Το τελευταίο βήμα για την πλήρη ισλαμοποίηση της Αγιάς Σοφιάς και εξαφάνισης του χριστιανικού χαρακτήρα του Μνημείου της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, κάνει η Τουρκία, καθώς μετά τη μετατροπή της σε τζαμί, αύριο παρουσία του Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να εγκαινιασθεί ο μεντρεσές (ιεροσπουδαστήριο), ο οποίος ανοικοδομήθηκε δίπλα ακριβώς στο Ιστορικό Μνημείο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Γιενί Σαφάκ ο μεντρεσές ανοικοδομήθηκε δίπλα στον Ναό εκεί που βρίσκονταν το ιεροσπουδαστήριο, το οποίο είχε καταστραφεί το 1936 και θα λειτουργήσει ως ερευνητικό κέντρο υπαγόμενο στο πανεπιστήμιο Fatih Sultan Mehmet.
Ο μεντρεσές ανοίγει μετά από 86 χρόνια και κτίσθηκε βάσει των παλαιών σχεδίων της ισλαμικής αρχιτεκτονικής. Χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του παλιά υλικά και το όλο έργο πραγματοποιήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων.
Σύμφωνα με τον πρύτανη του Πανεπιστήμιου Φατίχ Αντί στο ιεροσπουδαστήριο θα φιλοξενούνται εκθέσεις και διεθνή συνέδρια ως μέρος του εκπαιδευτικού έργου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έργα κατασκευής του μεντρεσέ ξεκίνησαν ήδη από το 2017, όταν ο Τ. Ερντογαν είχε ήδη λάβει την απόφασή του για την αλλοίωση της φυσιογνωμίας του Χριστιανικού Μνημείου και προστατευόμενου Μνημείου της Ουνέσκο, με τη μετατροπή σε τζαμί το 2020.
Στον μεντρεσέ, σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα λειτουργήσει βιβλιοθήκη που θα παρουσιάζει, εκτός των άλλων, την ιστορία του Μνημείου (θέλοντας να νομιμοποιήσει τη μετατροπή του σε τζαμί) και επίσης θα λειτουργεί το «Κέντρο Ερευνών Αγία Σοφία».
Στο πλαίσιο αυτό θα λειτουργήσουν τριάντα μονάδες, δυο αίθουσες για συμπόσια και βιβλιοθήκη για την πολιτιστική ιστορία της Αγιάς Σοφιάς, θα υπάρχει έκθεση η οποία θα εγκαινιαστεί αύριο, παρουσία του Ταγίπ Ερντογάν και στον σχεδιασμό είναι η διοργάνωση εκθέσεων ισλαμικής τουρκικής τέχνης, ενώ στις 27-29 Μαΐου σύμφωνα με τον πρύτανη του πανεπιστημίου, θα οργανωθεί το 2ο Διεθνές Συμπόσιο της Αγίας Σοφίας.
