Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν επιβεβαίωσε τη Δευτέρα τον θάνατο του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ήταν ορκισμένος εχθρός του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον οποίο η Άγκυρα θεωρούσε υπεύθυνο για την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016.
«Η αποφασιστικότητα του έθνους μας στη μάχη κατά της τρομοκρατίας θα συνεχιστεί και η είδηση του θανάτου του δεν θα μας οδηγήσει ποτέ σε εφησυχασμό» είπε ο Φιντάν σε συνέντευξη Τύπου.
Ο Χακάν Φιντάν τόνισε ότι η είδηση αυτού του θανάτου δεν θα οδηγήσει ποτέ την Τουρκία σε εφησυχασμό και χαλάρωση και συμπλήρωσε: «Αυτή η οργάνωση αποτέλεσε μια σπάνια εστία απειλής στην ιστορία του έθνους μας. Εξαπάτησε χιλιάδες νέους ανθρώπους να ενταχθούν στις τάξεις της στο όνομα ιερών αξιών και τους μετέτρεψε σε μια μηχανή που πρόδωσε την πατρίδα, το έθνος και τις ιερές αξίες τους».
Ο Γκιουλέν αρνούνταν κάθε ανάμειξη στο αποτυχημένο πραξικόπημα, αλλά το κίνημά του είχε χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία.
Dışişleri Bakanımız Sn. Hakan Fidan “FETÖ örgütü elebaşının ölümünü istihbarat kaynaklarımız da doğruluyor. Karanlık örgütün lideri Fethullah Gülen ölümştür. Bu ölüm haberi bizi hiçbir zaman için rehavete, gevşemeye itmeyecektir” sözlerinin devamında önemli açıklamalarda… pic.twitter.com/PdKqIZNEtl
— Derin AnaIiz (@derinanalizX) October 21, 2024
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, απευθυνόμενος στους οπαδούς του Γκιουλέν, τους κάλεσε να παραδοθούν λέγοντας ότι «με την ευκαιρία αυτού του θανάτου, θα πρέπει να λυθεί το ξόρκι από πάνω τους και τους καλώ να εγκαταλείψουν τον γεμάτο προδοσία λάθος δρόμο που πήραν, να σταματήσουν να εργάζονται ενάντια στο κράτος και το έθνος τους. Αυτός ο δρόμος δεν είναι καλός δρόμος. Το τέλος του δεν είναι καλό. Το έθνος και το κράτος μας θα συνεχίσουν να αγωνίζονται ενάντια σε αυτή την οργάνωση, όπως αγωνίζονται ενάντια σε κάθε είδους τρομοκρατικές οργανώσεις. Να εγκαταλείψουν αυτόν τον δρόμο όσο είναι καιρός».
Η ρήξη με τον Ερντογάν
Κάποτε σύμμαχος του Ερντογάν, ο Γκιουλέν ήρθε σε ρήξη μαζί του και ο Τούρκος πρόεδρος τού χρέωσε την απόπειρα πραξικοπήματος εις βάρος του το 2016 κατά την οποία περίπου 250 άνθρωποι σκοτώθηκαν.
Ο Γκιουλέν, ο οποίος είχε καταφύγει στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ από το 1999, αρνούνταν κάθε ανάμειξη στην απόπειρα πραξικοπήματος.
Σύμφωνα με τους υποστηρικτές του, το κίνημα του Γκιουλέν, γνωστό ως "Χιζμέτ", το οποίο στα τουρκικά σημαίνει "υπηρεσία", επιδιώκει την εξάπλωση μιας μετριοπαθούς εκδοχής του ισλάμ, η οποία προωθεί την δυτικότροπη εκπαίδευση, τις ελεύθερες αγορές και την διαθρησκειακή επικοινωνία.
Από το αποτυχημένο πραξικόπημα και έπειτα, το κίνημά του βρισκόταν συστηματικά αντιμέτωπο με επιχειρήσεις καταστολής στην Τουρκία και η επιρροή του διεθνώς είχε μειωθεί.
Ο Γκιουλέν ήταν στενός σύμμαχος του Ερντογάν και του κόμματός του Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, αλλά η κλιμακούμενη ένταση στις μεταξύ τους σχέσεις κορυφώθηκε τον Δεκέμβριο του 2013 όταν ήρθαν στο φως οι έρευνες για διαφθορά που στοχοθετούσαν υπουργούς και αξιωματούχους που επρόσκειντο στον Ερντογάν.
Εισαγγελείς και η αστυνομία από το κίνημα Hizmet του Γκιουλέν θεωρήθηκε ευρέως ότι βρίσκονταν πίσω από τις έρευνες και εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εις βάρος του ιεροκήρυκα το 2014 με το κίνημά του να χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση δύο χρόνια αργότερα.
Λίγο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, ο Ερντογάν χαρακτήρισε το δίκτυο του Γκιουλέν προδότες και "κάτι σαν καρκίνωμα" και υποσχέθηκε ότι θα τους εξαρθρώσει όπου κι αν βρίσκονται. Εκατοντάδες σχολεία, εταιρείες, ενώσεις και έντυπα που συνδέονταν με τον Γκιουλέν έκλεισαν και κατασχέθηκαν περιουσιακά στοιχεία.
Ο Γκιουλέν καταδίκασε «απερίφραστα» την απόπειρα πραξικοπήματος.
«Ως κάποιος που υπέφερε από τα διάφορα πραξικοπήματα τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, είναι ιδιαίτερα προσβλητικό να κατηγορούμαι ότι συνδέομαι με οποιονδήποτε τρόπο με μια τέτοια απόπειρα», ανέφερε στην ανακοίνωσή του.
Σε μια εκστρατεία καταστολής μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, η οποία σύμφωνα με την κυβέρνηση στοχοθέτησε τους υποστηρικτές του Γκιουλέν, συνελήφθησαν τουλάχιστον 77.000 άνθρωποι και τέθηκαν σε διαθεσιμότητα με βάση έκτακτα μέτρα 150.000 δημόσιοι υπάλληλοι, ανάμεσά τους εκπαιδευτικοί, δικαστές και στρατιώτες.
Εταιρείες και μέσα ενημέρωσης που θεωρήθηκε ότι συνδέονταν με τον Γκιουλέν είτε έκλεισαν είτε κατασχέθηκαν από το κράτος. Η τουρκική κυβέρνηση είπε ότι οι ενέργειές της ήταν δικαιολογημένες εξαιτίας του μεγέθους της απειλής που συνιστούσε για το κράτος το αποτυχημένο πραξικόπημα.
Ο Γκιουλέν έγινε επίσης ανεπιθύμητο πρόσωπο εντός της Τουρκίας, οι υποστηρικτές του Ερντογάν τον διέσυραν και η αντιπολίτευση, η οποία θεωρούσε ότι το δίκτυό του επί δεκαετίες συνωμοτούσε για να υπονομεύσει τα κοσμικά θεμέλια της δημοκρατίας, τον απέφευγε.
Η Άγκυρα επιχείρησε επί μακρόν την έκδοσή του από τις ΗΠΑ.
Μιλώντας από το συγκρότημα όπου διέμενε στα Όρη Ποκόνο της Πενσιλβάνια, ο Γκιουλέν δήλωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Reuters το 2017 ότι δεν σχεδιάζει να εγκαταλείψει τις ΗΠΑ για να αποφύγει την έκδοσή του. Ήδη από τότε έδειχνε αδύναμος, έσερνε τα πόδια του και είχε δίπλα του τον επί μακρόν γιατρό του.
Ο Γκιουλέν είχε ταξιδέψει στις ΗΠΑ για ιατρική παρακολούθηση, αλλά παρέμεινε εκεί καθώς στην Τουρκία βρισκόταν στο επίκεντρο ποινικής έρευνας.
Ο μεγαλύτερος πολιτικός και ιδεολογικός εχθρός του Τούρκου προέδρου πέθανε σε ηλικία 83 ετών στις ΗΠΑ. Την είδηση μετέδωσε αρχικά η ιστοσελίδα Herkul.org, αναφέροντας ότι ο Γκιουλέν άφησε την τελευταία του πνοή σε νοσοκομείο της Πενσιλβάνια στο οποίο νοσηλευόταν για τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε εδώ και αρκετά χρόνια.
Πηγή: Reuters, ΑΠΕ, ΣΚΑΪ