόφαση έπειτα από σύσταση της Φινλανδικής Υπηρεσίας Μεταφορών και Επικοινωνιών.
Όπως διευκρίνισε ότι η απόφαση θα επηρεάσει τρεις πτήσεις.
Το σχέδιο πτήσεών της θα τροποποιήσει και η αεροπορική εταιρεία Singapore Airlines, όπως ανακοίνωσε σήμερα, ώστε να αποφεύγουν τα αεροπλάνα της να περνούν από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
Από αύριο σταματά τις πτήσεις από και προς την Λευκορωσία η Ουκρανία, η οποία, όπως ανακοίνωσε σήμερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο πρωθυπουργός της χώρας Ντενίς Σμιγκάλ, θα εμποδίζει τους επιβάτες που προέρχονται από τη Λευκορωσία να περνούν από τα αεροδρόμιά της.
Επίσης, οι πολωνικές αερογραμμές LOT δεν θα πετούν στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας και ανέστειλαν τις πτήσεις τους προς την πρωτεύουσα Μινσκ, όπως ανακοίνωσε σήμερα το γραφείο Τύπου του εθνικού αερομεταφορέα επιβεβαιώνοντας είδηση του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων PAP.
«Εξαιτίας της κατάστασης στη Λευκορωσία η LOT ανέστειλε τη σύνδεση με το Μινσκ και έχει βρει εναλλακτικές διαδρομές για τις πτήσεις που διασχίζουν τον λευκορωσικό εναέριο χώρο», δήλωσε στο Reuters εκπρόσωπος της εταιρείας.
Μισέλ για Λευκορωσία: Δεν θα ανεχθούμε να παίζουν ρουλέτα με τις ζωές αθώων πολιτών
«Δεν θα ανεχθούμε να παίζουν ρουλέτα με τις ζωές αθώων πολιτών», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σχετικά με την «αεροπειρατεία», όπως είπε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στην εξαναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ αεροσκάφους της Ryanair που εκτελούσε πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους.
Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, ο Σαρλ Μισέλ σημείωσε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες καταδίκασαν το ομόφωνα γεγονός και ζητούν την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ραμάν Πρατάσεβιτς και της συντρόφου του. Αποφάσισαν νέες κυρώσεις και πρόσθετα ισχυρά μέτρα σε βάρος αξιωματούχων της Λευκορωσίας, τα οποία μεταξύ άλλων στοχεύουν στον οικονομικό τομέα της χώρας, είπε ο Σαρλ Μισέλ.
Για τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας, ο κ. Μισέλ είπε ότι οι 27 επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στις πέντε αρχές της πολιτικής της ΕΕ και κάλεσαν τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να παρουσιάσουν έκθεση με πολιτικές επιλογές για τις σχέσεις με τη Ρωσία, πριν από τη Σύνοδο του Ιουνίου.
Τέλος, ο Σαρλ Μισέλ είπε ότι οι 27 αναφέρθηκαν συνοπτικά στο μεταναστευτικό, με αφορμή όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες στη Θέουτα της Ισπανίας. «Τα σύνορα της Ισπανίας είναι ευρωπαϊκά σύνορα», τόνισε ο Σαρλ Μισέλ και πρόσθεσε ότι το μεταναστευτικό θα συζητηθεί σε επόμενη Σύνοδο Κορυφής, κατόπιν αιτήματος πολλών Ευρωπαίων ηγετών.
Τζο Μπάιντεν: Σκανδαλώδης η αναχαίτιση του αεροσκάφους της Ryanair
Για «σκανδαλώδη» εκτροπή έκανε λόγο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν που εκτελούσε πτήση από την Αθήνα προς το Βίλνιους από τις λευκορωσικές αρχές στο Μινσκ για να συλληφθεί αντίπαλος του καθεστώτος του Αλεξάντρ Λουκασένκο αξιώνοντας παράλληλα να αφεθεί ελεύθερος αμέσως.
«Οι ΗΠΑ καταδικάζουν με τον εντονότερο τρόπο την εκτροπή του αεροσκάφους και τη σύλληψη» του Ρομάν Προτασέβιτς, αναφέρει ο Δημοκρατικός πρόεδρος σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του.
«Αυτό το σκανδαλώδες συμβάν και το βίντεο στο οποίο ο κ. Προτασέβιτς μοιάζει να μιλά πιεζόμενος είναι επονείδιστες επιθέσεις στην πολιτική διαφωνία και στην ελευθερία του Τύπου», συνεχίζει ο κ. Μπάιντεν, τασσόμενος υπέρ των κυρώσεων που επέβαλε η ΕΕ σε βάρος της Λευκορωσίας και καλώντας να αφεθεί ελεύθερος ο αντιφρονών.
Οι ΗΠΑ «ενώνουν τη φωνή τους με αυτές που απευθύνουν έκκληση να διενεργηθεί διεθνής έρευνα» για τα γεγονότα, ενώ ο αμερικανός πρόεδρος «χαιρετίζει την είδηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και άλλα μέτρα» και σημειώνει πως «ζήτησα από την ομάδα μου να εξετάσει τις προσήκουσες επιλογές ώστε οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν, σε στενό συντονισμό με την ΕΕ, άλλους συμμάχους και εταίρους και διεθνείς οργανισμούς».
Οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της ΕΕ αποφάσισαν χθες βράδυ να κλείσουν τον εναέριο χώρο τους στη Λευκορωσία και να επιβάλουν νέο γύρο κυρώσεων σε βάρος της κυβέρνησης του Αλεξάντρ Λουκασένκο.
Συνέστησαν επίσης στις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες να παρακάμπτουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, διευκρίνισε εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Σαρλ Μισέλ.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, ο Τζέικ Σάλιβαν, συζήτησε από την πλευρά του με τη Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, μορφή της λευκορωσικής αντιπολίτευσης εξόριστη στη Λιθουανία, στην οποία εξέφρασε τη «σθεναρή υποστήριξη των ΗΠΑ» στα αιτήματα για «δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες» του «λευκορωσικού λαού», ανέφερε ανακοίνωση Τύπου της εκπροσώπου του.
Ο Ρομάν Προτασέβιτς, 26 ετών, και η σύντροφός του, η Σοφία Σαπέγκα, επέβαιναν την Κυριακή σε Boeing 737 της Ryanair που εκτελούσε πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους όταν εξετράπη στο Μινσκ, την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, με πρόφαση πληροφορία για βόμβα που αποδείχθηκε ψευδής. Συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο. Ο νεαρός, που κρατείται στο Μινσκ, έκανε «ομολογίες» σε βίντεο που μεταδόθηκε από τη λευκορωσική κρατική τηλεόραση.
Πατέρας Προτάσεβιτς: Ο γιος μου εξαναγκάστηκε να δηλώσει ενοχή - Μοιάζει να έχει σπασμένη μύτη
Βέβαιος ότι ο γιος του εξαναγκάστηκε να παραδεχτεί τις κατηγορίες που του προσάπτουν οι λευκορωσικές Αρχές, εμφανίζεται ο πατέρας του αντιφρονούντα Λευκορώσου δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς, που συνελήφθη στο Μινσκ αφότου το αεροσκάφος της Ryanair στο οποίο επέβαινε υποχρεώθηκε σε αναγκαστική προσγείωση στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας.
Σύμφωνα με τον πατέρα του Ρ. Προτάσεβιτς, ο δημοσιογράφος μοιάζει να έχει σπασμένη μύτη στο βίντεο που αναρτήθηκε τη Δευτέρα στο διαδίκτυο και στο οποίο φαίνεται να παραδέχεται τις κατηγορίες που αντιμετωπίζει.
Ο μπλόγκερ που ζούσε μέχρι πρότινος στη Λιθουανία και η σύντροφός του Σοφία Σαπέγκα βρίσκονται υπό κράτηση από τις λευκορωσικές Αρχές.
Ο 26χρονος Προτάσεβιτς στο βίντεο που αναρτήθηκε σε πολλά κανάλια της εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram παραδέχθηκε ότι βρίσκεται πίσω από την οργάνωση μαζικών κινητοποιήσεων διαμαρτυρίας στο Μινσκ πέρσι.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον πατέρα του Ντμίτρι Προτάσεβιτς, το βίντεο αυτό μοιάζει να είναι προϊόν εξαναγκασμού.
«Είναι πιθανό η μύτη του να είναι σπασμένη, διότι έχει αλλάξει το σχήμα της και φαίνεται να έχει πολλή πούδρα πάνω της. Όλη η αριστερή πλευρά του προσώπου του είχε πούδρα», δήλωσε ο Ντ. Προτάσεβιτς μιλώντας στο Reuters από το Βρότσλαβ της Πολωνίας όπου ζει με τη σύζυγό του.
«Δεν είναι δικές του λέξεις, δεν είναι αυτός ο τρόπος που μιλά. Μοιάζει πολύ συνεσταλμένος και μπορεί κανείς να δει ότι είναι νευρικός», πρόσθεσε. «Και αυτά δεν είναι δικά του τσιγάρα στο τραπέζι, δεν καπνίζει αυτά. Οπότε πιστεύω ότι τον ανάγκασαν», επισήμανε.
«Ο γιος μου δεν μπορεί να παραδεχθεί ότι υποκίνησε σε μαζική ανυπακοή διότι απλώς δεν έκανε κάτι τέτοιο», σχολίασε.
Το υπουργείο Εσωτερικών της Λευκορωσίας ανακοίνωσε ότι ο Προτάσεβιτς κρατείται σε φυλακή του Μινσκ και διέψευσε ότι αντιμετωπίζει προβλήματα με την υγεία του.
Υπενθυμίζεται ότι οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζήτησαν χθες Δευτέρα την άμεση απελευθέρωση του αντιφρονούντα όπως και της συντρόφου του, ενώ συμφώνησαν να επιβάλουν νέες κυρώσεις στη Λευκορωσία και ζήτησαν από τις αεροπορικές εταιρείες να αποφεύγουν τον εναέριο χώρο της.
Παράλληλα, απαγόρευσαν στις λευκορωσικές εταιρείες να πετούν στον εναέριο χώρο της ΕΕ.
«Έχουμε εκπλαγεί που η τύχη ενός ανθρώπου σημαίνει τόσα πολλά και ότι θεωρείται σημαντικός από την ΕΕ», δήλωσε ο Ντ. Προτάσεβιτς. «Αυτό δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους Λευκορώσους», ανέφερε.
«Πιστεύω ότι αυτό που συνέβη ήταν μια πράξη εκδίκησης για να προειδοποιηθούν άλλοι: δείτε τι μπορούμε να κάνουμε. Είναι εντελώς παράλογο αυτό που συμβαίνει», κατέληξε.
