Κορίνα Μασάδο και Εντμούντο Γκονζάλες στην αυλαία της προεκλογικής εκστρατείας στο Καράκας
Βενεζουέλα: Υπό το φόβο βίας και νοθείας οι εκλογές του Μαδούρο
AP Photo/Cristian Hernandez
AP Photo/Cristian Hernandez
Κορίνα Μασάδο και Εντμούντο Γκονζάλες στην αυλαία της προεκλογικής εκστρατείας στο Καράκας

Βενεζουέλα: Υπό το φόβο βίας και νοθείας οι εκλογές του Μαδούρο

Εν μέσω διεθνούς ανησυχίας ότι το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο θα αποπειραθεί νοθεία και με την απειλή της βίας «παρούσα», η Βενεζουέλα ψηφίζει σήμερα στις εκλογές με τη μεγαλύτερη δυναμική εδώ και μία 25ετία να φέρουν την αλλαγή. Ο διάδοχος Τσάβες, έχοντας «ενταφιάσει» σε 11 χρόνια εξουσίας ταυτόχρονα το Κράτος Δικαίου και την οικονομία, βρίσκεται απέναντι στη μεγαλύτερη δοκιμασία αφότου ανέλαβε τα ηνία. Μπροστά στο φάσμα της ήττας, απέχει μακράν από το να δεσμεύεται για μία ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας και επιχειρεί να εκφοβίσει με απειλές περί «λουτρού αίματος» και «εμφυλίου».

Οι δημοσκοπήσεις δεν «δίνουν» νέα εξαετή προεδρική θητεία στον Νικολάς Μαδούρο και το κυβερνών Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Βενεζουέλας (PSUV) που «κληρονόμησε» το 2013 από τον μέντορά του Ούγκο Τσάβες. Αν οι σημερινές προεδρικές εκλογές είναι διάφανες και δίκαιες, όπως η διεθνής κοινότητα απαιτεί, ο Νικολάς Μαδούρο δεν έχει πολιτικό μέλλον στη Βενεζουέλα. 

Η αντιπολίτευση, ενωμένη αυτή τη φορά και με υποψήφιο τον 74χρονο πρώην διπλωμάτη Εντμούντο Γκονζάλες Ουρούτια -αντί της ντε φάκτο ηγέτιδος Μαρία Κορίνα Μασάδο την οποία το καθεστώς απέκλεισε από την αναμέτρηση- βρίσκεται σύμφωνα με τις μετρήσεις σε τροχιά νίκης, δεσμευόμενη να αποκαταστήσει τη Δημοκρατία, το Κράτος Δικαίου και την ανεξαρτησία των θεσμών, την καταβαραθρωμένη οικονομία, και τις σχέσεις της χώρας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και δυτικές δημοκρατίες που «αποκήρυξε» ο Νικολάς Μαδούρο στρεφόμενος σε συμμαχίες με Κίνα, Ρωσία και Ιράν.

Πρωτίστως, να αποκαταστήσει την ελπίδα για τους πολίτες της Βενεζουέλας. Την τελευταία δεκαετία, 7,8 εκατομμύρια άνθρωποι εκτιμάται ότι εγκατέλειψαν τη χώρα σε αναζήτηση καλύτερων προοπτικών -η μεγαλύτερη «έξοδος» στη σύγχρονη Ιστορία της Λατινικής Αμερικής και μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις εκτοπισμού στον κόσμο. 

Κατά τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, το 20% του πληθυσμού της χώρας με τα μεγαλύτερα εκτιμώμενα αποθέματα αργού πετρελαίου στον κόσμο έχει μεταναστεύσει από το 2014 για να γλιτώσει από έναν συνδυασμό καταπίεσης, ανεξέλεγκτης διαφθοράς και ανεξέλεγκτης βίας, πολέμου των συμμοριών, φτωχοποίησης και εκτίναξης του πληθωρισμού, καθώς και ελλείψεων σε τρόφιμα, φάρμακα και βασικές υπηρεσίες.

Η επανεκλογή Μαδούρο το 2018 συνοδεύτηκε από σκληρές αμερικανικές κυρώσεις -συμπεριλαμβανομένου πετρελαϊκού εμπάργκο-, καθώς ούτε δίκαιη, ούτε ελεύθερη ήταν. Η νίκη του δεν αναγνωρίστηκε από 60 κυβερνήσεις διεθνώς. Οι μακροχρόνιες αμερικανικές κυρώσεις κατά της Βενεζουέλας έχει καταγγελθεί ωστόσο ότι δεν ασκούν στην πραγματικότητα πίεση σε κυβερνητικούς αξιωματούχους στα ανώτατα κλιμάκια, αλλά επιδεινώνουν τη ζωή των απλών κατοίκων της Βενεζουέλας και τη μαζική φυγή από τη χώρα.

Η διαιρεμένη αντιπολίτευση προ εξαετίας μποϊκόταρε τς εκλογές αφού το καθεστώς επί της ουσίας την οδήγησε σε «ασφυξία», εμποδίζοντας εξέχοντες υποψηφίους της να λάβουν μέρος στην αναμέτρηση. Η κίνηση οδήγησε στο να περάσει τελικά η Εθνοσυνέλευση στον απόλυτο έλεγχο του κόμματος Μαδούρο, όπως στα «χέρια» του βρίσκονται τόσο το Ανώτατο Δικαστήριο, όσο και η Εθνική Εκλογική Επιτροπή. Σε αυτή την κάλπη τα πράγματα ωστόσο είναι διαφορετικά. 

Όσα προσκόμματα και αν επέφερε το καθεστώς και παρά την πολιτική καταστολή, τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν ενωθεί πίσω από έναν υποψήφιο και για πρώτη φορά η εξουσία Μαδούρο πραγματικά απειλείται. «Βλέποντας» μία τρίτη εξαετή θητεία να μην είναι βέβαιη, ο ίδιος έχει οξύνει τη ρητορική σε ακραίο βαθμό με απειλές ακόμη και περί «εμφυλίου» που έχουν θορυβήσει τη διεθνή κοινότητα.

Οι φόβοι είναι ορατοί ότι ο Νικολάς Μαδούρο μπορεί να επιχειρήσει να κρατηθεί στην εξουσία είτε με τη συνδρομή του στρατού υποδαυλίζοντας βίαια επεισόδια, είτε επιχειρώντας να νοθεύσει το αποτέλεσμα της κάλπης. «Το πεπρωμένο της Βενεζουέλας εξαρτάται από τη νίκη μας. Αν θέλουμε να αποφύγουμε ένα λουτρό αίματος ή έναν αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο που θα πυροδοτηθεί από τους φασίστες, τότε πρέπει να εγγυηθούμε τη μεγαλύτερη εκλογική νίκη στα χρονικά», δηλώνει ο Μαδούρο για τον οποίο οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης είναι «δειλοί» και «υποχείρια των Ηνωμένων Πολιτειών».

O Λευκός Οίκος έχει εκφράσει ανησυχία για την απειλή βίας στις προεδρικές εκλογές της Βενεζουέλας και καλεί τον τον Μαδούρο να δεσμευτεί για ειρηνική έκβαση, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα. Ερωτηθείς εάν εκτιμάται πως θα επιχειρηθεί νοθεία, ο εκπροσώπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, δήλωσε ότι «είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, αλλά ότι οι ΗΠΑ θέλουν «να καταστήσουν σαφές στον κ. Μαδούρο ότι παρακολουθούμε, παρακολουθούμε στενά».

Ακόμη και ηγέτες που έχουν στηρίξει τον Μαδούρο, περιλαμβανομένου του προέδρου της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, τον καλούν να σεβαστεί την εκλογική έκβαση. «Με τρόμαξαν οι δηλώσεις του Μαδούρο ότι αν χάσει τις εκλογές θα ακολουθήσει λουτρό αίματος. Ο Μαδούρο πρέπει να μάθει ότι εάν κερδίσεις, μένεις. Εάν χάσεις, φεύγεις», δήλωσε δημόσια ο Λούλα. Στην ίδια γραμμή και ο Γκουστάβο Πέτρο της Κολομβίας. 

Με την Εθνική Εκλογική Επιτροπή (CNE) -που διοργανώνει τις εκλογές και ανακοινώνει την έκβασή τους- ελεγχόμενη από το καθεστώς και υπό τη διοίκηση του Έλβις Αμορόζο -το πρόσωπο που απαγόρευσε με προσχηματικούς λόγους στην δημοφιλή Κορίνα Μασάδο να θέσει υποψηφιότητα-, οι ήδη υπαρκτοί φόβοι ότι οι σύμμαχοι Μαδούρο θα μπορούσαν να καταφύγουν σε νοθεία ενισχύθηκαν από το γεγονός ότι ο Αμορόζο ανακάλεσε την πρόσκληση προς τους εκλογικούς παρατηρητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο πρώην πρόεδρος της Αργεντινής, Αλμπέρτο Φερνάντες, δεν προσκλήθηκε επίσης, αφού δήλωσε ότι η κυβέρνηση Μαδούρο θα πρέπει να αποδεχτεί μια πιθανή ήττα στις κάλπες, ενώ και η Βραζιλία ανέστειλε την αποστολή παρατηρητών της μετά την κριτική που δέχθηκε από τον Μαδούρο. Στη Βενεζουέλα βρίσκονται μόνο τέσσερις παρατηρητές του ΟΗΕ και ελάχιστοι από το Carter Center, το οποίο έχει ήδη προειδοποιήσει ότι «λόγω του περιορισμένου μεγέθους και του πεδίου εφαρμογής της, η αποστολή δεν θα πραγματοποιήσει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση των διαδικασιών ψηφοφορίας, καταμέτρησης και καταγραφής».

Σε άρθρο της που φιλοξένησαν οι New York Times πριν την καθοριστική εκλογική αναμέτρηση, η Κορίνα Μασάδο αναφέρει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Βενεζουελανών είναι έτοιμη για αλλαγή μακριά από το «μίσος, τον εξαναγκασμό, τη διαφθορά και τη δυστυχία που επέφεραν 25 χρόνια τυραννίας και καταστροφικών οικονομικών πολιτικών υπό τον κ. Μαδούρο και τον προκάτοχο και μέντορά του, Ούγκο Τσάβες».

«Το καθεστώς δεν έκανε αυτές τις εκλογές ούτε ελεύθερες, ούτε δίκαιες, ούτε πραγματικά ανταγωνιστικές. Ο κ. Μαδούρο δεν έχει κανένα βιώσιμο τρόπο να τις κερδίσει γνήσια. Βασίζεται σε εικονικές εκλογές που μπορούν να γίνουν αποδεκτές ως τετελεσμένα γεγονότα εντός και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εκτός Βενεζουέλας. Ενώ μπορεί να προσπαθήσει να χειραγωγήσει την πραγματικότητα ακόμη και μετά τις εκλογές, οι μέρες του στην εξουσία είναι μετρημένες». 

Η Κορίνα Μασάδο επισημαίνει πως η αντιπολίτευση έχει προτείνει δημόσια διαπραγματεύσεις με τον Νικολά Μαδούρο και το περιβάλλον του για την ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας. «Αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία για το καθεστώς να έρθει σε συμφωνία μαζί μας. Οι πολιτικές εγγυήσεις είναι απαραίτητες για να επουλωθούν οι πληγές και να οδηγηθεί το έθνος μας πίσω στη Δημοκρατία», αναφέρει. Το ερώτημα είναι εάν και μέχρι ποιου σημείου είναι διατεθειμένος να φθάσει ο Νικολάς Μαδούρο για να παραμείνει στην εξουσία.