Με δηλώσεις του, ο υπουργός Οικονομικών αναθεώρησε προς τα πάνω τον στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2024 τονίζοντας ότι θα κινηθεί στο επίπεδο του 2,5% ή και παραπάνω. Από ότι φαίνεται, θα ισχύσει το… παραπάνω όπως ακριβώς συνέβη και πέρυσι. Όσοι στο οικονομικό επιτελείο παρακολουθούν στενά τα ταμειακά και τα δημοσιονομικά μεγέθη, δεν θα εκπλαγούν αν το πρωτογενές πλεόνασμα ως ποσοστό του ΑΕΠ προσεγγίσει φέτος και το 3%.
Ο προϋπολογισμός που θα κατατεθεί το επόμενο διάστημα θα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% και έλλειμμα γενικής κυβέρνησης στο όριο του 0,9%. Ωστόσο, η… πραγματικότητα είναι πιθανό να διαψεύσει αυτή την πρόβλεψη προς το ευνοϊκότερο καθώς το χρήμα εξακολουθεί να εισρέει στα κρατικά ταμεία κυρίως από το… μέτωπο των έμμεσων φόρων.
Τα πρωτογενή πλεονάσματα παράγονται επειδή πλέον αποδίδει το «νοικοκύρεμα» του κρατικού προϋπολογισμού. Προφανώς, αυτό δεν ικανοποιεί δημοσίους υπαλλήλους, συνταξιούχους και όσους εξαρτώνται από τις κρατικές δαπάνες όμως εκλαμβάνεται ως πολύ καλή είδηση από τις αγορές οι οποίες καλωσορίζουν κάθε μαντάτο που οδηγεί σε βελτίωση της αναλογίας του χρέους προς το ΑΕΠ.
Το ερώτημα που ακολουθεί της πληροφορίας περί παραγωγής πρόσθετων πρωτογενών πλεονασμάτων είναι ένα: «και εμείς τι θα πάρουμε»; Από την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ που τα υπερπλεονάσματα γίνονταν έκτακτες ενισχύσεις στο τέλος της χρονιάς μέχρι και το 2023 που ψάχναμε τον «πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο» για να δούμε τι θα μοιράσουμε, αυτό ήταν το ζήτημα που έμπαινε επιτακτικά στο τραπέζι. Τώρα όμως –και μέχρι η Ευρώπη να αποφασίσει αν θα γυρίσει ξανά σελίδα– το έργο έχει αλλάξει. Με τον κόφτη δαπανών σε πλήρη εφαρμογή, για να χρηματοδοτηθεί επιπλέον δαπάνη, ή θα πρέπει να κοπεί κάποια άλλη ή θα πρέπει να μπει κάποιος πρόσθετος φόρος.
Και προς τι η προσπάθεια για παραγωγή πρόσθετων πλεονασμάτων θα πει κάποιος. Μα στην πραγματικότητα δεν υπάρχει εναλλακτική. Από τη στιγμή που μπαίνουν κόφτες στο σκέλος των δαπανών, το πραγματικό δίλημμα είναι αν θα ακολουθήσεις τον δρόμο της συμμόρφωσης με τους ευρωπαϊκούς κανόνες και τα «θέλω» των αγορών ή αν θα διολισθήσεις ξανά σε αποφάσεις που θα δημιουργήσουν προβλήματα. Προς το παρόν, η απάντηση που δίνει η κυβέρνηση είναι ξεκάθαρη. Γι’ αυτό και δεν περιμένουμε εκπλήξεις ενόψει της κατάθεσης του προϋπολογισμού την επόμενη εβδομάδα.
