Αντιμέτωπος με σφοδρή κριτική βρίσκεται ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, μία μόλις εβδομάδα μετά την επανεκλογή του με 87%, λόγω των χειρισμών του, που όπως όλα δείχνουν θα μπορούσαν να είχαν αποτρέψει το μακελειό που σημειώθηκε το απόγευμα της Παρασκευής στη Μόσχα με αποτέλεσμα τουλάχιστον 133 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάλυση του BBC, η προειδοποίηση της 7ης Μαρτίου από τις ΗΠΑ προς τους πολίτες της ήταν ασυνήθιστα συγκεκριμένη. Μίλησε για αναφορές ότι «εξτρεμιστές» είχαν «επικείμενα σχέδια να στοχοποιήσουν μεγάλες συγκεντρώσεις στη Μόσχα» και ανέφερε συγκεκριμένα συναυλίες. Συνέστησε, δε, στους Αμερικανούς στην πόλη να αποφύγουν τις μεγάλες συγκεντρώσεις τις επόμενες 48 ώρες.
Η προειδοποίηση προς το Κρεμλίνο
Το χρονοδιάγραμμα μπορεί να μην ταιριάζει απόλυτα, αλλά άλλες λεπτομέρειες ταιριάζουν στενά με τα χθεσινά γεγονότα. Είναι ξεκάθαρο ότι η Ουάσιγκτον είχε κάποιου είδους πληροφόρηση, η οποία σχετιζόταν με τον ISIS -που εξέδωσε ανακοίνωση αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την επίθεση στη Μόσχα.
Εκτός από τη δημόσια προειδοποίηση προς τους πολίτες τους, οι ΗΠΑ δήλωσαν επίσης ότι είχαν επικοινωνήσει απευθείας με τη ρωσική κυβέρνηση.
«Η αμερικανική κυβέρνηση μοιράστηκε επίσης αυτές τις πληροφορίες με τις ρωσικές Αρχές», δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος μετά την επίθεση.
Υπάρχουν «κανάλια» μέσω των οποίων διαμοιράζονται πληροφορίες μεταξύ χωρών -ακόμη και εκείνων που δεν είναι σύμμαχοι- ειδικά όταν σχετίζονται με πιθανές επιθέσεις σε αμάχους.
Αλλά το πρόβλημα είναι ότι η Μόσχα απέρριψε τις προειδοποιήσεις.
Αγνόησε τις ειδοποιήσεις ο Πούτιν
Τρεις ημέρες πριν από την επίθεση, ο Ρώσος πρόεδρος μίλησε στο διοικητικό συμβούλιο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ρωσίας (FSB), καθήκον της οποίας είναι να υπερασπίζεται τη χώρα. Η κορυφαία προτεραιότητα, είπε στους συγκεντρωμένους ηγέτες της υπηρεσίας ασφαλείας, ήταν να υποστηρίξουν αυτό που αποκάλεσε «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» -την επίσημη φράση για την ολοκληρωτική εισβολή στην Ουκρανία.
Υποστήριξε ότι η Ουκρανία είχε μεταπηδήσει σε αυτό που αποκάλεσε «τρομοκρατικές τακτικές». Μίλησε επίσης ευθέως για «προκλητικές δηλώσεις» από τη Δύση για πιθανές επιθέσεις εντός της Ρωσίας. Είπε ότι οι προειδοποιήσεις «μοιάζουν με ξεκάθαρο εκβιασμό και πρόθεση εκφοβισμού και αποσταθεροποίησης της κοινωνίας μας».
Αυτό υποδηλώνει ότι η δυσπιστία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας σήμαινε ότι η Μόσχα μπορεί να μην ήθελε να ακούσει και αντίθετα είδε τις προειδοποιήσεις ως μέρος μιας προσπάθειας απειλής της Ρωσίας, που συνδέεται με τη σύγκρουση στην Ουκρανία.
Δεν γνωρίζουμε ακόμη την ακριβή φύση των πληροφοριών που κατείχαν ή διέδωσαν οι ΗΠΑ ή πόσο σαφείς ήταν. Αλλά οι ΗΠΑ έχουν μια τεράστια μηχανή συλλογής πληροφοριών και παρακολουθούν το ISIS στενά. Η υποοργάνωση που θεωρείται ύποπτη για την επίθεση στη Μόσχα (σ.σ.: ISIS Κορασάν) συνδέθηκε επίσης με μια επίθεση εναντίον αμερικανικών δυνάμεων και αμάχων στο αεροδρόμιο της Καμπούλ τον Αύγουστο του 2021, καθώς και με πιο πρόσφατους φονικούς βομβαρδισμούς στο Ιράκ.
Αλλά αν οι πληροφορίες που μοιράστηκαν οι ΗΠΑ με τη Ρωσία ήταν αξιόπιστες και συγκεκριμένες σχετικά με το ISIS, τότε η FSB και ο κ. Πούτιν μπορεί να βρεθούν στο στόχαστρο γιατί δεν το πήραν πιο σοβαρά.
Αν ισχύει αυτό, ίσως είναι πιο εύκολο για τη Μόσχα να συσχετίσει -με κάποιον τρόπο- την επίθεση με την Ουκρανία, με στόχο να αποποιηθεί των ευθυνών της και να βρει υποστήριξη για τον πόλεμο που διεξάγει εκεί, παρά να αναγνωρίσει τι μπορεί να έχασε.
Ποιος είναι υπεύθυνος για το μακελειό
Εντωμεταξύ, σε πολέμο εντυπώσεων μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και ISIS εξελίσσεται η υπόθεση του μακελειού στη Μόσχα, με τους νεκρούς να ξεπερνούν τους 143 και δεκάδες τραυματίες. Μια μέρα μετά και με τις έρευνες να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, το Κρεμλίνο επιχειρεί να συνδέσει το λουτρό αίματος της Παρασκευής με την Ουκρανία επιδεικνύοντας υπόπτους που ομολογούν ότι πήραν χρήματα για να σκοτώσουν με την επισήμανση ότι είχαν σκοπό να διαφύγουν στην Ουκρανία, η ηγεσία της οποίας μιλά για επιχείρηση των μυστικών Υπηρεσιών του Πούτιν με στόχο να επιβάλει γενική επιστράτευση.
Την ίδια στιγμή, ο ISIS έδωσε στη δημοσιότητα τις φωτογραφίες τεσσάρων ανδρών με καλυμμένα τα πρόσωπά τους, επιμένοντας ότι πρόκειται για «μαχητές» του που έκαναν τη σφαγή στη Μόσχα, προσθέτοντας ότι «επέστρεψαν ασφαλείς στη βάση τους».
«Είχαν επαφές στην Ουκρανία»
Οι ρωσικές Αρχές που κινητοποιήθηκαν για τον εντοπισμό των δραστών και, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε το πρωί του Σαββάτου η αρμόδια ερευνητική υπηρεσία, προχώρησαν στη σύλληψη 11 ατόμων, οι 4 εκ των οποίων, όπως αναφέρθηκε, συμμετείχαν άμεσα στο μακελειό. Σύμφωνα με όσα προκύπτουν από την ενημέρωση που παρείχε η FSB οι συλλήψεις έγιναν στην περιφέρεια Μπριάνσκ, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.
‼️🇷🇺 Inside the Crocus, Rescuers from the Ministry of Emergency Situations continue to clear the rubble. #MoscowAttack pic.twitter.com/R54xWGcbt1
— Maimunka News (@MaimunkaNews) March 23, 2024
Η ρωσική υπηρεσία πληροφοριών ανέφερε επίσης πως, μετά την τρομοκρατική επίθεση, τέσσερις ύποπτοι προσπάθησαν να διαφύγουν με αυτοκίνητο και να διασχίσουν τα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, προσθέτοντας πως οι δράστες είχαν επαφές στην Ουκρανία. Η FSB έκανε λόγο για ένα «καλά οργανωμένο» σχέδιο των τρομοκρατών, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη περαιτέρω έρευνες για τον εντοπισμό περισσότερων συνεργών, πρόσθεσε το Interfax, επικαλούμενο και πάλι το Κρεμλίνο.
Αρνείται κάθε εμπλοκή η Ουκρανία
Η Ουκρανία από την πλευρά της, δια μέσω του συμβούλου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Μιχαήλο Ποντόλιακ, ξεκαθάρισε από την πρώτη στιγμή ότι το Κίεβο δεν εμπλέκεται στο αιματηρό επεισόδιο.
«Ας είμαστε ξεκάθαροι, η Ουκρανία δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτά τα γεγονότα», διαβεβαίωσε στο Telegram ο Ποντολιάκ, η χώρα του οποίου πολεμά εδώ και δύο χρόνια τη ρωσική εισβολή. «Η Ουκρανία ουδέποτε έχει χρησιμοποιήσει τρομοκρατικές μεθόδους πολέμου» πρόσθεσε.
Για την Ουκρανία, «είναι σημαντικό να διεξάγει αποτελεσματικές πολεμικές επιχειρήσεις, επιθετικές ενέργειες για να καταστρέψει τον τακτικό ρωσικό στρατό και να θέσει τέλος στην εισβολή», είπε ο αξιωματούχος.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών (GUR) που κατηγόρησε το Κρεμλίνο και τις ειδικές υπηρεσίες του ότι ενορχήστρωσαν τη φονική επίθεση, προκειμένου να κατηγορήσουν την Ουκρανία και να δικαιολογήσουν την κλιμάκωση του πολέμου. Η GUR εκτιμά ότι η επίθεση «πρέπει να θεωρηθεί ως απειλή του Πούτιν για να προκαλέσει κλιμάκωση και να επεκτείνει τον πόλεμο».
Η πρώτη τοποθέτηση των Ουκρανών, μετά τον ισχυρισμό της FSB πως οι τρομοκράτες που συνελήφθησαν για το μακελειό στη Μόσχα -οι νεκροί είναι πλέον 133- σκόπευαν να διαφύγουν στην Ουκρανία και είχαν επαφές με το Κίεβο, ήρθε από το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της χώρας.
Συγκεκριμένα, το Κέντρο για την Αντιμετώπιση της Παραπληροφόρησης (CPD) του Συμβουλίου ανέφερε πως η επίθεση στον συναυλιακό χώρο του Κρασνογκόρσκ, στα προάστια της Μόσχας, μπορεί να είναι μια επιχείρηση των ρωσικών ειδικών υπηρεσιών για να κατηγορήσουν την Ουκρανία και να δικαιολογήσουν έτσι μια σειρά από νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
«Η τρομοκρατική επίθεση στην αίθουσα συναυλιών Crocus City Hall στο Κρασνογκόρσκ κοντά στη Μόσχα μπορεί να είναι μια επιχείρηση των ρωσικών ειδικών υπηρεσιών για να κατηγορήσουν την Ουκρανία και να δικαιολογήσουν ένα νέο κύμα επιθέσεων. Οι κατηγορίες εναντίον της Ουκρανίας που προέρχονται από τη Ρωσική Ομοσπονδία επιβεβαιώνουν ήδη αυτή την εκδοχή», αναφέρει το μήνυμα της υπηρεσίας στο Telegram.
Η CPD υπενθύμισε ότι η πρεσβεία των ΗΠΑ προειδοποίησε για το ενδεχόμενο τρομοκρατικών επιθέσεων στη Ρωσία από τις αρχές Μαρτίου και συνέστησε στους πολίτες της να αποφεύγουν τους χώρους μαζικών συγκεντρώσεων. Παρόμοιες προειδοποιήσεις εξέδωσαν επίσης οι πρεσβείες της Μεγάλης Βρετανίας, της Γερμανίας και πολλών άλλων δυτικών χωρών.
«Η Κύρια Διεύθυνση Πληροφοριών της Ουκρανίας έχει ήδη δηλώσει ότι η τρομοκρατική επίθεση στο Κρασνογκόρσκ είναι μια σκόπιμη πρόκληση των ειδικών υπηρεσιών του Πούτιν, για την οποία η διεθνής κοινότητα είχε προειδοποιήσει», τόνισε η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών.
Το Κέντρο για την Αντιμετώπιση της Παραπληροφόρησης πρόσθεσε ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις με μεγάλο αριθμό νεκρών Ρώσων πολιτών, όπως η έκρηξη στη Μόσχα το 1999 και η ομηρία σε μιούζικαλ το 2002, χρησιμοποιήθηκαν ήδη από το Κρεμλίνο για να δικαιολογήσουν τον δεύτερο πόλεμο της Τσετσενίας και την επίθεση κατά του τσετσενικού λαού.
Διάγγελμα Πούτιν
Την πρώτη επίσημη δημόσια τοποθέτηση μετά την τρομοκρατική επίθεση στον συναυλιακό χώρο, στα περίχωρα της Μόσχας, έκανε το μεσημέρι του Σαββάτου ο Βλαντίμιρ Πούτιν, επιχειρώντας κι αυτός από την πλευρά του να συνδέσει το αιματοκύλισμα με την Ουκρανία.
Στη διάρκεια της δήλωσής του, ο Ρώσος πρόεδρος χαρακτήρισε αυτό που συνέβη το βράδυ της Παρασκευής μια «αιματηρή και βάρβαρη τρομοκρατική επίθεση», κατά την οποία «έπεσαν θύματα δεκάδες ειρηνικοί και αθώοι άνθρωποι».
🔴 #LIVE: President Vladimir Putin's address following the terrorist attack in Crocus City Hall https://t.co/d7DmNZnhA9
— MFA Russia 🇷🇺 (@mfa_russia) March 23, 2024
Αναφερόμενος στους δράστες, τόνισε πως «κρύφτηκαν και κινήθηκαν προς την Ουκρανία, όπου τους είχε ετοιμαστεί ένα "παράθυρο" υποδοχής», προσθέτοντας πως «οι εγκληματίες βγήκαν για να σκοτώσουν εν ψυχρώ, να πυροβολήσουν Ρώσους εξ επαφής, όπως ακριβώς έκαναν κάποτε οι Ναζί. Όλοι οι δράστες, οι οργανωτές και οι εκτελεστές της τρομοκρατικής επίθεσης θα υποστούν δίκαιη τιμωρία».
Όπως σημείωσε, όλοι οι δράστες (11 τον αριθμό) βρέθηκαν και συνελήφθησαν, προσθέτοντας πως «οι εχθροί μας δεν θα μας διχάσουν».
«Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσίας και άλλες υπηρεσίες επιβολής του νόμου εργάζονται για τον εντοπισμό και την αποκάλυψη ολόκληρης της βάσης των συνεργών των τρομοκρατών: εκείνων που τους παρείχαν μεταφορικά μέσα, σχεδίασαν διαδρομές διαφυγής από τον τόπο του εγκλήματος, προετοίμασαν κρυψώνες, αποθήκες όπλων και πυρομαχικών. Επαναλαμβάνω πως οι υπηρεσίες έρευνας και επιβολής του νόμου θα κάνουν τα πάντα για να διαπιστωθούν όλες οι λεπτομέρειες του εγκλήματος. Αλλά είναι ήδη προφανές ότι δεν βρισκόμαστε αντιμέτωποι απλώς με μια προσεκτικά, κυνικά σχεδιασμένη τρομοκρατική επίθεση, αλλά με μια προετοιμασμένη και οργανωμένη μαζική δολοφονία ειρηνικών, ανυπεράσπιστων ανθρώπων.
Οι εγκληματίες ήρεμα και στοχευμένα έβαλαν στόχο να σκοτώσουν, να πυροβολήσουν εξ επαφής τους πολίτες μας, τα παιδιά μας» τόνισε ακόμα ο Πούτιν. «Η Ρωσία έχει περάσει τις πιο δύσκολες δοκιμασίες περισσότερες από μία φορές, και έτσι θα γίνει και τώρα» είπε σε άλλο σημείο του διαγγέλματος ο Ρώσος πρόεδρος.
ISIS: Εμείς το κάναμε, ασφαλείς οι δράστες
Η τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος έδωσε στη δημοσιότητα το μεσημέρι του Σαββάτου, μέσω μιας ανάρτησης του ενημερωτικού της δικτύου, Amaq, στο Telegram, μια φωτογραφία όπου, όπως υποστηρίζει, απεικονίζονται οι τέσσερις δράστες της επίθεσης στη Ρωσία, διαψεύδοντας έτσι τους ισχυρισμούς της Μόσχας.
Στην ανάρτηση - που αφήνει να εννοηθεί πως οι δράστες δεν έχουν εντοπιστεί - αναφέρεται πως η επίθεση στη Ρωσία διαπράχθηκε στο πλαίσιο του "πολέμου που μαίνεται" μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους και των χωρών που πολεμούν το Ισλάμ.
«Μαχητές του Ισλαμικού Κράτους επιτέθηκαν σε μεγάλη συγκέντρωση χριστιανών στην πόλη Κρασνογκόρσκ, στα περίχωρα της ρωσικής πρωτεύουσας, Μόσχας, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας εκατοντάδες και προκαλώντας μεγάλες καταστροφές στον τόπο πριν αποσυρθούν με ασφάλεια στις βάσεις τους» τονίζεται σε άλλο σημείο και προστίθεται πως «εισέβαλαν οπλισμένοι με πολυβόλα, πιστόλια, μαχαίρια και βόμβες στην αίθουσα συναυλιών και τρεις άρχισαν να πυροβολούν ανθρώπους, ενώ ο τέταρτος έβαλε φωτιά στο χώρο».
