Του Γιάννη Μαντζίκου
Αν και ο Βλαντίμιρ Μπουκόφσκι ήταν ένας από τους πιο γνωστούς αντιφρονούντες επί Σοβιετικής Ένωσης, η είδηση του θανάτου σε ηλικία 77 ετών στο νοσοκομείο Άντενμπρουκς στην πόλη Κέιμπριτζ της Βρετανίας, πέρασε σχεδόν απαραίτητη από τον διεθνή και εγχώριο τύπο.
Ο χαρακτηρισμός όμως, ως "αντιφρονών" είναι πολύ φτωχός για αποδώσει το ποιος ήταν ο Μπουκόφσκι. Γράφοντας για αυτόν, ο γνωστός αναλυτής Τζόσουα Μοραφτσικ αλλά ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής του σκακιού και σφοδρός επικριτής του Πούτιν, Γκάρι Κασπάροφ συμφώνησαν "Αν έπρεπε να στήσουμε ένα μνημείο για τους ήρωες του Ψυχρού Πολέμου, θα άξιζε μια θέση στον Μπουκόφσκι μαζί με τον Αντρέι Σακχάροφ και τον Αλεξάντερ Σολνεζιτσιν.
Αυτή ήταν μια μικρή ομάδα ανθρώπων που υπέστησαν φυλάκιση, βασανιστήρια, αποκαλύπτοντας την αλήθεια ενάντια σε μια τερατώδη κομμουνιστική τυραννία".
Στα 21 του, συνελήφθη για πρώτη φορά από το κομμουνιστικό καθεστώς, διαγνώσθηκε ότι έχει "το ακαταλόγιστο" και εστάλη σε ψυχιατρική κλινική για αναγκαστική θεραπεία. Ο Μπουκόφσκι, ο οποίος είχε δηλώσει ότι υπάρχει «ασυμβίβαστο της βιολογικής ύπαρξης» με την σοβιετική εξουσία, υπήρξε ένα από τα θύματα της περίφημης 'τιμωρητικής ψυχιατρικής'».
Ως εκ τούτου, κατάφερε να συγκεντρώσει 150 σελίδες ψυχιατρικών αρχείων και να τις στείλει σε αντιφρονούντες συμπατριώτες του στη Γαλλία. Εκεί, ψυχίατροι που εξέτασαν τα αρχεία έξι περιπτώσεων σαν του Μπουκόφσκι, δεν βρήκαν στοιχεία για την πραγματική ψυχική ασθένεια. Το 1972 καταδικάστηκε για «αντισοβιετική προπαγάνδα» σε δύο χρόνια φυλάκιση και σε πέντε χρόνια εξορία, ενώ το 1976 βρέθηκε στη Δύση μετά από ανταλλαγή που έκανε η Μόσχα με τον γενικό γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Χιλής Λουίς Κορβαλάν.
Κατά τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας του 1992 εναντίον του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΕΣΣΔ, ο Μπουκόφσκι κλήθηκε να βοηθήσει στην δίωξη, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε πρόσβαση στα αρχεία. Χρησιμοποιώντας ένα χειροκίνητο σαρωτή και ένα φορητό υπολογιστή, αντέγραψε χιλιάδες σελίδες εγγράφων, ένα θησαυρό διορατικότητας για την εσωτερική λειτουργία και την ανικανότητα του ολοκληρωτικού κράτους.
Μια χαρακτηριστική περίπτωση της ανικανότητας του "φοβερού και τρομερού" κομμουνιστικού συστήματος υπό τη Σοβιετική Ένωση ήταν η αποστολή 30,000 τόνων κρέατος στην Πολωνία το 1981. Σύμφωνα με τα έγγραφα που αντέγραψε ο Μπουκόφσκι "Οι Σοβιετικοί και η προπαγάνδα τους υποστήριζαν ότι ήδη στη Βαρσοβία είχαν 15,000 τόνοι κρέατος και η αποστολή στην αδελφή χώρα προχωρά κανονικά" την ώρα που οι Πολωνοί αποκάλυπταν ότι "το κρέας που ήρθε μπορούσαμε να το δώσουμε ούτε στα σκυλιά".
Τα τελευταία χρόνια ασκούσε σφοδρή κριτική στο Κρεμλίνο και προσωπικά στον Βλαντιμίρ Πούτιν για τις μεθόδους του και "την αναβίωση του ολοκληρωτισμού". Μάλιστα ήταν από τους πρώτους που είχε υποστηρίξει ότι ο θάνατος του Αλεξάντερ Λιτβινένκο ήταν δολοφονία οργανωμένη από τη Ρωσία. Για τον λόγο αυτο άλλωστε, ο εκπρόσωπος τύπου του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι το Κρεμλίνο δεν έχει τίποτα να πει για τον θάνατο του Σοβιετικού διαφωνούντα και συγγραφέα.
Αναφερόμενος στον Μπουκόφσκι, ο Κασπάροφ έγραφε στον αποχαιρετισμό του "Κανονικά, η Ρωσία έπρεπε να τιμήσει τον Μπουκόφσκι όπως έκανε η Τσεχία για τον Βασλαβ Χάβελ, όμως είναι γνωστό ότι δεν είμαστε Τσεχία...".