Διαβάζοντας κανείς τον τουρκικό τύπο σήμερα, καθώς και τις δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών της γειτονικής χώρας κ. Τσαβούσογλου, διαμορφώνει την άποψη ότι κάτι εκπληκτικό συνέβη τα τελευταία 24ωρα στις Ηνωμένες Πολιτείες για την Τουρκία. Λίγο πολύ, οι γείτονες θεωρούν ότι το θέμα της αναβάθμισης των υφιστάμενων και της αγοράς νέων αεροσκαφών F-16 έχει πλέον επιλυθεί και τί ωραία που κυλούν τα πράγματα στις σχέσεις Άγκυρας – Ουάσιγκτον. Στην χώρα μας αρκετοί έσπευσαν να μοιρολογήσουν την «αναπάντεχη» τροπή στην στάση του αμερικανικού νομοθετικού σώματος. «Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν» δήλωσε ο Τσαβούσολγου και αρκετοί εντός των τειχών το υιοθέτησαν.
Ας δούμε τα πράγματα με ψυχραιμία. Το γεγονός ότι η Τουρκική διπλωματία έχει ξοδέψει υπέρογκο διπλωματικό κεφάλαιο για την αναβάθμιση ή/και προμήθεια αεροσκαφών προηγούμενης γενιάς, είναι δηλωτικό των προβληματικών σχέσεων της γείτονος με τις ΗΠΑ. Μέχρι και την απειλή βέτο στο ΝΑΤΟ για την Φιλανδία και την Σουηδία επιστράτευσαν από την Τουρκική Κυβέρνηση, προκειμένου να αποκτήσουν ή να αναβαθμίσουν αεροσκάφη, η πρώτη πτήση των οποίων έγινε στις 20 Ιανουαρίου του 1974.
Την ίδια στιγμή, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το Αμερικανικό Κογκρέσο περιλαμβάνει στον αμυντικό προϋπολογισμό αρνητικά μηνύματα για την Τουρκία, όπως φέτος για τις υπερπτήσεις. Όχι σε οποιοδήποτε νομοσχέδιο, αλλά στον αμυντικό προϋπολογισμό της υπερδύναμης. Αυτό πέρασε απαρατήρητο από τον κ. Τσαβούσογλου, όπως και η πρόσφατη δήλωση του Γερουσιαστή Μενέντεζ, ότι δεν έχει «καμία πρόθεση», να συμφωνήσει σε πωλήσεις F-16 στην Τουρκία. Να θυμηθούμε ότι ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ διατηρεί το δικαίωμα του βέτο στην πιθανή πώληση F-16 στην Τουρκία, ως Πρόεδρος της επιτροπής Διεθνώς Σχέσεων της Γερουσίας.
Προφανώς η Αμερικανική Κυβέρνηση κλείνει το μάτι στους Τούρκους, προκειμένου να ολοκληρωθεί η ένταξη των δύο ευρωπαϊκών χωρών στο ΝΑΤΟ και να μην πέσει πλήρως η Τουρκία στην αγκαλιά της Ρωσίας. Αυτό το σινιάλο είναι άκρως απαραίτητο για τον Ταγίπ Ερντογάν, που δίνει την πιο δύσκολη προεκλογική μάχη της πολιτικής του καριέρας. Επίσης, οι Αμερικανοί εξακολουθούν να πιέζουν την Τουρκία προκειμένου να παραμείνει στο δυτικό στρατόπεδο, λειτουργώντας ως ένα από τα αναχώματα πιθανής καθόδου του Κρεμλίνου στις θερμές θάλασσες. Αλλά ο χρόνος κυλά αμείλικτα βασανιστικά για την Άγκυρα: η Ελλάδα έχει ήδη προμηθευτεί αεροσκάφη νέας γενιάς, τα Rafale και το πιο πιθανό είναι όταν οι Τούρκοι παραλαμβάνουν τα αναβαθμισμένα F-16, η Ελλάδα να παραλαμβάνει ήδη τα πρώτα F-35.
Οπότε ας παραμείνουμε ψύχραιμοι…
* Ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος είναι Διεθνολόγος
