Το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μεταφέρει την ένταση σε όλα τα πεδία της αλληλεπίδρασης μεταξύ Τεχεράνης και Δύσης. Όσο δεν επιτυγχάνεται κάποια πρόοδο, η πίεση για μία σημαντικής κλίμακας στρατιωτική επέμβαση από το Ισραήλ αυξάνεται, ενώ οι μελλοντικές εξελίξεις φαίνονται αβέβαιες.
Η νέα στρατηγική των Ηνωμένων Πολιτειών, από η στιγμή που ο Τζο Μπάιντεν ανέλαβε την προεδρία, φαίνεται να έχει φτάσει στα όρια της. Όσο κι αν η νέα προεδρία είχε αναδείξει την προοπτική της λύσης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, οι πράξεις του Ντόναλντ Τραμπ σκιάζουν ακόμα τις διαπραγματεύσεις.
Η μονομερής αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη συμφωνία του Ιράν με τις μεγάλες δυνάμεις μοιάζει δίχως γυρισμό, καθώς το Ιράν έχει προχωρήσει σε άλλο στάδιο το πρόγραμμα τους. Στην πιθανότητα εύρεσης της χρυσής τομής, οι Αμερικανοί απαντούν πως ακόμα και η πιθανότητα χαλάρωσης των κυρώσεων δεν υπάρχει ουσιαστικά στο τραπέζι, καθώς οι Ιρανοί δεν το συζητούν. Μάλλον δεν έχει τεθεί ως ζήτημα της διαπραγμάτευσης, αλλά ως προαπαιτούμενο καλής θέλησης.
Ακόμα κι αν ο νέος πρόεδρος του Ιράν έχει θέσει ψηλά τον στόχο της βελτίωσης της οικονομίας της χώρας, που βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση, η Τεχεράνη δεν φαίνεται να βασίζει την προσέγγιση της στην άρση των κυρώσεων. Είναι διαδεδομένη η άποψη πως οι Ιρανοί έχουν βρει τρόπους να παρακάμπτουν τις κυρώσεις με διάφορους τρόπους. Βέβαια, η στρατηγική του ιρανικού καθεστώτος έχει ως στόχο τη τελική χαλάρωση και κατάργηση τους. Άλλωστε, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος οι τραγικές συνθήκες για τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού να έχουν πολιτικό αντίκτυπο για το καθεστώς.
Η βασική ανησυχία της Δύσης αφορά στη μεγάλη πρόοδο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, που ενδεχομένως δεν μπορεί πλέον να ανατραπεί. Το Ισραήλ προσπαθεί, βάσει αυτού του κινδύνου, να προωθήσει τη δική του στρατιωτική αντιμετώπιση στο πυρηνικό πρόγραμμα.
Στο Ισραήλ θεωρούν πως όλη η διαπραγμάτευση είναι άνευ νοήματος και χρησιμοποιείται από την Τεχεράνη εργαλειακά, ώστε να προχωρά απρόσκοπτα την απόκτηση πυρηνικών όπλων, το οποίο δηλώνουν πως δεν πρόκειται να το επιτρέψουν Δηλώσεις ανώτερου Αμερικάνου αξιωματούχου πως Αμερικανοί και Ισραηλινοί στρατιωτικοί αρχηγοί συζητούν για πιθανές στρατιωτικές ασκήσεις προετοιμασίας φαίνεται πόσο η νέα κυβέρνηση του Ισραήλ προσπαθεί για μεγαλύτερο συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με τις αμερικανική εφημερίδα New York Times, το Ισραήλ οργάνωσε μυστικές επιχειρήσεις στο Ιράν δύο φορές το 2021, σε συνεννόηση ισραηλινών αξιωματούχων με ομόλογους τους. Αυτός ακριβώς ο συντονισμός έχει οδηγήσει μέλη του ιρανικού καθεστώτος να απειλούν με βαριά αντίποινα οποιοδήποτε νέο πλήγμα εναντίον ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Φαίνεται πως ο Μπάιντεν θέλησε να εκμεταλλευτεί αυτό τον φόβο των Ιρανών, ζητώντας την αναθεώρηση των στρατιωτικών σχεδίων του Πενταγώνου, σε περίπτωση διπλωματικής αποτυχίας.
Με αυτό τον τρόπο καθησυχάζει τόσο τους Ισραηλινούς, όσο και διαψεύδει τους επικριτές του πως ακολουθεί μία εξαιρετικά ήπια προσέγγιση απέναντι στο θρησκευτικό κατεστημένο του Ιράν. Είναι μάλλον αμφίβολο αν μία τέτοια κίνηση είναι δυνατή να μεταβάλει τη στάση του Ιράν, καθώς το ιερατείο φαίνεται να έχει καταλήξει πως η κατάληξη του πυρηνικού προγράμματος του αποτελεί πλέον ζήτημα τιμής και κύρους.
