Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόταση για την αναθεώρηση του κανονισμού για τον υδράργυρο, προκειμένου να προστατευθούν οι πολίτες της ΕΕ και το περιβάλλον από τον τοξικό υδράργυρο.
Mercury is a highly toxic chemical threatening human health and the environment.
— European Commission (@EU_Commission) July 14, 2023
Today, we proposed to ban all remaining intentional uses of mercury in the EU.
Read more ↓
Η αναθεώρηση θα απαγορεύσει πλήρως τη χρήση του οδοντιατρικού αμαλγάματος, το οποίο σήμερα χρησιμοποιεί 40 τόνους υδραργύρου στην ΕΕ ετησίως. Θα απαγορεύσει επίσης την κατασκευή και την εξαγωγή ορισμένων προϊόντων που περιέχουν υδράργυρο, όπως οι λαμπτήρες. Η πρόταση της Επιτροπής εγκρίθηκε παράλληλα με κατ' εξουσιοδότηση πράξη, ευθυγραμμίζοντας την αναθεώρηση του κανονισμού για τον υδράργυρο με τις αποφάσεις που έλαβε η τέταρτη διάσκεψη των μερών (COP4) της σύμβασης της Μιναμάτα.
Το χρονοδιάγραμμα της απαγόρευσης
Ο αναθεωρημένος κανονισμός για τον υδράργυρο στοχεύει στις τελευταίες σκόπιμες εναπομείνασες χρήσεις υδραργύρου σε διάφορα προϊόντα στην ΕΕ, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που ορίζονται στη φιλοδοξία της ΕΕ για μηδενική ρύπανση. Θέτει κανόνες που θέτουν την ΕΕ σε σταθερή τροχιά για να γίνει η πρώτη οικονομία χωρίς υδράργυρο μέχρι:
- Εισάγοντας πλήρη σταδιακή κατάργηση της χρήσης οδοντιατρικού αμαλγάματος από την 1η Ιανουαρίου 2025, υπό το πρίσμα βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων χωρίς υδράργυρο, μειώνοντας έτσι την έκθεση του ανθρώπου και την περιβαλλοντική επιβάρυνση,
- Απαγόρευση της κατασκευής και εξαγωγής οδοντιατρικού αμαλγάματος από την ΕΕ από την 1η Ιανουαρίου 2025,
- Απαγόρευση της κατασκευής και εξαγωγής έξι επιπλέον λαμπτήρων που περιέχουν υδράργυρο από την 1η Ιανουαρίου 2026 και την 1η Ιανουαρίου 2028 (ανάλογα με τον τύπο του λαμπτήρα).
Ο υδράργυρος είναι μια εξαιρετικά τοξική χημική ουσία που αποτελεί απειλή για την ανθρώπινη υγεία καθώς και για το περιβάλλον. Όταν απελευθερώνεται στο περιβάλλον, εισέρχεται στην τροφική αλυσίδα όπου συσσωρεύεται (κυρίως στα ψάρια). Η έκθεση σε υψηλά επίπεδα υδραργύρου μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον εγκέφαλο, τους πνεύμονες, τα νεφρά και το ανοσοποιητικό σύστημα.
Χρησιμοποιήθηκε ιστορικά σε πολλές εφαρμογές, όπως η εξόρυξη χρυσού, οι μπαταρίες, οι λαμπτήρες φθορισμού, τα θερμόμετρα και τα βαρόμετρα. Τα τελευταία είκοσι χρόνια η ΕΕ έχει αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο σύνολο νομοθεσίας, ιδίως τον κανονισμό για τον υδράργυρο, ο οποίος προστατεύει την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον από τις ανθρωπογενείς εκπομπές και απελευθερώσεις υδραργύρου και, με τον τρόπο αυτό, αντιμετωπίζει ολόκληρο τον κύκλο ζωής του υδραργύρου, από την πρωτογενή εξόρυξη υδραργύρου έως την τελική διάθεση των αποβλήτων υδραργύρου. Αυτό περιλαμβάνει μέτρα για το εμπόριο προϊόντων που περιέχουν υδράργυρο και τη ρύπανση από υδράργυρο.