Το τρομοκρατικό χτύπημα στο συναυλιακό χώρο και το εμπορικό συγκρότημα Crocus City Hall κοντά στη Μόσχα, την ευθύνη για το οποίο ανέλαβε το ISIS, άφησε πίσω της εκατόμβη νεκρών και τραυματίες.
Οι ύποπτοι για την επίθεση συνελήφθησαν κοντά στα σύνορα της Ρωσίας με την Ουκρανία, όπως ανακοίνωσαν οι ρωσικές Αρχές. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι σχεδίαζαν να περάσουν στην Ουκρανία, ενώ το Κίεβο αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση με την τρομοκρατική επίθεση και δήλωσε πως η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το συμβάν, ως δικαιολογία για να κλιμακώσει την εισβολή της.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN, εν μέσω φόβων για περισσότερες επιθέσεις, η ασφάλεια έχει ενισχυθεί σε βασικούς κόμβους μεταφορών σε όλη τη Ρωσία. Δημόσιες συναυλίες και αθλητικές εκδηλώσεις αναβλήθηκαν.
Οι Ρώσοι πολίτες όμως, ψήφισαν στις πρόσφατες εκλογές τον πρόεδρο Πούτιν, για την ασφάλεια και στη σταθερότητα που -προεκλογικά- τους υποσχέθηκε. Η Ρωσία σήμερα φαίνεται πιο ανασφαλής και ασταθής από οποιαδήποτε άλλη στιγμή.
Ο πόλεμος του Κρεμλίνου στην Ουκρανία, που διανύει τώρα τον τρίτο χρόνο του, έχει κοστίσει ακριβά στους Ρώσους. Ο στρατός δεν δημοσιοποιεί αριθμούς απωλειών, αλλά οι εκτιμήσεις των ΗΠΑ, αναφέρουν ότι περισσότεροι από 300.000 Ρώσοι έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί.
Επίσης, οι ουκρανικές επιδρομές με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και οι διασυνοριακές επιδρομές από ρωσικές πολιτοφυλακές που εδρεύουν στην Ουκρανία και αντιτίθενται στο Κρεμλίνο συνεχίζονται με γοργούς ρυθμούς.
Στο ουκρανικό μέτωπο, οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να έχουν προς το παρόν τη στρατιωτική πρωτοβουλία, αλλά οι κακές επιδόσεις των Ρώσων διοικητών και του οπλισμού κατά τη διάρκεια του πολέμου έχουν τροφοδοτήσει ένα εντελώς απροσδόκητο ρεύμα αστάθειας και εσωτερικής διαφωνίας.
Η ανταρτική εξέγερση πέρυσι του Γιεβγκένι Πριγκόζιν, του ηγέτη της μισθοφορικής ομάδας Wagner που απαιτούσε την αποπομπή της ρωσικής ανώτατης διοίκησης, ήταν μια πρωτοφανής πρόκληση για την εξουσία του Κρεμλίνου, πριν τον θάνατο του σε αεροπορικό δυστύχημα.
Με τον ίδιο τρόπο, ο πρόσφατος θάνατος του Αλεξέι Ναβάλνι, του πιο εξέχοντος ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης, σίγησε οριστικά έναν ηχηρό επικριτή του Κρεμλίνου. Αλλά οι χιλιάδες που παρακολούθησαν την κηδεία του στη Μόσχα ή που προσήλθαν να ψηφίσουν στη μαζική συγκέντρωση «Μεσημέρι κατά του Πούτιν» στα εκλογικά κέντρα την τελευταία ημέρα των προεδρικών εκλογών, δείχνουν μια βάση δυσαρέσκειας.
Τώρα, όμως, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται σταθερά στην εμφανή επανεμφάνιση στη Ρωσία τρομοκρατικών επιθέσεων μεγάλης κλίμακας από Τζιχάντι, που δεν σχετίζονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία ή την εγχώρια αντιπολίτευση στο Κρεμλίνο.
Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές κυβερνήσεις προειδοποίησαν για πληροφορίες που υποδηλώνουν μια τέτοια επίθεση στις αρχές Μαρτίου. Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι ενημέρωναν τη Ρωσία για τις πληροφορίες αυτές εδώ και μήνες.
Αλλά για κάποιο λόγο, ο Ρώσος πρόεδρος επέλεξε να το αγνοήσει, περιγράφοντας τις προειδοποιήσεις ως «πρόκληση… για εκφοβισμό και αποσταθεροποίηση της κοινωνίας μας».
Αλλά για έναν ηγέτη που έχει υποσχεθεί ασφάλεια και σταθερότητα στους Ρώσους, μια μεγάλη επίθεση σε ρωσικό έδαφος είναι ένα ακόμη ισχυρό πλήγμα.
Ημέρα πένθους η 24η Μαρτίου
Εντωμεταξύ, ημέρα εθνικού πένθους είναι η 24η Μαρτίου για τη Ρωσία, μετά το μακελειό που σημειώθηκε το απόγευμα της Παρασκευής στον συναυλιακό χώρο "Crocus" με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 137 άνθρωποι και να τραυματιστούν πάνω από 200, ενώ η έρευνα στον συναυλιακό χώρο βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη.
Σύμφωνα με το Politico, στον απόηχο της πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης, την ευθύνη της οποίας ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, Ρώσοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι ανταλλάσσουν κατηγορίες για το μακελειό, καθώς και οι δύο πλευρές είναι αποφασισμένες να «περάσουν» τη δική τους άποψη ως την κυρίαρχη. Μάλιστα, ο πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, δεν δίστασε να «καρφώσει» την Ουκρανία και τη Δύση.
Μέσω του Telegram, προειδοποίησε για... κόλαση, αν η Ουκρανία έβαλε το χέρι της στην επίθεση που έχει σοκάρει τη χώρα. «Εάν διαπιστωθεί ότι πρόκειται για τρομοκράτες του καθεστώτος του Κιέβου, πρέπει να βρεθούν όλοι τους και να καταστραφούν ανελέητα» έγραψε ο Μεντβέντεφ. Οι «επίσημοι εκπρόσωποι του κράτους» δεν θα είναι στο απυρόβλητο, συμπλήρωσε.
Το Κίεβο με τη σειρά του εξαπέλυσε πυρά κατά της Μόσχας και του προέδρου Πούτιν. Η υπηρεσία στρατιωτικών πληροφοριών HUR της Ουκρανίας κατηγόρησε τις «ειδικές υπηρεσίες του Πούτιν» ότι οργάνωσαν την Παρασκευή τους πυροβολισμούς κατά των θεατών της συναυλίας από ενόπλους ντυμένους με στολές παραλλαγής, λέγοντας ότι επρόκειτο για μια «σκόπιμη πρόκληση», που αποσκοπούσε στο να δικαιολογήσει «ακόμη πιο σκληρές επιθέσεις στην Ουκρανία».
Η επίθεση αυτή ξύπνησε μνήμες από τις εκρήξεις του 1999 σε τέσσερις πολυκατοικίες στις ρωσικές πόλεις Μόσχα, Μπουγιάνακσκ και Βολγκοντόνσκ, οι οποίες προκάλεσαν τον θάνατο περισσότερων από 300 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 1.000. Οι εκρήξεις προκάλεσαν τον δεύτερο πόλεμο της Τσετσενίας, ο οποίος ενίσχυσε τη δημοτικότητα του τότε πρωθυπουργού Πούτιν, βοηθώντας τον να κερδίσει τον Μπόρις Γέλτσιν, για να τον διαδεχθεί στη θέση του προέδρου. Για χρόνια, παρέμεναν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το αν οι βομβιστικές επιθέσεις ήταν οι λεγόμενες «επιχειρήσεις ψευδούς σημαίας» που πραγματοποιήθηκαν από τις ίδιες τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας, προκειμένου να δικαιολογηθεί ο πόλεμος της Τσετσενίας.
Τι γνωρίζουμε
Τέσσερις άνδρες, οπλισμένοι με αυτόματα πυροβόλα όπλα Kalashnikov, έφθασαν στο Crocus City Hall περίπου στις 19.40 τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας σε ένα μίνιβαν. Μόσχα: Οι τέσσερις συλληφθέντες δεν είναι Ρώσοι υπήκοοι
Οι άνδρες περπάτησαν ήρεμα προς τους ανιχνευτές μετάλλων στο Crocus City Hall, πυροβολώντας εξ επαφής με τα αυτόματα όπλα τους τρομοκρατημένους πολίτες που έπεσαν ουρλιάζοντας στο έδαφος υπό βροχή σφαιρών. Ρωσία: 29 άνθρωποι έχουν ταυτοποιηθεί από τους 137 που σκοτώθηκαν στην επίθεση στη Μόσχα
Τα ρωσικά ΜΜΕ άρχισαν να μεταδίδουν πληροφορίες γύρω στις 20.15 τοπική ώρα για την επίθεση στην αίθουσα συναυλιών στο Κρανσνογκόρσκ, στα βορειοδυτικά περίχωρα της ρωσικής πρωτεύουσας.
Οι υπηρεσίες διάσωσης, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax, ανέφεραν πως οι δράστες «άνοιξαν πυρ εναντίον των μελών της ασφάλειας στην είσοδο της αίθουσας συναυλιών», προτού «αρχίσουν να πυροβολούν εναντίον του πλήθους».
Σύμφωνα με έναν δημοσιογράφο του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων Ria Novosti, άτομα με στολές παραλλαγής εισέβαλαν στην αίθουσα προτού ανοίξουν πυρ και εκτοξεύσουν «μία χειροβομβίδα ή μία εμπρηστική βόμβα, που προκάλεσε μια πυρκαγιά».
«Ο κόσμος που βρισκόταν στην αίθουσα έπεσε στο πάτωμα για να προστατευτεί από τα πυρά, για περίπου 15-20 λεπτά, αφότου άρχισαν να βγαίνουν τρέχοντας πανικόβλητοι», ανέφερε η ίδια πηγή.
Οι Ρώσοι ερευνητές περιέγραψαν πώς οι άνδρες άρχισαν να βάζουν φωτιά στο κτίριο. Ορισμένοι αυτόπτες μάρτυρες είπαν πως έριξαν ενός είδους εύφλεκτο υγρό στα καθίσματα και τις κουρτίνες προτού βάλουν φωτιά.
Ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου που έφθασε στο σημείο λίγες ώρες μετά την επίθεση είδε τον μαύρο καπνό και τις φλόγες να υψώνονται πάνω από τη στέγη της αίθουσας συναυλιών, η οποία μπορεί να υποδεχθεί έως και 6000 ανθρώπους. Σύμφωνα με ΜΜΕ, ένα τμήμα της στέγης κατέρρευσε. Η πυρκαγιά στη συνέχεια τέθηκε υπό έλεγχο.
Ο απολογισμός
Ο απολογισμός των νεκρών ανερχόταν σήμερα το πρωί σε 137 και των τραυματιών σε 152, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο αντιμετώπισης Εκτάκτων Καταστάσεων.
Οι έρευνες στα συντρίμμια του κτιρίου που καταστράφηκε από τις φλόγες και κατέρρευσε εν μέρει η οροφή του συνεχίζονται και θα πάρουν μέρες, σύμφωνα με τις αρχές, γεγονός που προκαλεί φόβους για βαρύτερο απολογισμό.
Το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο η Ρωσία πολεμάει στη Συρία και το οποίο δραστηριοποιείται επίσης στον ρωσικό Καύκασο, έχει διαπράξει και άλλες επιθέσεις στη χώρα από τα τέλη της δεκαετίας του 2010. Ωστόσο η τζιχαντιστική οργάνωση δεν είχε αναλάβει ποτέ εκεί την ευθύνη για μια επίθεση τέτοιου μεγέθους.
Σε έναν από τους λογαριασμούς του στο Telegram, το Ισλαμικό Κράτος ανακοίνωνε ήδη από την Παρασκευή το βράδυ ότι η επίθεση διαπράχθηκε από τέσσερα μέλη του και την ενέτασσε «στο πλαίσιο (…) του πολέμου που μαίνεται» κατά της οργάνωσης και «τις χώρες που πολεμούν το Ισλάμ».
Ανάληψη ευθύνης από τον ISIS
Η τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση, σύμφωνα με ανάρτηση του προπαγανδιστικού μέσου της Amaq στο Telegram, τέσσερις ώρες περίπου μετά την έναρξη των πυροβολισμών.
«Η επίθεση διαπράχθηκε στο πλαίσιο του πολέμου που μαίνεται μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους και των χωρών που πολεμούν το Ισλάμ», πρόσθεσε το Amaq σε μια ανακοίνωση.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν πληροφορίες από τις υπηρεσίες πληροφοριών που επιβεβαίωναν τον ισχυρισμό του Ισλαμικού Κράτους για την ανάληψη ευθύνης για την πολύνεκρη επίθεση, όπως είπαν δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι χθες.
Οι αξιωματούχοι είπαν ότι οι ΗΠΑ προειδοποίησαν τη Ρωσία τις τελευταίες εβδομάδες για το ενδεχόμενο μιας επίθεσης, μια κίνηση που λένε πως οδήγησε την αμερικανική πρεσβεία στη Μόσχα να εκδώσει προειδοποίηση στους Αμερικανούς.
Πριν από δύο εβδομάδες η αμερικανική πρεσβεία στη Ρωσία προειδοποίησε πως «εξτρεμιστές» είχαν επικείμενα σχέδια για μια επίθεση στη Μόσχα.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε κατά τη διάρκεια ενός τηλεοπτικού διαγγέλματός του προς τον ρωσικό λαό ότι οι τέσσερις άνδρες που διέπραξαν την επίθεση κοντά στη Μόσχα κατευθύνονταν προς την Ουκρανία, όταν συνελήφθησαν και ήλπιζαν πως θα διέσχιζαν τα σύνορα.
«Προσπάθησαν να κρυφτούν και μετακινήθηκαν προς την Ουκρανία, όπου, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία, είχε προετοιμαστεί ένα «παράθυρο» για εκείνους από την ουκρανική πλευρά για να διασχίσουν τα σύνορα», τόνισε ο Πούτιν.
Ο εκπρόσωπος των ουκρανικών στρατιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας Αντρίι Γιούσοφ είπε στο Ρόιτερς: «Η Ουκρανία φυσικά δεν εμπλέκεται σε αυτήν την τρομοκρατική επίθεση».
Οι δράστες
Η Υπηρεσία Ομοσπονδιακής Ασφαλείας της Ρωσίας (FSB) ανακοίνωσε πως συνέλαβε 11 ανθρώπους μεταξύ αυτών τέσσερις άνδρες που διέπραξαν την επίθεση. Ρωσικά ΜΜΕ μεταδίδουν πως οι άνδρες διέφυγαν από το σημείο της επίθεσης με ένα λευκό όχημα και ότι συνελήφθησαν στην περιοχή Μπριάνσκ, σε απόσταση 340 χιλιομέτρων από τη Μόσχα.
Ορισμένοι από τους συλληφθέντες εμφανίζονται να ανακρίνονται στην άκρη του δρόμου σε βίντεο που έδωσαν στη δημοσιότητα ρωσικά ΜΜΕ και δίκτυα στο Telegram με στενή σχέση με το Κρεμλίνο.
«Πυροβόλησα ανθρώπους», λέει ένας από τους υπόπτους μιλώντας ρωσικά με έντονη προφορά, με τα χέρια δεμένα και τα μαλλιά του να τραβάει ένας ανακριτής, έχοντας μια μαύρη μπότα κάτω από το πηγούνι του. Είπε πως γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου του 1998 και ότι το όνομά του είναι Σαμσούντιν Φαρίντουν.
Όταν τον ρωτάνε γιατί, εκείνος απαντάει: «Για τα χρήματα». Υποστηρίζει ότι του υποσχέθηκαν μισό εκατομμύριο ρούβλια (λίγο πάνω από 5000 δολάρια) στο Telegram, όπου άκουγε έναν ιεροκήρυκα.
Ο άνδρας ερωτάται εάν ήταν στην Τουρκία την 4η Μαρτίου και εκείνος απαντά καταφατικά. Τους είπαν που βρίσκονταν καταστήματα με όπλα και αγόρασε όπλα από εκεί, υποστήριξε.
Ένας από τους υπόπτους εμφανίζεται να μιλάει με τη βοήθεια διερμηνέα από το Τατζικιστάν. Ένας άλλος εμφανίζεται να μεταφέρεται από ένα δάσος, με το προσωπό του καλυμμένο με αίμα, όπως φαίνεται από ένα τραύμα στο αυτί.
Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, απάντησε πως ονομάζεται Ρατζάμπ Αλιζάντεχ. Δυσκολεύτηκε να δώσει την ημερομηνία γέννησής του στα ρώσικα.
Σοκάρουν οι μαρτυρίες
«Περπατούσαν απλώς και πυροβολούσαν» αναφέρει Ρωσίδα που βρισκόταν μέσα στο Crocus City Hall. «ήταν πέντε ή έξι περπατούσαν απλώς και πυροβολούσαν έτσι. Δεν πυροβολούσαν προς τα πάνω, δε φώναζαν, δε μας είπαν να πέσουμε όλοι κάτω θα σας σκοτώσουμε, απλώς προχωρούσαν και πυροβολούσαν τους πάντες σιωπηλά.
Όταν γύρισα σπίτι το παλτό μου ήταν γεμάτο αίματα, προφανώς κάποιος με προστάτευσε με το σώμα του. Κοίταξα το ρολόι μου, ήταν 19:52 όταν άρχισαν να μας πυροβολούν. Πανικοβληθήκαμε και μετά είδαμε κάποιον να πέφτει κάτω, φωνάζοντας «τρέξτε να γλιτώσετε» και στη συνέχεια ζητήσαμε μέρος να κρυφτούμε».
Τα ερωτήματα
Παρά την ανάληψη της ευθύνης από το Ισλαμικό Κράτος, υπάρχουν ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί.
Σύμφωνα με ρωσικά μέσα ενημέρωσης και τον βουλευτή Αλεξάντρ Κίνσταϊν, ορισμένοι από τους υπόπτους προέρχονται από το Τατζικιστάν. Οι αρχές της χώρας αυτής δήλωσαν ότι «δεν έχουν λάβει επιβεβαίωση από τις ρωσικές αρχές» πάνω στο ζήτημα αυτό.
Όλη τη μέρα χθες, σε κατάσταση σοκ δεκάδες Ρώσοι συνέρρεαν σε κέντρα δωρεάς αίματος στη Μόσχα ή σε αυτοσχέδια μνημεία που είχαν στηθεί στη μνήμη των νεκρών της επίθεσης.
«Όταν βλέπεις αυτήν την κατάσταση δεν θες να μείνεις μακριά, θες να βοηθήσεις», δήλωσε στο AFP ο Βλαντισλάβ, ένας 18χρονος φοιτητής, που στεκόταν σε μια σειρά για να δώσει αίμα.
Σε πολλά διαφημιστικά πάνελ και σε στάσεις λεωφορείων στη Μόσχα, υπήρχαν αφίσες, στις οποίες αναγραφόταν: «Πενθούμε 22/03/2024».
Τα μουσεία και τα θέατρα της Μόσχας ανακοίνωσαν ότι θα παραμείνουν κλειστά το σαββατοκύριακο λόγω της επίθεσης.
Και οι κινηματογραφικές αίθουσες έκλεισαν χθες και σήμερα, με τους υπευθύνους τους να εκφράζουν τα «συλλυπητήριά» τους στις οικογένειες των θυμάτων.
