Η επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Γερμανίας θα διεξαχθεί αύριο Τετάρτη, 16 Σεπτεμβρίου. Ανάμεσα δε σε όλα τα υπόλοιπα θέματα που περιλαμβάνει η ατζέντα του θα βρίσκεται και η επικύρωση της πρότασης την οποία αναμένεται να έχει παρουσιάσει μέχρι τότε η Ανγκελα Μέρκελ, αναφορικά με τον αριθμό των – εγκλωβισμένων σήμερα στη Λέσβο, μετά την καταστροφή του στρατοπέδου της Μόριας – προσφύγων και μεταναστών τους οποίους θα υποδεχθεί η χώρα της.
Θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο, πάντως, ότι ο αριθμός ο οποίος θα γίνει δεκτός θα είναι τετραψήφιος – στις 2-3.000 συγκλίνουν οι πληροφορίες, αν και κάποιοι ζητούν 5.000 – καθώς φαίνεται να έχει δημιουργηθεί μια σχετικά ευρεία συναίνεση για να γίνει μια τέτοια κίνηση τόσο σε επίπεδο κοινωνίας όσο και στην πολιτική σκηνή. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις μαζικές διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα σε περίπου 40 γερμανικές πόλεις, με κεντρικό σύνθημα «Έχουμε Χώρο», διαδέχθηκαν σχετικές δηλώσεις από το στόμα ηγετικών στελεχών όλων σχεδόν των πολιτικών κομμάτων, με εξαίρεση προφανώς την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Την ίδια στιγμή, οι αρχές σε πάνω από 170 μεγάλες και μικρές πόλεις της Γερμανίας, καθώς και οι κυβερνήσεις των 6 από τα 16 ομοσπονδιακά κρατίδια έχουν δηλώσει προθυμία και ετοιμότητα να υποδεχθούν πρόσφυγες και μετανάστες από την Μόρια, σε μια ακόμη ένδειξη αλληλεγγύης, η οποία προφανώς λαμβάνεται υπόψη και στις πολιτικές κινήσεις.
Η Μέρκελ και ο Κουρτς
Κανείς, ωστόσο, δεν πρέπει να οδηγηθεί σε βιαστικά συμπεράσματα, όπως για παράδειγμα ότι η Γερμανία προτίθεται να ανοίξει άνευ όρων τις πόρτες της σε όσους ζητούν καταφύγιο και άσυλο. Όλα δείχνουν, άλλωστε, ότι πρόκειται για μια απόφαση που θα ληφθεί ad hoc, λόγω και της πιεστικής κατάστασης που έχει προκληθεί στο μεταναστευτικό, ενώ τα επόμενα βήματα του Βερολίνου θα εξαρτηθούν από τις αποφάσεις οι οποίες θα ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αυτή είναι και η σημαντικότερη διαφορά ανάμεσα στη στάση της Μέρκελ με την αντίστοιχη του Αυστριακού καγκελάριου, Σεμπάστιαν Κουρτς. Ο τελευταίος, όπως είναι γνωστό, εξακολουθεί να αρνείται να δεχθεί έστω και ένα άνθρωπο από τη Λέσβο ή άλλο ελληνικό νησί, προβάλλοντας το παρακάτω επιχείρημα: «Εάν ενδώσουμε σήμερα στις πιέσεις, διατρέχουμε τον κίνδυνο να επαναλάβουμε τα λάθη που κάναμε το 2015. Να δώσουμε ψεύτικες ελπίδες στους ανθρώπους. Αυτό που δεν χρειαζόμαστε είναι συμβολικές πολιτικές».
Αντιθέτως, η γερμανική κυβέρνηση και τα κόμματα που την απαρτίζουν – συμπεριλαμβανομένων των συνήθως σκληρών και αρνητικών σε αυτό το θέμα Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), του πρωθυπουργού του κρατιδίου Μάρκους Ζέντερ και του υπουργού Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ – τηρούν μια πιο ισορροπημένη στάση, επιδιώκοντας για μια ακόμη φορά να παίξουν τον ρόλο της «γέφυρας» εντός της ΕΕ. Αν και επί της ουσίας οι περισσότεροι συμμερίζονται την ανησυχία του Κουρτς, θέλουν ταυτόχρονα να στείλουν ένα μήνυμα αλληλεγγύης προς τις πληττόμενες χώρες, κυρίως του ευρωπαϊκού Νότου, που δέχονται το μεγάλο βάρος.
«Η μετανάστευση δεν αποτελεί πρόβλημα των χωρών στις οποίες οι άνθρωποι αυτοί φθάνουν. Δεν αποτελεί ούτε πρόβλημα της Γερμανίας. Πρέπει να γίνει περισσότερο τμήμα της ευρωπαϊκής ευθύνης», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η Μέρκελ, η οποία εξέφρασε τη συμφωνία της με τη δημιουργία κλειστών κέντρων, με ευρωπαϊκή μέριμνα, όπου και θα γίνεται σχετικά σύντομα το πρώτο «ξεδιάλεγμα» όσων αιτούνται ασύλου. «Τα πράγματα δεν μπορούν να παραμείνουν ως έχουν σήμερα, όπου κάθε φορά αποφασίζουμε με βάση την συγκεκριμένη περίπτωση που έχουμε απέναντί μας», είπε από την πλευρά του και ο υπουργός Οικονομικών και κορυφαίο στέλεχος των Σοσιαδημοκρατών, Όλαφ Σολτς.
Εν αναμονή της πρότασης Κομισιόν
Παρ' όλα αυτά, η διαμόρφωση και κυρίως η εφαρμογή μιας ενιαίας πολιτικής για το προσφυγικό-μεταναστευτικό σε επίπεδο ΕΕ εξακολουθεί να μην αποτελεί ένα ρεαλιστικό σενάριο. Υπό αυτό το πρίσμα, αναμφίβολα θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον η νέα σχετική πρόταση της Κομισιόν, η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί ως το τέλος του μήνα. Μια πρόταση που καλείται κυριολεκτικά να... τετραγωνίσει τον κύκλο – ή, όπως συμβαίνει ενίοτε στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, να οδηγήσει σε ένα συμβιβασμό από τον οποίο ουδείς θα είναι ικανοποιημένος, όπως ουσιαστικά παραδέχθηκε σε πρόσφατες δηλώσεις της και η επίτροπος εσωτερικών υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον.
Στο σημείο αυτό αξίζει να υπενθυμίσουμε πως το θέμα αυτό τέθηκε έντονα και κατά τις διαπραγματεύσεις για τον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ (2021-'27) και το Ταμείο Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα, με βάση και την προηγούμενη εμπειρία, αρκετές χώρες επιχείρησαν να συνδέσουν την πρόσβαση στα υπάρχοντα κονδύλια και τις χρηματοδοτήσεις από τον σεβασμό των αποφάσεων που έχουν ληφθεί σε επίπεδο ΕΕ σε μια σειρό τομείς, συμπεριλαμβανομένης της μεταναστευτικής πολιτικής και της πολιτικής ασύλου.
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, τίποτα δεν δείχνει ότι αυτό θα συμβεί στην πράξη...