Μετά την αποτυχία του απερχόμενου καγκελάριου Καρλ Νεχάμερ να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό μεταξύ του Λαϊκού Κόμματος (ÖVP), του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPÖ) και των φιλελεύθερων NEOS, ο ομοσπονδιακός πρόεδρος Αλεξάντερ Φαν ντερ Μπέλεν έδωσε πριν από λίγο την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας (FPÖ) και νικητή των εκλογών του περασμένου Σεπτεμβρίου Χέρμπερτ Κικλ.
«Μπορεί να έχω ορισμένες επιθυμίες, αλλά ο σεβασμός προς τους ψηφοφόρους απαιτεί να αποδεχτώ αυτήν την πλειοψηφία», δήλωσε ο προερχόμενος από τους Πράσινους κ. Φαν ντερ Μπέλεν, ο οποίος είχε δεχθεί κριτική για την απόφασή του να αναθέσει την πρώτη διερευνητική εντολή στο δεύτερο κόμμα (ÖVP).
Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος δήλωσε ότι αποτελεί τώρα συνταγματικό καθήκον του κ. Κικλ «να διερευνήσει τις πιθανότητες μιας κυβέρνησης με ποσοστό μεγαλύτερο του 50% και το ÖVP είναι το μόνο που προσφέρει αυτή τη δυνατότητα», τόνισε ωστόσο ταυτόχρονα ότι «μια αυστριακή κυβέρνηση θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να σεβαστεί ορισμένους βασικούς πυλώνες: κράτος δικαίου, διάκριση των εξουσιών, ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα, ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και συμμετοχή στην ΕΕ».
Ο μεταβατικός πρόεδρος του Λαϊκού Κόμματος Κρίστιαν Στόκερ έχει ήδη δηλώσει πρόθυμος να διαπραγματευτεί με το Κόμμα της Ελευθερίας.
Έξω από το προεδρικό ανάκτορο Χόφμπουργκ είχαν συγκεντρωθεί εκατοντάδες πολίτες, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης από την ακροδεξιά.
Ανοικτός σε συνομιλίες με την ακροδεξιά ο νέος ηγέτης των Συντηρητικών
Ο πρόεδρος της Αυστρίας Αλεξάντερ Φαν ντερ Μπέλεν δήλωσε την Κυριακή ότι θα συναντηθεί με τον ηγέτη του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας (FPÖ) Χέρμπερτ Κικλ τη Δευτέρα, αφότου οι προσπάθειες για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης συνασπισμού χωρίς το FPÖ κατέρρευσαν και ο συντηρητικός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ παραιτήθηκε.
«Οι φωνές στους κόλπους του (συντηρητικού) Λαϊκού Κόμματος που απέκλειαν τη συνεργασία με ένα FPÖ υπό τον Χέρμπερτ Κικλ είναι πιο ήρεμες. Αυτό με τη σειρά σημαίνει ότι ένας νέος δρόμος ενδέχεται να ανοίγει, ο οποίος δεν υπήρχε πριν», υπογράμμισε ο Φαν ντερ Μπέλεν, σε ένα διάγγελμα προς το έθνος.
Από την πλευρά του, ο νέος ηγέτης των συντηρητικών στην Αυστρία δήλωσε πως αναμένει το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας, που επικράτησε στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, να λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, μετά την κατάρρευση των συνομιλιών για τον σχηματισμό μιας κεντρώας κυβέρνησης.
«Αναμένω ότι ο ηγέτης του κόμματος με τις περισσότερες ψήφους θα λάβει εντολή σχηματισμού με μελλοντικής κυβέρνησης. Εάν προσκληθούμε σε αυτές τις συνομιλίες (για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού), θα αποδεχθούμε αυτήν την πρόσκληση» είπε ο γενικός γραμματέας του Λαϊκού Κόμματος (ÖVP) Κρίστιαν Στόκερ σε δημοσιογράφους λίγο αφότου το ÖVP τον επέλεξε ως ηγέτη του.
Όλα τα σενάρια ανοιχτά
Σύμφωνα με αυστριακά ΜΜΕ, όποιος αναλάβει την προεδρία του ÖVP θα είναι πιθανότατα και πιο ανοιχτός στο ενδεχόμενο συνεργασίας με την ακροδεξιά, ακόμη και από τη θέση του «μικρού» κυβερνητικού εταίρου.
Μεγάλη μερίδα του Λαϊκού Κόμματος τάσσεται άλλωστε υπέρ αυτής της προοπτικής, τόσο λόγω θέσεων όσο και υπό τον φόβο μιας ακόμη ευρύτερης ήττας σε πιθανές νέες εκλογές.
Ήδη το Κόμμα της Ελευθερίας, το οποίο κέρδισε τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου με 28,8%, έχει αυξήσει τα δημοσκοπικά ποσοστά του ακόμη και στο 35,5%, με τους δύο αντιπάλους του, το ÖVP και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPÖ) να συρρικνώνονται περαιτέρω.
Το Λαϊκό Κόμμα και το Κόμμα της Ελευθερίας συγκυβέρνησαν και την περίοδο 2017-2019 υπό τον Σεμπάστιαν Κουρτς. «Ξέρουμε τι απειλούμαστε να συμβεί τώρα. Μια κυβέρνηση FPÖ-ÖVP με ακροδεξιό καγκελάριο, η οποία θα θέσει σε κίνδυνο τη δημοκρατία μας με πολλούς τρόπους», προειδοποίησε ο αρχηγός του SPÖ Αντρέας Μπάμπλερ και επέρριψε την ευθύνη για την κατάρρευση των συνομιλιών στο κόμμα του Καρλ Νεχάμερ, το οποίο, όπως είπε, σχεδίαζε μείωση συντάξεων και μισθών για δασκάλους και αστυνομικούς.
Από την άλλη πλευρά, ο κ. Νεχάμερ κατηγόρησε το SPÖ για επιμονή στην επιπλέον φορολόγηση του πλούτου και της κληρονομιάς, κάτι που ούτως ή άλλως αποτελούσε κεντρικό μήνυμα της προεκλογικής καμπάνιας των Σοσιαλδημοκρατών.
Από την πλευρά της, η ακροδεξιά βγαίνει κερδισμένη με όλα τα πιθανά σενάρια. Επί σχεδόν τρεις μήνες παρακολουθούσε το Λαϊκό Κόμμα, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και τους φιλελεύθερους NEOS να προσπαθούν μάταια να βρουν κοινή συνισταμένη και τελικά να αποτυγχάνουν, παρά το γεγονός ότι όλοι είχαν δηλώσει ότι στόχος τους ήταν να αποκλείσουν το Κόμμα της Ελευθερίας από την κυβέρνηση.
Ο αρχηγός του FPÖ Χέρμπερτ Κικλ έχει πλέον σοβαρές πιθανότητες να γίνει καγκελάριος σπάζοντας ένα ταμπού της νεότερης αυστριακής πολιτικής ιστορίας, αλλά, ακόμη και αν γίνουν νέες εκλογές, πιθανότατα θα βγει ακόμη πιο ενισχυμένος και αδιαμφισβήτητος. Ο ίδιος κατηγορεί τον ομοσπονδιακό πρόεδρο Αλεξάντερ Φαν ντερ Μπέλεν για την απόφασή του να δώσει την πρώτη διερευνητική εντολή στο δεύτερο κόμμα και όχι στον ίδιο και τον περιγράφει ως «αρχιτέκτονα της αποτυχίας» σχηματισμού κυβέρνησης.
Εν μέσω της πολιτικής αναταραχής που επικρατεί στη Βιέννη, πληθαίνουν όμως τα δημοσιεύματα για ενδεχόμενη επιστροφή του πρώην καγκελάριου Σεμπάστιαν Κουρτς, αρχικά ως υποψηφίου για την ηγεσία του Λαϊκού Κόμματος.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Die Presse, ο κ. Κουρτς, αν και καταδικασμένος για την υπόθεση ψευδούς κατάθεσης ενώπιον της επιτροπής που διερευνούσε το σκάνδαλο «Ίμπιζα», το οποίο προκάλεσε και τη διάλυση του συνασπισμού με την ακροδεξιά και είναι υπόδικος για την υπόθεση «στημένων» δημοσκοπήσεων και μάλιστα με κρατικό χρήμα, θεωρείται ως ο επικρατέστερος να αντικαταστήσει τον Καρλ Νεχάμερ.
Ανάλογη υπόθεση διατυπώθηκε και σε προχθεσινό δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας BILD. Ο ίδιος ο Σεμπάστιαν Κουρτς δεν έχει μέχρι τώρα τοποθετηθεί, φημολογείται ωστόσο ότι έχει αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τον Χέρμπερτ Κικλ, τον οποίο είχε ο ίδιος απομακρύνει από την κυβέρνησή του, ενώ επέκρινε και την απόφαση του κ. Φαν ντερ Μπέλεν να μην του αναθέσει την πρώτη εντολή μετά τις εκλογές.
Σύμφωνα επίσης με στελέχη του ÖVP τα οποία επικαλείται η Presse, οι συνεχιζόμενες έρευνες σε βάρος του «δεν αποτελούν πλέον λόγο να μην επιστρέψει στην πολιτική». Παρόλα αυτά, από το περιβάλλον του πρώην καγκελάριου λέγεται ότι δε θα ενδιαφερόταν να επιστρέψει ως «δεύτερος» σε μια κυβέρνηση υπό τον κ. Κικλ.
