Την επιτακτική ανάγκη να εξοπλιστεί εκ νέου η Ευρώπη και μάλιστα επειγόντως, υπογράμμισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με το πέρας της διαρκείας περίπου δύο ωρών Συνόδου για την Ουκρανία που πραγματοποιήθηκε στο Λάνκαστερ Χάουζ, στο Λονδίνο, στη «σκιά» της «άκαρπης» συνάντησης Τραμπ και Ζελένσκι, την Παρασκευή (28/02), στον Λευκό Οίκο.
Σε παρόμοιο μήκος κύματος, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι «περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες θα αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες», και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ υπογράμμισε ότι «η Ευρώπη πρέπει να σηκώσει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς, αλλά για να υπερασπιστεί την ειρήνη στην ήπειρό μας και για να πετύχει, αυτή η προσπάθεια πρέπει να υποστηριχθεί σθεναρά από τις ΗΠΑ».
Σε μία γενική εικόνα, οι 19 πολιτικοί ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο είχαν μια «καλή και ειλικρινή συζήτηση», συζητώντας τι χρειάζεται ώστε να τεθεί η Ουκρανία σε θέση ισχύος, είπε η φον ντερ Λάιεν. Όπως τόνισε, η Ουκρανία χρειάζεται «συνολικές εγγυήσεις ασφαλείας», υποστηρίζοντας τις οικονομικές και στρατιωτικές της θέσεις.
«Είναι πλέον υψίστης σημασίας να ενταθούν οι αμυντικές επενδύσεις για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Είναι για την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χρειαζόμαστε, στο γεωστρατηγικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε, να προετοιμαστούμε για το χειρότερο, και επομένως να ενισχύσουμε την άμυνα», πρόσθεσε η Φον ντερ Λάιεν.
Ερωτηθείσα για το μήνυμά της προς τις ΗΠΑ, είπε: «Είμαστε έτοιμοι, μαζί με εσάς, να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία και την αρχή ότι υπάρχει κράτος δικαίου, ότι δεν μπορείτε να εισβάλλετε και να εκφοβίζετε τον γείτονά σας, δεν μπορείτε να αλλάζετε τα σύνορα με βία».
Στάρμερ: Οι ΗΠΑ δεν είναι αξιόπιστος σύμμαχος
Από πλευράς του, ο Κιρ Στάρμερ, ο οποίος είχε συγκαλέσει τη Σύνοδο, είπε ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι «δεν είναι στιγμή για περισσότερες συζητήσεις, είναι ώρα για δράση» και η Ευρώπη «πρέπει να σηκώσει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς» στην Ουκρανία, αλλά με την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Όπως τόνισε, δεν αποδέχεται ότι οι ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας αναξιόπιστος σύμμαχος. Αυτό, κυρίως μετά την έντονη αντιπαράθεση του Ζελένσκι με τον Αμερικανό πρόεδρο την Παρασκευή (28/02) στο Οβάλ Γραφείο, που οδήγησε σε πρόωρη λήξη της επίσημης επίσκεψης του Ουκρανό προέδρου στο Λευκό Οίκο.
Ερωτηθείς κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου αν οι ΗΠΑ είναι πλέον ένας αναξιόπιστος σύμμαχος, ο Στάρμερ είπε: «Κανείς δεν ήθελε να δει τι συνέβη την περασμένη Παρασκευή, αλλά δεν δέχομαι ότι οι ΗΠΑ είναι αναξιόπιστος σύμμαχος. Οι ΗΠΑ είναι ένας αξιόπιστος σύμμαχος του Ηνωμένου Βασιλείου για πολλές, πολλές δεκαετίες και συνεχίζει να είναι. Δεν υπάρχουν δύο χώρες τόσο στενά ευθυγραμμισμένες όσο οι δύο χώρες μας και η άμυνά μας, η ασφάλεια και οι υπηρεσίες πληροφοριών μας είναι αλληλένδετες με τρόπο που όπως καμία σχέση δύο άλλες χωρών».
Προειδοποίησε, επίσης, ότι η Δύση βρίσκεται σε μια «ιστορική καμπή», ανακοινώνοντας μια συμφωνία χρηματοδότησης ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων λιρών θα επιτρέψει στην Ουκρανία να αγοράσει περισσότερους από 5.000 αντιαεροπορικούς πυραύλους.
Πηγή: Justin Tallis/Pool via AP
Όσο για τον Μαρκ Ρούτε, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες σε ιδιωτικές τους συναντήσεις όρισαν νέα σχέδια για αμυντικές δαπάνες, στο περιθώριο της συνόδου, αλλά αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες. «Σήμερα στο τραπέζι άκουσα νέες ανακοινώσεις και δεν πρόκειται να σας τις πω, γιατί πρέπει να κάνουν αυτοί τις ανακοινώσεις. Αλλά αυτό ήταν πολύ καλό νέο ότι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες θα αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες», είπε ο Ρούτε σε δημοσιογράφους μετά τη Σύνοδο.
Στάρμερ σε Ζελένσκι: Είμαστε όλοι μαζί σας
Ανοίγοντας τη Σύνοδο και απευθυνόμενος στον Ζελένσκι, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, υπογράμμισε: «Είμαστε όλοι μαζί σας, με την Ουκρανία, για όσο χρόνο χρειαστεί». Προειδοποιώντας, ωστόσο, ότι «το να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα για την Ουκρανία δεν είναι απλώς θέμα σωστού ή λάθους. Είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια κάθε έθνους εδώ και πολλών άλλων επίσης».
«Συγκεντρωθήκαμε εδώ σήμερα γιατί αυτή είναι μια μοναδική στιγμή για την ασφάλεια της Ευρώπης και πρέπει όλοι να κινητοποιηθούμε», δήλωσε ο Στάρμερ, τονίζοντας ότι η Ευρώπη καλείται να ανταποκριθεί σε μια πρόκληση που κάθε γενιά συναντά μια φορά.
Η εξεύρεση μιας σωστής λύσης για την Ουκρανία είναι «είναι καθοριστικής σημασίας για την ασφάλεια κάθε χώρας εδώ και πολλών άλλων επίσης», είπε ο Στάρμερ, προτρέποντας τους Ευρωπαίους ηγέτες να εντείνουν τις αμυντικές τους προσπάθειες όχι μόνο για να βοηθήσουν στη διασφάλιση της ειρήνης στην Ουκρανία αλλά και τη σταθερότητα σε ολόκληρη την ήπειρο.
Οι σημερινές συνομιλίες θα επικεντρωθούν στο «πώς μπορούμε να επιτύχουμε δίκαιη, διαρκή ειρήνη μαζί», είπε ο Βρετανός πρωθυπουργός, σημειώνοντας ότι σκοπεύει να εργαστεί σε ένα σχέδιο για την Ουκρανία και «να το συζητήσει στη συνέχεια με τις ΗΠΑ».
Ποιοι συμμετείχαν στη Σύνοδο
Πηγή: Justin Tallis/Pool via AP
Στην Σύνοδο που συγκάλεσε ο Στάρμερ συμμετείχαν ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, ο πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, οι πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ούρσουλα φον ντερ Λάινεν και Αντόνιο Κόστα, καθώς και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν.
Εκτός από την Ουκρανία, επί τάπητος τέθηκε «η ανάγκη η Ευρώπη να αναλάβει τον ρόλο της στον τομέα της άμυνας», μπροστά στον κίνδυνο να αρθεί η στρατιωτική και πυρηνική αμερικανική ομπρέλα.
Το σχέδιο Στάρμερ για την ειρήνη στην Ουκρανία
AP
Νωρίτερα, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ανακοίνωσε ότι οι χώρες Βρετανία, Γαλλία και Ουκρανία συμφώνησαν να καταρτίσουν σχέδιο εκεχειρίας του πολέμου ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία και να το παρουσιάσουν στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στο BBC ο Βρετανός πρωθυπουργός, απαιτούνται τρία στοιχεία προκειμένου να επιτευχθεί μια βιώσιμη ειρήνη στην Ουκρανία: Αρχικά μια Ουκρανία σε ισχυρή θέση για να διαπραγματευθεί, στη συνέχεια ένα ευρωπαϊκό σχέδιο που θα αφορά τις εγγυήσεις ασφαλείας, καθώς και η αμερικανική κάλυψη.
Ο Στάρμερ ανέφερε ότι το σχέδιο προέκυψε έπειτα από συζητήσεις των ηγετών των τεσσάρων χωρών μετά την επεισοδιακή συνάντηση του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
«Συμφωνήσαμε πλέον ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με τη Γαλλία και πιθανώς μία ή δύο ακόμη χώρες, θα συνεργαστούμε με την Ουκρανία για να καταρτίσουμε ένα σχέδιο για τον τερματισμό των εχθροπραξιών, το οποίο στη συνέχεια θα συζητήσουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Βρετανία και η Γαλλία βρίσκονται πιο μπροστά από άλλες χώρες ως προς τη μελέτη του συγκεκριμένου ζητήματος, γι’ αυτό και ο πρόεδρος Μακρόν κι εγώ θα δουλέψουμε πάνω σε αυτό το σχέδιο, το οποίο κατόπιν θα συζητήσουμε με τις ΗΠΑ», ανέφερε σχετικά μιλώντας στο BBC.
Στάρμερ: Σημαντικό να υπάρξουν εγγυήσεις ασφαλείας
Ο Στάρμερ επέμεινε στη συνέντευξή του στη σημασία των εγγυήσεων ασφαλείας προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος η Ρωσία να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία. «Πιστεύω ότι πρέπει να αποκλείσουμε αυτή την πιθανότητα και για τον λόγο αυτό δίνω τόσο μεγάλη σημασία στις εγγυήσεις. Πώς θα υπερασπιστούμε τη γραμμή (διαχωρισμού μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας), αν οριστεί μια τέτοια γραμμή σε τυχόν μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία», πρόσθεσε ο ίδιος.
Υπενθυμίζεται ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός δηλώνει εδώ και καιρό ότι μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη, που θα αναπτυχθεί στην Ουκρανία για να διασφαλίσει την εφαρμογή τυχόν ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Κιέβου και Μόσχας, θα χρειαστεί να λάβει εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ.
«Πάντα ήμουν ξεκάθαρος ότι θα χρειαστούμε την αμερικανική κάλυψη, διότι δεν πιστεύω ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις (σ.σ. για την ειρήνη) χωρίς αυτή», εκτίμησε.
Ακόμη, ο Στάρμερ πιστεύει πως ο Αμερικανός πρόεδρος επιθυμεί μια διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία. Επανέλαβε την πεποίθησή του ότι θα χρειαστούν αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας, ώστε αυτή η ειρήνη να διατηρηθεί. Εκτιμώντας: «Πάντα ήμουν ξεκάθαρος ότι θα χρειαστούμε την αμερικανική κάλυψη, διότι δεν πιστεύω ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις (σ.σ. για την ειρήνη) χωρίς αυτή».
Στάρμερ: Ήταν άβολη η συνάντηση Τραμπ - Ζελένσκι
Συν τις άλλοις, ο Βρετανός πρωθυπουργός σχολίασε ότι ένιωσε άβολα καθώς παρακολουθούσε τη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Ουκρανό ομόλογό του στον Λευκό Οίκο, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Τραμπ ζήτησε από τον Ζελένσκι να αποχωρήσει αφού τον κατηγόρησε ότι είναι αγνώμων προς τις ΗΠΑ για τη βοήθεια που έχουν προσφέρει στη χώρα του.
«Κανείς δεν θέλει να δει μια τέτοια σκηνή, αλλά το σημαντικό είναι (…) πώς θα αντιδράσουμε... Ο πρώτος τρόπος είναι να σκληρύνουμε τη ρητορική (…) ο άλλος να κάνουμε αυτό που έκανα: δηλαδή σήκωσα τα μανίκια, σήκωσα το τηλέφωνό μου για να επικοινωνήσω με τον Ζελένσκι και τον Τραμπ», ανέφερε.
«Πρέπει να το πω: μίλησα με τον πρόεδρο Τραμπ αρκετές φορές. Τον έχω συναντήσει δύο φορές (…) Στο μυαλό μου είναι ξεκάθαρο ότι όντως επιθυμεί ειρήνη που θα διαρκέσει. Θέλει όντως να τερματιστούν οι μάχες στην Ουκρανία», τόνισε ο Στάρμερ.