Επιστροφή Τραμπ με επίδειξη ισχύος
AP Photo / Matt Rourke
AP Photo / Matt Rourke

Επιστροφή Τραμπ με επίδειξη ισχύος

Πολιτικά ισχυρότερος παρά ποτέ και ελέγχοντας και τα δύο σώματα του Κογκρέσου τουλάχιστον έως τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026, ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται επίσημα πλέον στα ηνία μίας βαθιά πολωμένης Αμερικής στην οποία έρχεται να βάλει σε χρόνο-εξπρές τη «σφραγίδα» του με ένα μπαράζ εκτελεστικών διαταγμάτων. Η ορκωμοσία Τραμπ ως 47ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών είναι το επιστέγασμα μίας από τις τις θεαματικότερες πολιτικές «νεκραναστάσεις» στα χρονικά που έρχεται να αναμορφώσει πιθανώς θεμελιωδώς την αμερικανική διακυβέρνηση και εθνικές πολιτικές.

Όλο το φάσμα της ατζέντας με την οποία «κατέβηκε» στην προεδρική αναμέτρηση-ορόσημο της 5ης Νοεμβρίου -στην οποία πέραν του ότι έβαψε «κόκκινες» τις αμφίρροπες πολιτείες εξασφάλισε και τη λαϊκή ψήφο, εξ ου και αισθάνεται δικαιωμένος- παρέθεσε ο Ντόναλντ Τραμπ αφότου έδωσε τον προεδρικό όρκο, εκφωνώντας στη Ροτόντα του Καπιτωλίου έναν λόγο-κράμα προεκλογικής εμφάνισης και ομιλίας για την Κατάσταση του Έθνους.

Ένα έθνος σε αποδρομή απεικόνισε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ για να διακηρύξει ότι ο ίδιος θα το οδηγήσει στη «χρυσή εποχή» του. Πλήρως αυτοαναφορικός και επαναλαμβάνοντας πως «ο Θεός τον έσωσε» από την απόπειρα δολοφονίας στην Πενσιλβάνια «για να καταστήσει την Αμερική σπουδαία ξανά», ο Τραμπ επιτέθηκε στην απερχόμενη διακυβέρνηση Μπάιντεν και το δικαστικό σύστημα για τις εις βάρος του διώξεις και την «παρακμή» των ΗΠΑ, ενώ σε ακόλουθη ομιλία ενώπιον υποστηρικτών του επανέλαβε τα περί νοθευμένων εκλογών του 2020.

«Η χρυσή εποχή της Αμερικής αρχίζει τώρα. Η εκλογή μου είναι μία εντολή να ανατρέψω πλήρως και ολοκληρωτικά μια φρικτή προδοσία και όλες αυτές τις πολλές προδοσίες που έχουν λάβει χώρα και να δώσω στους ανθρώπους πίσω την πίστη τους, τον πλούτο τους, τη δημοκρατία τους και την ελευθερία τους. Από αυτή τη στιγμή, η παρακμή της Αμερικής τελείωσε»: Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε χθες στις 12.00 τοπική ώρα στην Ουάσινγκτον η 29λεπτη ομιλία Τραμπ και στον ίδιο τόνο ολοκληρώθηκε -αφού πρώτα παρέθεσε τον πυρήνα ενός μπαράζ εκτελεστικών διαταγμάτων στα «μέτρα» του κινήματος MAGA.

Ο στρατός θα αναπτυχθεί για την ασφάλεια των συνόρων, εκατομμύρια μετανάστες θα απελαθούν, οι Ηνωμένες Πολιτείες «θα πάρουν πίσω» τη Διώρυγα του Παναμά, ο Κόλπος του Μεξικού θα μετονομαστεί σε Κόλπο της Αμερικής, η ελευθερία του λόγου «θα αποκατασταθεί», οι ΗΠΑ θα αναγνωρίζουν μόνο δύο φύλα, η αστερόεσσα θα υψωθεί στον πλανήτη Άρη, και ο ίδιος βλέπει τον εαυτό του σε ρόλο «ειρηνοποιού» με τις ΗΠΑ να ανακτούν το σεβασμό και την ισχύ που έχουν απωλέσει όσο κυβερνούσε ένα «διεφθαρμένο κατεστημένο», είναι μία μικρή «ακτινογραφία» της ομιλίας Τραμπ.

«Έως ότου ο ήλιος δύσει τη Δευτέρα», όπως είχε ήδη εξαγγείλει, ο Τραμπ θα έχει υπογράψει έως και 100 εκτελεστικά διατάγματα και οδηγίες που θα κάνουν πράξη τις υποσχέσεις-σημεία κατατεθέν της εκστρατείας του με αιχμή τη νέα, σκληρή μεταναστευτική πολιτική που έχει ως επίκεντρο τις μαζικές απελάσεις μεταναστών δίχως νόμιμα έγγραφα. 

Επαναφέροντας τάχιστα το εγχειρίδιο του 2020, o Τραμπ κηρύσσει και πάλι κατάσταση έκτακτης ανάγκης στα σύνορα με το Μεξικό, δηλώνει ότι «θα σταματήσει κάθε παράνομη είσοδο», προτίθεται να αναπτύξει το στρατό και θα δώσει εντολή για την επανάληψη των εργασιών κατασκευής του τείχους. 

Επιστρέφει στην «πολιτική της παραμονής στο Μεξικό», η οποία απαιτούσε από τους αιτούντες άσυλο να περιμένουν εκεί έως την εκδίκαση των υποθέσεών τους, και θα καταργήσει την πρακτική «catch and release», βάσει της οποίας οι μετανάστες αφήνονται ελεύθεροι με τη δέσμευση να παρουσιαστούν για ακρόαση. Αναμένονται και μέτρα για τον τερματισμό του δικαιώματος της αυτόνομης απονομής ιθαγένειας για τα παιδιά μεταναστών και αιτούντων άσυλο. Ο Τραμπ είπε ελάχιστα κατά την ομιλία του για το σχέδιο μαζικών απελάσεων μεταναστών δίχως νόμιμα έγγραφα που έχει εξαγγείλει, αναφέροντας μόνο ότι θα απελάσει «εκατομμύρια και εκατομμύρια εγκληματίες αλλοδαπούς», στο μοτίβο των προεκλογικών ομιλιών του.

Επί Τραμπ τα ορυκτά καύσιμα θα έχουν εκ νέου την «τιμητική» τους με περισσότερες γεωτρήσεις, που ανατρέπουν τις πολιτικές της διακυβέρνησης Μπάιντεν στο πεδίο της εγχώριας παραγωγής ενέργειας, ενώ οι ΗΠΑ αποσύρονται (ξανά) από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα.

Ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να κηρύξει «κατάσταση εθνικής ενεργειακής έκτακτης ανάγκης» για να ενισχύσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου στις ΗΠΑ και να μειώσει το ενεργειακό κόστος για τους Αμερικανούς στο πλαίσιο γενικότερης παρέμβασης που εξήγγειλε για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, ενώ μίλησε εκ νέου για αυστηρούς δασμούς. Παράλληλα, τα εκτελεστικά διατάγματα περιλαμβάνουν την κατάργηση της λεγόμενης «εντολής για ηλεκτρικά οχήματα», όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος ο Τραμπ τον κανονισμό της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος (ΕΡΑ), που απαιτεί από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά το ήμισυ στα νέα ελαφρά και μεσαία οχήματα από το 2027.

Στα διατάγματα περιλαμβάνεται και ο τερματισμός των προγραμμάτων υπό το ακρωνύμιο DEI (Diversity, Equity, Inclusion - Διαφορετικότητα, ισότητα και συμπερίληψη) που έχουν πυροδοτήσει μεγάλη πολιτική φόρτιση με τους συντηρητικούς να προτάσσουν ότι δίνουν άνιση προτίμηση στη φυλή, το φύλο και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, αποτελώντας από μόνα τους διακρίσεις. Το διάταγμα θα κατευθύνει τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να συντονιστούν με τον Λευκό Οίκο για τον εντοπισμό και τον τερματισμό των προγραμμάτων DEI. 

Σε όλα τα επίσημα έγγραφα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως τα διαβατήρια, θα αναγράφεται επίσης το φύλο των πολιτών όπως αυτό αποδίδεται κατά τη γέννηση. «Στο εξής η επίσημη πολιτική της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών είναι ότι υπάρχουν μόνο δύο φύλα: το αρσενικό και το θηλυκό», δήλωσε ο Τραμπ σε ένα από τα χαρακτηριστικά σημεία των καιρών στις ΗΠΑ, καθώς ουδέποτε ανάλογη αναφορά είχε γίνει σε ομιλία ορκωμοσίας Αμερικανού προέδρου.

Από τα πλέον ακανθώδη ζητήματα έχουν υπάρξει οι διακηρύξεις Τραμπ για την απονομή χάριτος «από την πρώτη μέρα» σε πολλούς από 1,500 συλληφθέντες και καταδικασθέντες σε σχέση με την εισβολή της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο, τους οποίους και αποκαλεί «ομήρους». Το θέμα απουσίαζε από την ομιλία της ορκωμοσίας, όμως απευθυνόμενος αργότερα σε υποστηρικτές του, τους είπε «θα χαρείτε γιατί, ξέρετε, η δράση μετράει, όχι τα λόγια, και θα δείτε πολλή δράση για τους ομήρους της 6ης Ιανουαρίου». Εν τω μεταξύ, για πρώτη φορά από την 6η Ιανουαρίου του 2020, στους δρόμους της Ουάσινγκτον επέστρεψαν οι ακροδεξιοί Proud Boys με πανό υπέρ του Τραμπ.

Θα καταργήσει επίσης την «κυβερνητική λογοκρισία» ο πρόεδρος Τραμπ και οι ΗΠΑ θα έχουν «ελευθερία της έκφρασης», ενώ «η πλάστιγγα της Δικαιοσύνης θα εξισορροπηθεί εκ νέου» και η «φαύλη, βίαιη και άδικη εργαλειοποίηση του υπουργείου Δικαιοσύνης και της κυβέρνησής μας θα τερματιστεί». Έχοντας τον έλεγχο του Κογκρέσου, οι Ρεπουμπλικανοί νομοθέτες εργάζονται επίσης μαζί με την κυβέρνηση Τραμπ σε νομοθετικές πράξεις που θα ανατρέψουν περαιτέρω πολιτικές της κυβέρνησης Μπάιντεν και θα θεσπίσουν τις δικές τους προτεραιότητες. Σειρά προσφυγών αναμένονται από τους Δημοκρατικούς, φορείς και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτικών για πολλά από τα μέτρα που εισάγει ο Τραμπ.

Ο παγωμένος καιρός «ξανάγραψε» χθες το τελετουργικό της ορκωμοσίας με την τελετή να μεταφέρεται στο εσωτερικό του Καπιτωλίου. Ανάμεσα στις ηχηρές παρουσίες οι τρεις πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου, Ίλον Μασκ, Μαρκ Ζούκερμπεργκ και Τζεφ Μπέζος. Και ανάμεσα στις ηχηρές απουσίες αυτές των Μισέλ Ομπάμα και Νάνσι Πελόσι. Στις επίσημες πρώτες αυτής της ορκωμοσίας και η πρόσκληση που απευθύνθηκε σε ξένους ηγέτες και πολιτικούς, πολλούς από το χώρο της σκληρής και άκρας δεξιάς, να παραστούν σε ένα αμιγώς εδώ και 150 χρόνια αμερικανικό γεγονός.

Κλείνοντας περισσότερο από μισό αιώνα πολιτικής διαδρομής που τον οδήγησε έως τον Λευκό Οίκο, ο Τζο Μπάιντεν, σε αντίθεση με τον Ντόναλντ Τραμπ προ τετραετίας, ακολούθησε την παράδοση και συνόδευσε τον διάδοχό του στην τελετή ορκωμοσίας ως απόδειξη της ειρηνικής, δημοκρατικής μεταβίβασης της εξουσίας -έχοντας προειδοποιήσει προ ημερών κατά την αποχαιρετιστήρια ομιλία του από το Οβάλ Γραφείο ότι «σήμερα, διαμορφώνεται στην Αμερική μία ολιγαρχία ακραίου πλούτου, δύναμης και επιρροής, που απειλεί τη Δημοκρατία, βασικά δικαιώματα και ελευθερίες». 

Σε μια από τις τελευταίες πράξεις του στην προεδρία, ο Τζο Μπάιντεν εξέδωσε προληπτικά αμνηστία για ορισμένους από τους πιο προβεβλημένους αντιπάλους του Ντόναλντ Τραμπ ώστε να τους «οχυρώσει» από πιθανές διώξεις. Μεταξύ αυτών που έλαβαν προεδρική χάρη είναι ο στρατηγός Μαρκ Μίλεϊ, πρώην πρώην αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, ο δρ Άντονι Φάουτσι και όλα τα μέλη της διακομματικής επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων που διερεύνησε την εισβολή στο Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου 2021, περιλαμβανομένης της πρώην γερουσιαστού των Ρεπουμπλικανών Λιζ Τσέινι.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, ηλικίας 78 ετών, είναι ο γηραιότερος που δίνει τον προεδρικό όρκο -προ τετραετίας ο Τζο Μπάιντεν ήταν κατά πέντε μήνες νεότερος όταν ορκίστηκε. Είναι επίσης ο πρώτος πρόεδρος μετά τον Γκρόβερ Κλίβελαντ τον 19ο αιώνα που υπηρετεί δύο μη συναπτές προεδρικές θητείες. Αρχίζει τη θητεία του πλαισιωμένος από τον Τζέιμς Ντέιβιντ Βανς, ηλικίας 40 ετών, ο οποίος ορκίστηκε 50ος αντιπρόεδρος των Ηνωμένων πολιτειών και είναι ο τρίτος νεότερος στην Ιστορία τους.