«Η επιλεκτική μετανάστευση μπορεί να μετριάσει την έλλειψη εργατικού δυναμικού σε κάποια κράτη μέλη της ΕΕ», δηλώνει η Επίτροπος Ίλβα Γιόχανσον χαρακτηρίζοντας ιστορική στιγμή την υιοθέτηση του νέου συμφώνου της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο.
Η Επίτροπος, σε συνέντευξή της στη γαλλική εφημερίδα Les Échos, δηλώνει ότι υπάρχουν τρία σημαντικά σημεία στο νέο σύμφωνο: «Πρώτον, η προστασία των ατομικών δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο, με το δικαίωμα της δωρεάν νομικής συμβουλής. Στη συνέχεια, ένα πολύ πιο γρήγορο σύστημα επιστροφής στη χώρα προέλευσης, με ταχεία ατομική αξιολόγηση και τέλος, η ισχυρή υποχρεωτική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών».
Ως προς το τι απομένει να γίνει, η Γιόχανσον επισημαίνει την ανάγκη καταπολέμησης των λαθρομεταφορέων και την ανάγκη συνεργασίας με τρίτες χώρες για τις επιστροφές, σημειώνοντας ότι αν κάποιος χρειάζεται προστασία, «θα τη λάβει στην ΕΕ», ενώ σε αντίθεση περίπτωση «θα πρέπει να επιστρέψει στη χώρα του».
Στην παρατήρηση για την «πολύ αργοπορημένη επικύρωση του συμφώνου, μόλις πέντε μήνες πριν από τις ευρωεκλογές», υποστηρίζει:
«Θυμηθείτε από πού ερχόμαστε. Κατά τη διάρκεια της θητείας της προηγούμενης Επιτροπής, περάσαμε μια μεγάλης κλίμακας μεταναστευτική κρίση. Το 2015-2016 ήμουν στη σουηδική κυβέρνηση και η χώρα μου είχε τον υψηλότερο αριθμό αφίξεων κατά κεφαλήν. Ένιωθα πολύ μόνη τότε. Πού ήταν η Ευρώπη; Δεν υπήρχε κοινή απάντηση.
Πριν από τις τελευταίες εκλογές του 2019, η γενική αίσθηση ήταν ότι το μεταναστευτικό θέμα ήταν πολιτικά τοξικό. Το 2023, δείξαμε, ότι είναι δυνατή η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ χωρών με πολύ διαφορετικές βλέψεις. Είναι σίγουρα πολύ νωρίς για να δείξουμε στοιχεία σαφούς βελτίωσης, και η ακροδεξιά θα κεφαλαιοποιεί πάντα τον φόβο, θα διατηρεί πάντα την αφήγηση ότι τα πράγματα πάνε σε λάθος κατεύθυνση».
Στην ερώτηση, πώς μπορούν να πεισθούν οι χώρες από τις οποίες αναχωρούν οι μετανάστες, οι οποίες διστάζουν να αποδεχθούν την επιστροφή των υπηκόων τους, η Γιόχανσον επισημαίνει τη σύναψη συμφωνιών επανεισδοχής, προσθέτοντας ότι η ΕΕ έχει στη διάθεσή της και άλλα εργαλεία όταν έχει να κάνει με μη συνεργάσιμες χώρες, όπως η αυστηροποίηση των όρων χορήγησης θεωρήσεων εισόδου.
Ως προς την κατάσταση των συνομιλιών με την Τουρκία, η Επίτροπος αναφέρει: «Έχουμε καλή συνεργασία. Έχω καλό διάλογο με τον Τούρκο υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος έχει υιοθετήσει μια νέα προσέγγιση έναντι της ΕΕ και της Ελλάδας ειδικότερα. Οι αναχωρήσεις από την Τουρκία συνεχίζουν βεβαίως να αυξάνονται προς τα ελληνικά νησιά, αλλά βαίνουν μειούμενες προς την ηπειρωτική Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Κύπρο. Πρέπει να καταλάβουμε ποιες είναι οι δυσκολίες της Τουρκίας. Συνεχίζουμε να την υποστηρίζουμε στο να υποδεχθεί περίπου 4 εκατ. Σύρους πρόσφυγες στο έδαφός της».
Σχετικά με την επιτάχυνση της μετανάστευσης που επιλέχθηκε για την αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού στην ΕΕ, αφού επισημαίνει τη μείωση του ενεργού πληθυσμού της ΕΕ κατά περίπου 1 εκατομμύριο κάθε χρόνο, η Γιόχανσον σημειώνει: «Η μετανάστευση είναι μέρος της λύσης του προβλήματος. Αλλά κατά τη γνώμη μου, για να είμαστε πιο ελκυστικοί, πρέπει να ενεργήσουμε κατά τρόπο πιο ευρωπαϊκό».
Aναφέρεται τέλος, στην καθιέρωση της «μπλε κάρτας» για τους πιο καταρτισμένους εργαζόμενους, αλλά παρατηρεί ότι η ΕΕ χρειάζεται σήμερα άτομα μεσαίας ή χαμηλής ειδίκευσης.
«Πρέπει να επενδύσουμε στην επαγγελματική και γλωσσική κατάρτιση, πριν την αναχώρηση των μεταναστών για την Ευρώπη, όπως κάνει η Ιαπωνία», σημειώνει, ενώ θεωρεί την κυκλική μετανάστευση έναν τρόπο προς εξερεύνηση, φέροντας ως παράδειγμα τη συμφωνία αυτού του τύπου που έχει υπογράψει η Ισπανία με το Μαρόκο για τους οδηγούς φορτηγών.
Τέλος, για το αν ταιριάζουν οι Ουκρανοί πρόσφυγες στην αγορά εργασίας της ΕΕ, επισημαίνει τη μεγάλη διακύμανση από το ένα κράτος μέλος στο άλλο, θεωρεί πολύ δύσκολο να προβλεφθεί πόσοι από αυτούς θα παραμείνουν μακροπρόθεσμα, εκφράζοντας την ελπίδα ότι «θα μπορέσουν να συμμετάσχουν στην ανοικοδόμηση της χώρας τους, μόλις επιστρέψει η ειρήνη».
