Η κούρσα για την ηγεσία των Τόρις εστιάζεται στις φορολογικές περικοπές. Η Liz Truss επιθυμεί να καταργήσει τις αυξήσεις στις φορολογικές εισφορές αλλά και την προγραμματισμένη αύξηση του εταιρικού φόρου από 19% σε 25%. Ο Rishi Sunak δηλώνει ότι θα μειώσει τους φόρους μόνο όταν τεθεί υπό έλεγχο ο πληθωρισμός. Σύμφωνα με τη Liz Truss, είναι ανήθικο να μην μειώνονται οι φόροι όταν το κόστος διαβίωσης έχει πάρει την ανιούσα. Σύμφωνα με τον Rishi Sunak, το σχέδιο της Liz Truss να υποστηρίξει φορολογικές περικοπές μέσω υψηλότερου δανεισμού είναι ανήθικο επειδή αυτό θα «φορτώσει» τις μελλοντικές γενιές με πρόσθετο δημοσιονομικό χρέος. Όμως, καθώς τα μέλη των Τόρις φαίνεται να υποστηρίζουν την Truss έναντι του Sunak, ο πρώην υπουργός Οικονομικών αποφασίζει ξαφνικά να δεσμευτεί ότι θα μειώσει, για ένα μόνο έτος, τον ΦΠΑ (αυτή την στιγμή βρίσκεται στο 5%) στους εγχώριους λογαριασμούς ενέργειας. Πιθανώς, ο Rishi Sunak προτιμά το να είναι «προσωρινά ανήθικος» όταν η Liz Truss παραμένει «μόνιμα ανήθικη».
Καθώς η προσοχή όλων εστιάζεται στις φορολογικές περικοπές, πολλοί ξεχνούν ότι, εκτός από τη δημοσιονομική πολιτική, η νομισματική πολιτική διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην τόνωση της οικονομίας του Ηνωμένου Βασιλείου ειδικά εαν σκεφτεί κανείς ότι η ανεξάρτητη Τράπεζα της Αγγλίας είναι υπεύθυνη για την επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο του 2%. Η Truss δεν το έχει ξεχάσει αυτό! Με ασαφείς δηλώσεις, φαίνεται να επιθυμεί αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αποφασίζεται η αύξηση (και μείωση) των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας. Να σημειώσω, εδώ, ότι η νομισματική πολιτική «πέρασε» από το Υπουργείο Οικονομικών στα «χέρια» της Τράπεζας της Αγγλίας πριν από 25 χρόνια. Συνεπώς, δεν είναι παράλογο να εξετάζουμε τρόπους με τους οποίους η νομισματική πολιτική θα μπορούσε να καταστεί περισσότερο αποτελεσματική ως προς την αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Ωστόσο, το να μιλάμε αόριστα, όπως κάνει η Liz Truss, για πιθανές αλλαγές στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής δημιουργεί οικονομική αβεβαιότητα η οποία, όπως έχω εξηγήσει στο πρόσφατο άρθρο μου στο European Journal of Finance με τίτλο «Of votes and viruses: the UK economy and economic policy uncertainty», ενδεχομένως να οδηγήσει σε περαιτέρω ύφεση την οικονομία της Μεγάλης Βρετανίας.
Όλα αυτά, μας επαναφέρουν στο ζήτημα της «ανήθικης» δημοσιονομικής πολιτικής. Στον βαθμό που τόσο η Liz Truss όσο και ο Rishi Sunak αλληλοκατηγορούνται ότι λαμβάνουν ανήθικες δημοσιονομικές αποφάσεις, υπάρχει λογικός άνθρωπος που να επιθυμεί επαναφορά της νομισματικής πολιτικής στους «δημοσιονομικά ανήθικους» (σύμφωνα με τα δικά τους λόγια) «μονομάχους» για την πρωθυπουργία στη Μεγάλη Βρετανία;
Ο κ. Κώστας Μήλας, Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool
