του Γιώργου Παυλόπουλου
Η «Ομάδα του Βίζεγκραντ» έχει, αναμφίβολα, προκαλέσει πολλούς πονοκεφάλους στις Βρυξέλλες. Αυτό δεν σημαίνει, όμως ότι οι χώρες που την απαρτίζουν – Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία και Σλοβακία – συμφωνούν και έχουν κοινή γραμμή σε όλα.
Πάρτε, για παράδειγμα, τη Ρωσία και τις σχέσεις μαζί της.
Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη Βουδαπέστη και την κυβέρνηση Όρμπαν, στη Βαρσοβία, παρά τις πολιτικές διαφορές που μπορεί να έχουν κυβερνώντες και αντιπολίτευση, στην πλειοψηφία τους ομονοούν ως προς το ότι αντιμετωπίζουν τη Μόσχα ως εχθρό και μάλιστα θανάσιμο. Η ιστορία και οι ανταγωνισμοί, βλέπετε, δεν σβήνουν τόσο εύκολα – ειδικά όταν έχουν σφραγιστεί από πολέμους, εισβολές, κατοχή και ποταμούς αίματος. (Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τη Γερμανία, βεβαίως, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας εδώ...).
Η συνέντευξη που έδωσε στο πρακτορείο Reuters ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, Μάρτσιν Πρζίντατς, επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. «Φαίνεται ότι ορισμένοι ηγέτες της Ευρώπης δεν έχουν συναίσθηση ότι οι ενέργειές τους ερμηνεύονται ως μια προσπάθεια να αναθερμάνουν τις σχέσεις (με τη Ρωσία). Εάν δε όντως αυτό επιδιώκουν, τότε η πολιτική τους δεν έχει τη σωστή κατεύθυνση», είπε χαρακτηριστικά.
Μην τους δίνετε αέρα!
Στον απόηχο των χιλιάδων προσαγωγών και συλλήψεων που έχει πραγματοποιήσει το τελευταίο διάστημα η ρωσική αστυνομία στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, ο Πρζίντατς επέκρινε έντονα τη διαχυτικότητα που επιδεικνύουν ορισμένοι στην Ευρώπη απέναντι στη ρωσική πολιτική ηγεσία.
«Δεν υπάρχει κανείς λόγος να προσκαλούνται Ρώσοι ηγέτες σε πάρτι ή να χορεύει κανείς αγκαλιά μαζί τους (...) Ας θυμηθούμε ότι έχουν παρθεί μέτρα προκειμένου να αναγκαστεί η Ρωσία να εγκαταλείψει τις επιθετικές της πολιτικές απέναντι στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, όμως δεν έχει κάνει ούτε ένα βήμα πίσω», υπογράμμισε, παραπέμποντας στην παρουσία του Βλαντιμίρ Πούτιν στον γάμο της πρώην υπουργού Εξωτερκών της Αυστρίας.
Το μήνυμα, φυσικά, του κορυφαίου στελέχους της διπλωματίας του ισχυρότερου και πολυπληθέστερου από τα κράτη της ανατολικής Ευρώπης δεν είχε προορισμό μόνο τη Βιέννη. Απεθυνόταν και στο Παρίσι και στη Ρώμη, όπου Λεπέν και Σαλβίνι κατηγορούνται ότι έχουν αναπτύξει πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με το Κρεμλίνο – καθώς και σε κάθε κυβέρνηση ή κόμμα των «28» που μπορεί να εμπλέκεται σε κάτι ανάλογο.
Προφανώς, επίσης, με τα όσα είπε στη συνέντευξή του δεν εξέφραζε ούτε προσωπικές ούτε αποκλειστικά εθνικές απόψεις. Διότι είναι γνωστό ότι η υπόθεση των σχέσεων με τη Ρωσία έχει διχάσει τις χώρες της ΕΕ, όπου ο Πούτιν έχει και καλούς φίλους και ορκισμένους εχθρούς.
Δανέζικη «σφήνα» στον Nord Stream II
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι την ίδια στιγμή, στη Μόσχα υπάρχει έντονος προβληματισμός για την τακτική των... καθυστερήσεων που τηρεί η Δανία σε ένα ζήτημα μείζονος σημασίας: Την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream II, 28 χιλιόμετρα του οποίου (σε σύνολο 1.230) προβλέπεται να διέρχονται μέσα από τα χωρικά ύδατα της σκανδιναβικής χώρας.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, ο αγωγός – με δυναμικότητα 55 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως, που θα προστεθούν σε άλλα τόσα που μεταφέρει ήδη ο Nord Stream I – έπρεπε να τεθεί σε λειτουργία ως το τέλος του τρέχοντος έτους. Στόχος ήταν να συμπέσει πρακτικά με τη λήξη του συμβολαίου που υπάρχει για μεταφορά του ρωσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, την οποία Κρεμλίνο και Gazprom θέλουν πλέον να παρακάμψουν.
Εφόσον, λοιπόν, η Κοπεγχάγη δεν δώσει το οριστικό πράσινο φως, τότε οι ειδικοί εκτιμούν ότι η καθυστέρηση μπορεί να φτάσει ως και τους οκτώ μήνες, με το επιπλέον κόστος να ανέρχεται σε 660 εκατ. ευρώ. Και κάπως έτσι, οι Ρώσοι να αναγκαστούν να διαπραγματευτούν νέα συμφωνία με το Κίεβο, κρατώντας το μέσα στο ενεργειακό παιχνίδι – κάτι που επιδιώκουν και η ΕΕ και οι ΗΠΑ.
Οι τελευταίες, βεβαίως, δεν κρύβουν ότι θα προτιμούσαν να ακυρωθεί εντελώς η κατασκευή του Nord Stream II. Όμως, αυτό μοιάζει πολύ δύσκολο, μιας και το έργο έχει ολοκληρωθεί κατά 70%, σε αυτό εμπλέκονται πολλοί ευρωπαϊκοί ενεργειακοί όμιλοι, ενώ το Βερολίνο έχει κάνει πολιτική επιλογή να το προχωρήσει.
Σε κάθε περίπτωση, όσοι στην Ευρώπη είναι αντίθετοι με την ανάπτυξη περαιτέρω δεσμών με τη Μόσχα έχουν ανεβάσει ταχύτητα και εντείνουν την πίεση που ασκούν προς τους «φιλορώσους». Μια πίεση που εκεί στο Κρεμλίνο τη νιώθουν ήδη – ανησυχώντας καθώς έρχεται να προστεθεί στον πολλαπλασιασμό των δειγμάτων κοινωνικής δυσφορίας και «κόπωσης» από την πολιτική που ασκείται και την οικονομική επιβράδυνση.
Alexei Druzhinin, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP
