Αυτή τη φορά, μπορεί κανείς να ισχυριστεί πως η επιστολή-πρόσκληση την οποία απηύθυνε προς τους ηγέτες των «27» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενόψει της σημερινής τηλεδιάσκεψης κορυφής, τα λέει όλα. Και έτσι, δεν χρειάζεται να μαντέψουμε τι θα συζητηθεί, πού υπάρχει συμφωνία και πού διαφωνία, ούτε εάν θα υπάρξει κατάληξη στη διαπραγμάτευση.
«Εκτιμώ ότι είναι σε γνώση όλων μας η πολυπλοκότητα των προτάσεων και ο χρόνος που απαιτείται για να τα εξετάσουμε. Η συνάντησή μας την Παρασκευή θα πρέπει να είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση μιας συμφωνίας, σε επόμενη συνάντηση με τη φυσική μας παρουσία», σημειώνει ο Σαρλ Μισέλ. Και συνεχίζει: «Τελικός μας στόχος είναι να φτάσουμε σε μία συμφωνία το συντομότερο δυνατό. Υπάρχει ακόμη κάποιος δρόμος που πρέπει να διανύσουμε μέχρις ότου φτάσουμε στη συμφωνία και, κατά συνέπεια, οφείλουμε να εργαστούμε σκληρά στις επόμενες ημέρες και εβδομάδες».
Έτσι, ξεκαθαρίζει και επισήμως πως ο δρόμος δεν τελειώνει σήμερα για τα δύο μείζονα θέματα τα οποία βρίσκονται στο τραπέζι: Το νέο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ (2021-'27) και το Ταμείο Ανάκαμψης, που ούτως ή άλλως είναι στενά συνδεδεμένο μαζί του.
Τα τέσσερα «αγκάθια»
Ποια είναι, όμως, τα σημεία που εμποδίζουν την πρόοδο και την εξεύρεση της χρυσής τομής; Κι εδώ, η προαναφερθείσα επιστολή είναι περιεκτική και αποκαλυπτική, ορίζοντας τα τέσσερα πιο σημαντικά από αυτά. Και ιδού ποια είναι αυτά, όπως ακριβώς τα διατυπώνει η επιστολή:
- Το μέγεθος και η διάρκεια διάφορων παραμέτρων και δράσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
- Ο καλύτερος τρόπος να δοθεί η βοήθεια και το ζήτημα των επιδοτήσεων και των δανείων.
- Τα ερωτήματα που αφορούν τους όρους και τη διαχείριση.
- Το μέγεθος και τη δομή του πολυετούς χρηματοδοτικού πλαισίου (επταετής προϋπολογισμός) και τη χρηματοδότησή του, συμπεριλαμβανομένων των ίδιων πόρων και των επιστροφών».
Με βάση όλα τα παραπάνω, αλλά και με τις πληροφορίες που υπάρχουν από τα διάφορα στρατόπεδα που έχουν διαμορφωθεί εντός της ΕΕ – οι Νότιοι συν την Γαλλία, οι «σκληροί» του Βορρά, η Γερμανία και η Γαλλία ανεξάρτητα, καθώς και οι χώρες της «Ομάδας του Βίσεγκραντ» και της Βαλτικής – η διαπραγμάτευση δεν προδιαγράφεται εύκολη, ούτε σύντομη. Αν και οι περισσότεροι εκτιμούν πως τελικά θα υπάρξει ένας συμβιβασμός, πιστεύουν πως αυτό είναι πρακτικά αδύνατο να συμβεί εντός του καλοκαιριού και ορίζουν ως πιθανότερο χρόνο την τελευταία σύνοδο της χρονιάς, στις 11 Δεκεμβρίου, που θα σηματοδοτήσει και τη λήξη της εξάμηνης γερμανικής προεδρίας.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι έχουν ήδη περάσει δύο μήνες από την καταρχήν συμφωνία των «27» για τη συγκρότηση ενός Ταμείου Ανάκαμψης – αυτό έγινε στις 23 Απριλίου, σε μια σύνοδο την οποία εκ των υστέρων πολλοί (ανάμεσά τους και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρινό λε Μερ) περιέγραψαν ως δραματική, ισχυριζόμενοι ότι έφερε την ΕΕ στο χείλος της διάλυσης – και σχεδόν ένας από την παρουσίαση της σχετικής πρότασης της Κομισιόν, δηλαδή από το «πακέτο» των 750 δισ. ευρώ.
Τι θα γίνει με τον ESM;
Πρακτικά και σε κάθε περίπτωση, τα κεφάλαια από το συγκεκριμένο Ταμείο δεν θα πρέπει να αναμένονται πριν τα μέσα του 2021. Κι αυτό, φυσικά, με βάση το πιο ευνοϊκό σενάριο, που θέλει τις προσπάθειες του Βερολίνου και της Ανγκελα Μέρκελ – η οποία και χθες πήρε πάνω της την ευθύνη, μιλώντας στην Μπούντεσταγκ – να ευωδόνονται και τις διαφορές να γεφυρώνονται πριν το τέλος του έτους, με αμοιβαίους συμβιβασμούς.
Καθώς, όμως, οι ανάγκες τρέχουν και η κρίση που προκάλεσε η πανδημία συνεχίζεται, είναι φανερό ότι θα χρειαστούν φρέσκα κεφάλαια για να καλυφθούν. Και γι' αυτό, αντικειμενικά, θα πρέπει να απαντηθεί και το ερώτημα που αφορά τον ESM και τα 240 δισ. που είναι ήδη εγκεκριμένα και άμεσα διαθέσιμα από τη «δεξαμενή» του: Ποιος θα κάνει την αρχή και με ποιους όρους; Ιταλία και Ισπανία δεν μοιάζουν, πάντως, ιδιαιτέρως πρόθυμες...
