Του Γιάννη Μαvτζίκου
Η διεξαγωγή εκλογών στην Βοσνία Ερζεγοβίνη είναι εξ ορισμού μια δύσκολη διαδικασία, αφού πρόκειται για μια χώρα η οποία έχει τρεις προέδρους, έναν από κάθε μία από τις τρεις εθνοτικές της ομάδες. Οι εκλογές γίνονται πιο δύσκολες αν σκεφτεί κανείς τις ευρύτερες εξελίξεις στην περιοχή με το πρόσφατο δημοψήφισμα στην πΓΔΜ και την κυοφορούμενη «ανταλλαγή» εδαφών ανάμεσα σε Κόσοβο και Σερβία.
Η οντότητα-υβρίδιο που «φτιάχτηκε» από τη διεθνή κοινότητα το 1995, με τη Συνθήκη του Ντέιτον, δεν λειτούργησε ποτέ ως κράτος, αφού βετεράνος Αμερικανός διπλωμάτης έλεγε ότι «είχε εκπληρώσει τον σκοπό της κατά τους πρώτους έντεκα μήνες μετά την υπογραφή της».
Σημειώνεται ότι στη «Σερβική Δημοκρατία» ζουν κυρίως χριστιανοί, ενώ στο έτερο τμήμα της χώρας που ονομάζεται «Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης» κατοικούν ως επί το πλείστον μουσουλμάνοι. Οι δύο αυτές «οντότητες» μαζί με 10 αυτόνομα καντόνια και την περιοχή του Μπρτσκό, που δεν υπάγεται σε καμιά από τις δύο, συναποτελούν τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Οι μουσουλμάνοι αριθμούν 3,5 εκατομμύρια κατοίκους και αποτελούν το ήμισυ του πληθυσμού, οι καθολικοί Κροάτες το 15% και οι ορθόδοξοι Σέρβοι το 35%. Η καθεμιά οντότητα έχει τις δικές της διοικητικές δομές, δικά της σχολεία και δικό της σύστημα υγείας.
Αν κάποιος θα έπρεπε να αναζητήσει το πρόσωπο των εκλογών, αυτός δεν είναι άλλος από τον ηγέτη και πρόεδρο της Ρεπούμπλικα Σρπσκα, Μίλορακ Ντόντικ ο οποίος είναι ο βασικός υποψήφιος για να γίνει ο πρόεδρος από την Σερβική πλευρά.
Ο Ντόντικ που ήταν πάνω από μια δεκαετία πρόεδρος της σερβικής οντότητας δεν έχει κρύψει τις προθέσεις του αφού πλείστες όσες φορές έχει δηλώσει ότι «η καλύτερη λύση, η βιώσιμη, θα ήταν η διάλυση αυτού του κράτους». Οι αποσχιστικές κορόνες του Ντόντικ δεν αποτελούν νέο φαινόμενο. Το ενδεχόμενο διεξαγωγής δημοψηφίσματος στη Σερβική Δημοκρατία συζητήθηκε για πρώτη φορά το 2011, προτού οι διεθνείς πιέσεις αναγκάσουν τον Ντόντικ να υποχωρήσει.
Ο Σέρβος ηγέτης εξάλλου δεν κρύβει τις διεθνείς προτιμήσεις του, αφού πριν λίγες μέρες συναντήθηκε στην Μόσχα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν για να πάρει και επίσημα.
Με φόντο το παραπάνω σκηνικό και τα «μαγειρέματα» για ανταλλαγή εδαφών ανάμεσα σε Κόσοβο και Σερβία, κανείς δεν μπορεί να κάνει προβλέψεις. Καταλύτης εξελίξεων πάντως, ειδικά στην περίπτωση που εκλεγεί ο Ντόντικ αναμένεται να αποτελέσει η εξαγγελία Αλβανίας-Κόσοβου για κατάργηση των μεταξύ τους συνόρων από 1 Ιανουαρίου του 2019, γεγονός για το οποίο ο Ντόντικ έχει ξεκαθαρίσει ότι σε περίπτωση μεταβολής των συνόρων στο Κόσοβο, θα σπεύσει να ενωθεί με τη μητέρα Σερβία, η οποία θα μεγαλώσει προσαρτώντας, εκτός από τη σερβική οντότητα της Βοσνίας, και το βόρειο Κόσοβο.