Της Οντίν Λιναρδάτου*
Ένα βράδυ το περασμένο καλοκαίρι στη Μόσχα, ο Μιχαήλ Χατσατουριάν αποφάσισε πως το σαλόνι του σπιτιού του δεν ήταν τόσο καθαρό όσο θα το ήθελε. Φώναξε λοιπόν μία μία τις τρεις κόρες του και τις τιμώρησε, ψεκάζοντας τες με σπρέι πιπεριού.
Αυτό δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο για την οικογένεια του Χατσατουριάν. Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, ο πατέρας βασάνιζε, βίαζε και χτυπούσε αλύπητα τα κορίτσια του από την εποχή που ήταν πολύ μικρά.
Το διαφορετικό που συνέβη εκείνο το βράδυ, όμως, ήταν πως οι αδελφές, 18, 19 και 20 χρόνων σήμερα, αντέδρασαν. Περίμεναν υπομονετικά να κοιμηθεί ο πατέρας τους στην κουνιστή πολυθρόνα του και του επιτέθηκαν κρατώντας ένα μαχαίρι της κουζίνας και ένα σφυρί.
Ο ίδιος πάλεψε, αλλά εκείνες κατάφεραν να τον σκοτώσουν. Οι αδελφές συνελήφθησαν και τους ασκήθηκε ποινική δίωξη για προμελετημένο φόνο. Η περίπτωση των αδελφών Χατσατουριάν είναι ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί στις περιπτώσεις της ενδοοικογενειακής βίας και πώς αυτές αντιμετωπίζονται από το ρωσικό κράτος και τη ρωσική δικαιοσύνη.
Το 2017, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε έναν νέο νόμο που αποποινικοποιούσε αρκετές μορφές ενδοοικογενειακής βίας. Στη ρωσική νομοθεσία δεν ορίζεται ξεκάθαρα, ούτως η άλλως, τι σημαίνει οικογενειακή βία, σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική. Στη σημερινή Ρωσία η αστυνομία μπορεί πια και επίσημα να κάνει τα στραβά μάτια όταν καλείται να παρέμβει, μιας που δεν υπάρχει η δυνατότητα άσκησης περιοριστικών μέτρων, ούτε τα θύματα μπορούν να αναζητήσουν προστασία.
Η Μαρία, η Αντζελίνα και η Κρεστίνα βρίσκονται αντιμέτωπες με ποινή 20 ετών επειδή σκότωσαν τον βασανιστή πατέρα τους. Σύμφωνα με τις αποδείξεις που παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο, ο Μιχαήλ Χατσατουριάν, βετεράνος πολέμου, βίαζε και χτυπούσε επανειλημμένα και τις τρεις κόρες του. Είχε στο σπίτι μαχαίρια, πιστόλια και καραμπίνες, και οι γείτονες τον άκουγαν συχνά να πυροβολεί μέσα στο σπίτι.
Απειλούσε τους γείτονες πως αν παρέμβουν θα έχουν να κάνουν μαζί του. Ο Αλεξέι Λίπτσερ, δικηγόρος της μίας αδελφής, της Κρεστίνα, λέει συγκλονισμένος πως η πελάτισσά του του ομολόγησε πως νιώθει πολύ πιο καλά στη φυλακή από ό,τι ένιωσε ποτέ στο σπίτι της.
Τα κορίτσια ήξεραν πως αν πήγαιναν στην αστυνομία η κατάσταση στο σπίτι τους απλώς θα χειροτέρευε και είχαν μοιραστεί το δράμα που ζούσαν μόνο με κάποιους συμμαθητές τους. Άλλωστε τη χρονιά πριν από την επίθεση είχαν πάει στο σχολείο μόνο δύο μήνες.
Η υπόθεση αυτή έχει εξοργίσει τους Ρώσους πολίτες. Περισσότεροι από 200.000 πολίτες έχουν υπογράψει αίτημα με το οποίο καλούν τους εισαγγελείς να αποσύρουν την κατηγορία του φόνου εκ προμελέτης. Διαδηλώσεις γίνονται καθημερινά έξω από τις πρεσβείες της Ρωσίας σε διάφορα μέρη του κόσμου.
Φωνή βοώντος εν τη ερήμω σε μία χώρα όπου η παροιμία λέει πως «αν σε χτυπάει (ο άντρας σου) αυτό σημαίνει πως σε αγαπάει».
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, από τις 2.500 γυναίκες που καταδικάστηκαν για φόνο ανάμεσα στο 2016- 2018 οι 2.000 σκότωσαν μέλος της οικογένειάς τους κατά τη διάρκεια βίαιης επίθεσης.
«Δεν υπάρχει η επιλογή να πας στην αστυνομία και να ζητήσεις βοήθεια», υποστηρίζει η Γιούλια Γκορμπούνοβα της Human Rights Watch. Η μοναδική επιλογή που υπάρχει μετά την ψήφιση του νόμου Πούτιν είναι ή να πεθάνεις ή να προστατεύσεις τον εαυτό σου όπως μπορείς.
Πάνω από 2.000 άνθρωποι λένε ήδη τη δική τους ιστορία ενδοοικογενειακής βίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το hashtag #It'snotmyfault (δεν είναι δικό μου το λάθος).
* Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 2ης Αυγούστου 2019
Φωτογραφία AP
