Οι σύμβουλοι για ζητήματα εθνικής ασφαλείας και διπλωματίας της Κίνας και των ΗΠΑ είχαν χθες Δευτέρα μακροσκελή συνάντηση, έπειτα από αρκετές ημέρες αντεγκλήσεων, ειδικά για την Ταϊβάν. Οι συνομιλίες ήταν «ειλικρινείς», σύμφωνα τόσο με το Πεκίνο, όσο και με την Ουάσινγκτον.
Ο τόνος έπεσε μια κλίμακα στη συνάντηση που έγινε στο Λουξεμβούργο σε σύγκριση με την περασμένη εβδομάδα, όταν ο κινέζος υπουργός Άμυνας προειδοποίησε πως το Πεκίνο δεν θα διστάσει να προχωρήσει σε πόλεμο για την Ταϊβάν, ενώ ο αμερικανός ομόλογός του καταφέρθηκε εναντίον των «προκλητικών και αποσταθεροποιητικών» στρατιωτικών κινήσεων της Κίνας.
Ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν, και ο Γιανγκ Τζιετσί, ο οποίος έχει ανάλογο ρόλο στο επιτελείο του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, δεν ανακοίνωσαν πάντως κανέναν συμβιβασμό στα βασικά σημεία διαφωνίας, ιδίως όσον αφορά την Ταϊβάν, νήσο που η Κίνα θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα της, αποσχισμένη επαρχία της προορισμένη να επανενωθεί μια μέρα με την ηπειρωτική χώρα, διά της βίας αν χρειαστεί.
«Το ζήτημα της Ταϊβάν άπτεται των πολιτικών θεμελίων των σινοαμερικανικών σχέσεων και, εάν δεν τύχει σωστού χειρισμού, θα έχει επιζήμιο αντίκτυπο», είπε ο κ. Γιανγκ, σύμφωνα με το κινεζικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα, παροτρύνοντας την Ουάσινγκτον να αποφεύγει τις «λαθεμένες κρίσεις» και τις «ψευδαισθήσεις» ως προς το ζήτημα αυτό.
Ο σύμβουλος του κ. Μπάιντεν από την πλευρά του επανέλαβε «τη θέση μας εδώ και πολύ καιρό για την ενιαία Κίνα, καθώς και τις θέσεις μας και τις ανησυχίες μας για τις εξαναγκαστικές και επιθετικές ενέργειες του Πεκίνου στο στενό της Ταϊβάν», σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου του Λευκού Οίκου.
Οι εντάσεις γύρω από την Ταϊβάν δεν έχουν πάψει να ανεβαίνουν τους τελευταίους μήνες, εξαιτίας κυρίως του πολλαπλασιασμού των παραβιάσεων αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας της Κίνας στην ζώνη αναγνώρισης αεροπορικής άμυνας (ADIZ) της νήσου.
Ο αμερικανός πρόεδρος φάνηκε εξάλλου πρόσφατα να αναιρεί τη λεπτή διπλωματική ισορροπία που είχε επιλέξει η Ουάσινγκτον, διαβεβαιώνοντας ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπίζονταν στρατιωτικά την Ταϊβάν εάν εισέβαλε ο κινεζικός στρατός, προτού ο Λευκός Οίκος διαβεβαιώσει πως η αμερικανική στάση, της «στρατηγικής αμφισημίας», δεν έχει αλλάξει.
«Διατήρηση διαύλων επικοινωνίας»
Ο κ. Σάλιβαν επαναβεβαίωσε τον συνομιλητή του πως συνεχίζει να ισχύει αυτή η πολιτική, της «στρατηγικής αμφισημίας», στο πλαίσιο της οποίας η Ουάσινγκτον αναγνωρίζει διπλωματικά την κομμουνιστική Κίνα μεν, αλλά ταυτόχρονα υποστηρίζει στρατιωτική την Ταϊβάν.
Η συνάντηση των κ.κ. Σάλιβαν και Γιανγκ, που είχαν συζητήσει τηλεφωνικά τη 18η Μαΐου, διήρκεσε 4,5 ώρες, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της αμερικανικής κυβέρνησης.
Η σχέση του Πεκίνου και της Ουάσινγκτον χειροτέρεψε τα τελευταία χρόνια, με τις δύο μεγάλες δυνάμεις να συγκρούονται σε πολλά πεδία — στο διεθνές εμπόριο, στα ανθρώπινα δικαιώματα και φέτος, για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Στην ανακοίνωσή του, ο Λευκός Οίκος αναφέρθηκε σε «ειλικρινή» και «παραγωγική» συζήτηση, κατά τη διάρκεια της οποίας ο κ. Σάλιβαν «υπογράμμισε τη σημασία που έχει να διατηρηθούν ανοικτοί δίαυλοι επικοινωνίας».
Το Νέα Κίνα επίσης χαρακτήρισε τη συνομιλία «ειλικρινή, σε βάθος και εποικοδομητική».
Ο κ. Γιανγκ είπε πως ο διάλογος πρέπει να συνεχιστεί, κατέστησε σαφές πάντως ότι το Πεκίνο δεν εννοεί να μετακινήσει αυτές που θεωρεί κόκκινες γραμμές.
«Εδώ και κάποιο καιρό (...) η αμερικανική πλευρά επιμένει να περιορίσει και να σπρώξει πίσω την Κίνα» στην παγκόσμια σκακιέρα, τόνισε, σύμφωνα με το Νέα Κίνα, όμως το Πεκίνο αρνείται να ορίσει τη διμερή σχέση ως σχέση «ανταγωνισμού».
Ο κ. Γιανγκ, σύμφωνα με το πρακτορείο, εξέθεσε τις θέσεις της κινεζικής κυβέρνησης «για τη Σιντζιάνγκ, το Χονγκ Κονγκ, το Θιβέτ, τη Νότια Σινική Θάλασσα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη θρησκεία».
Σε όλα αυτά τα ζητήματα, η Κίνα, στόχος διεθνών επικρίσεων, επανέλαβε πως δεν θα ανεχθεί καμία επέμβαση σε εσωτερικές της υποθέσεις.
Οι ΗΠΑ και δυτικοί σύμμαχοί τους προειδοποιούν συχνά το Πεκίνο εναντίον των διεκδικήσεών του στη Νότια Σινική Θάλασσα. Η Κίνα βρίσκεται σε διενέξεις για την κυριαρχία σε τμήματά της με τις Φιλιππίνες, το Μπρουνέι, τη Μαλαισία, την Ταϊβάν και το Βιετνάμ.
Οι σινοαμερικανικές σχέσεις πέρασαν μεγάλες αναταράξεις επί των ημερών του προηγούμενου αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος εξαπέλυσε εμπορικό πόλεμο σε αντίποινα για αυτές που θεωρούσε καταχρηστικές οικονομικές πρακτικές του Πεκίνου. Ο κ. Μπάιντεν έχει πει πως ενδέχεται να άρει κάποιους από τους δασμούς, για να μειωθεί ο πληθωρισμός που καλπάζει στη χώρα του σε εκλογική χρονιά.
