Το VMRO-DPMNE, εθνικιστικό κόμμα της Βόρειας Μακεδονίας ξεκίνησε ήδη την αναζήτηση κυβερνητικού εταίρου από την Πέμπτη, αφού οι ψηφοφόροι, απογοητευμένοι από την έλλειψη προόδου προς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έβαλαν τέλος στην επταετή διακυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών.
Το κόμμα στις βουλευτικές εκλογές της Τετάρτης κέρδισε πάνω από το 42% των ψήφων με καταμετρημένα σχεδόν όλα τα ψηφοδέλτια, παίρνοντας 58 έδρες στο κοινοβούλιο των 120 εδρών, έναντι 15% που έλαβαν οι Σοσιαλδημοκράτες (SDSM).
Στον επαναληπτικό γύρο των προεδρικών εκλογών, η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, καθηγήτρια πανεπιστημίου που υποστηρίζεται από το VMRO-DPMNE, νίκησε τον υποστηριζόμενο από το SDSM Στέβο Πενταρόφσκι με συντριπτική διαφορά και έγινε η πρώτη γυναίκα επικεφαλής του κράτους της χώρας.
Πού οφείλεται η δεξιά στροφή των ψηφοφόρων
Η μεταστροφή από τα αριστερά προς τα δεξιά στο βαλκανικό κράτος των 2 εκατομμυρίων κατοίκων τροφοδοτήθηκε από την οργή των ψηφοφόρων για την αργή ανάπτυξη και τη συνεχιζόμενη διαφθορά, που εμπόδισαν το 2005 την προσπάθειά του να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το VMRO-DPMNE κατείχε την εξουσία μέχρι το 2017 προτού τη χάσει λόγω σκανδάλων διαφθοράς και ορισμένοι ψηφοφόροι εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι οι εθνικιστικές του τάσεις μπορούν να βλάψουν τις σχέσεις του με τις γειτονικές χώρες της ΕΕ, την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, καθώς και την υποψηφιότητά για την ΕΕ.
Το 2001, το ΝΑΤΟ έβγαλε τη Βόρεια Μακεδονία από το χείλος του εμφυλίου πολέμου κατά τη διάρκεια μιας εξέγερσης των Αλβανών και υποσχέθηκε ταχύτερη ενσωμάτωση στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, ενώ η χώρα εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ το 2020.
Οι Αλβανοί αποτελούν περίπου το 1/4 του πληθυσμού και αλβανικά κόμματα συμμετέχουν στις περισσότερες κυβερνήσεις συνασπισμού από τότε που σχηματίστηκε η Βόρεια Μακεδονία όταν διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία το 1991.
Οι πιθανοί εταίροι
Ο αλβανικός συνασπισμός VLEN/VREDI, που εξασφάλισε το 11% των ψήφων, είναι ένας πιθανός εταίρος για τους εθνικιστές, και το ZNAM, μια κεντροαριστερή εθνικιστική απόσχιση του SDSM που έλαβε 5,5% των ψήφων ή 6 έδρες, είναι ένας άλλος. Οι συνομιλίες αναμένονται τις επόμενες ημέρες.
«Αυτή ήταν μια επική νίκη για το VMRO-DPMNE», δήλωσε ο Petar Arsovski, αναλυτής με έδρα τα Σκόπια. «Σχετικά σύντομα θα δούμε το περίγραμμα της νέας κυβέρνησης».
Το κυβερνών κόμμα SDMS παραδέχτηκε την ήττα του αργά την Τετάρτη, καθώς έγινε σαφής η διαφορά ψήφων που ανακοίνωσε η εκλογική επιτροπή, προκαλώντας πανηγυρισμούς έξω από τα κεντρικά γραφεία της αντιπολίτευσης κατά τη διάρκεια μιας βροχόπτωσης.
