Όλα δείχνουν πως το κλίμα αισιοδοξίας στις επαφές Ηνωμένων Πολιτειών-Ιράν για τη θέσπιση ενός νέου πλαισίου ελέγχου για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης διατηρείται, σχολίασε ο αναλυτής για τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής, ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και του κυπριακού Ινστιτούτου Μελετών Πολιτικής και Δημοκρατίας (ΙΜΠΔ), Γαβριήλ Χαρίτος.
Ο ίδιος σημείωσε ότι ο ηγέτης της Ισλαμικής Επανάστασης, Αγιατολλάχ Αλί Χαμενεΐ, σχολίασε για πρώτη φορά δημόσια την πρώτη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών της χώρας του, Αμπάς Αραγτσί, με τον ειδικός απεσταλμένο του Λευκού Οίκου, Στίβεν Ουίτκοφ, λέγοντας ότι «δεν ήταν ούτε κακή, ούτε καλή» αλλά διευκρίνισε ότι «αναμένει να δει ποια θα είναι η συνέχεια».
Το ερχόμενο Σάββατο η δεύτερη συνάντηση ΗΠΑ - Ιράν
Το σίγουρο είναι ότι το ερχόμενο Σάββατο, 19 Απριλίου, οι Αραγτσί και Ουίρκοφ θα συναντηθούν ξανά. Οι μέχρι στιγμής ενδείξεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η δεύτερη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στην Μουσκάτ, πρωτεύουσα του Σουλτανάτου του Ομάν, παρότι τις τελευταίες μέρες αυξάνονταν οι φήμες ότι θα ήταν πιθανόν η δεύτερη αυτή επαφή να γίνει στη Ρώμη.
Όπως προκύπτει από διαρροές που προέρχονται κυρίως από ιρανικά μέσα, η ιρανική πλευρά φέρεται να έχει προβάλει αντιρρήσεις ως προς το ενδεχόμενο η δεύτερη συνάντηση να γίνει στη Ρώμη, επειδή την ίδια ημέρα θα βρισκόταν στην ιταλική πρωτεύουσα και ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Βανς.
Ωστόσο, όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοικτά ως προς τον καθορισμό του τόπου διεξαγωγής των συναντήσεων.
Ένα πρόσθετο στοιχείο που έχει ενδιαφέρον προέρχεται από σημερινό δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Guardian, που αναφέρει μεταξύ άλλων ότι ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος πρότεινε στο Ιράν να μεταφέρει στη Ρωσία όλη την ποσότητα του εμπλουτισμένου ουρανίου που έχει στην διάθεσή του. Ωστόσο, η πληροφορία αυτή ούτε επιβεβαιώθηκε, ούτε όμως και διαψεύσθηκε από καμία πλευρά.
Το Ισραήλ προβληματίζεται από διφορούμενες δηλώσεις των ΗΠΑ
Πάντως, όπως επεσήμανε ο κ. Χαρίτος, στο Ισραήλ εκφράζονται σημαντικοί προβληματισμοί από την έκβαση των επαφών ΗΠΑ-Ιράν, και κυρίως από τα διφορούμενα μηνύματα που προβάλει στις εκάστοτε δημόσιες τοποθετήσεις του ο Στίβεν Ουίτκοφ. Συγκεκριμένα, τις δύο τελευταίες εβδομάδες ο Ουίτκοφ άλλοτε εκφράζει πιο διαλλακτικές θέσεις έναντι του Ιράν, υπονοώντας ότι ο Λευκός Οίκος δεν θα έφερνε αντιρρήσεις να θεσπιστεί ένα πλαίσιο που προσιδιάζει στη συμφωνία του 2015 που προωθήθηκε από την θητεία Ομπάμα.
Άλλοτε όμως, υιοθετεί πιο σκληρή στάση, συμφωνώντας με το ύφος και το περιεχόμενο των δηλώσεων Ντόναλντ Τραμπ, που επανήλθε σήμερα με τις απειλές του περί «ανοίγματος των πυλών της κολάσεως» εάν δεν καταλήξουν σε συμφωνία οι επαφές της Ουάσιγκτον με την Τεχεράνη που βρίσκονται πλέον και επίσημα σε εξέλιξη.
Θα εξομαλυνθούν οι διπλωματικές σχέσεις ΗΠΑ - Ιράν;
Από την άλλη, ο κ. Χαρίτος τόνισε ότι στην Τεχεράνη το κλίμα αρχίζει να διαφαίνεται πιο διαλλακτικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις τελευταίες μέρες εκφράζονται δημόσια απόψεις που χαρακτηρίζουν την παρούσα περίοδο ως «παράθυρο ευκαιρίας» για βελτίωση των διμερών σχέσεων ΗΠΑ-Ιράν. Πρόσφατα μάλιστα, ο ρεφορμιστής Ιρανός κληρικός Μοχσέν Ρουχαμί, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα Khabar Online, τάχθηκε θετικά στο ενδεχόμενο Ουάσιγκτον και Τεχεράνη να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις, προσθέτοντας ότι μία τέτοια εξέλιξη θα προωθούσε το κλίμα για συνεννόηση ως προς το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του.
Ως προς το συγκεκριμένο σημείο, ο Γαβριήλ Χαρίτος ανέφερε ότι τις τελευταίες μέρες οι ιρανικές αρχές φέρονται να έχουν αφαιρέσει καθεστωτικά σύμβολα από το κτήριο, που άλλοτε στεγαζόταν η πρεσβεία των ΗΠΑ στο κέντρο της Τεχεράνης.
Επικαλούμενος δύο φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν από την ειδησεογραφική ιστοσελίδα Iran International, που εκφράζει τις αντικαθεστωτικές θέσεις της ιρανικής ομογένειας στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι η εξέλιξη αυτή φέρεται να σημειώθηκε τις τελευταίες μέρες, ενώ, μέχρι πρότινος, η πρόσοψη της πάλαι ποτέ αμερικανικής πρεσβείας στην ιρανική πρωτεύουσα ήταν καλυμμένη με γιγαντοαφίσα του Κάσεμ Σολεϊμανί, διοικητή της Δύναμης Αλ-Κοντς των Φρουρών της Επανάστασης - ο οποίος τιμάται στο Ιράν ως εθνικός ήρωας αφού εκτελέστηκε από αμερικανικό drone στην Βαγδάτη στις αρχές Ιανουαρίου του 2020.
Η Χαμάς απορρίπτει ισραηλινή πρόταση εκεχειρίας
Σε αντίθεση με το αισιόδοξο κλίμα που διατηρείται στις επαφές ΗΠΑ-Ιράν, οι παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις για επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα δεν σημειώνουν πρόοδο. Συγκεκριμένα, ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς, μιλώντας απόψε στο BBC, δήλωσε ότι η οργάνωσή του εν τέλει θα απορρίψει την πρόσφατη αναθεωρημένη ισραηλινή πρόταση εκεχειρίας, επειδή η ισραηλινή πλευρά δεν αποδέχεται να αποχωρήσουν όλα τα στρατεύματα από τον θύλακα ούτε δέχεται τον τερματισμό του πολέμου μετά την απελευθέρωση όλων των ομήρων.
