Η διπλωματία του Ντόναλντ Τραμπ μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας μοιάζει κατά καιρούς με παιχνίδι σπασμένου τηλεφώνου και η αδιαφορία του Αμερικανού προέδρου για τις λεπτομέρειες υποδηλώνει ότι η εκεχειρία που επιδιώκει είναι πιο μακριά από ό,τι δείχνουν οι αισιόδοξες δηλώσεις του.
Προκειμένου να αποδείξει τον ισχυρισμό αυτόν, ο Guardian σε ανάλυσή του, προχωρά σε μια ανασκόπηση των γεγονότων της τελευταίας εβδομάδας.
Συγκεκριμένα, μετά το τηλεφώνημά του με τον Βλάντιμιρ Πούτιν την Τρίτη, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν σε μια μερική κατάπαυση του πυρός όσον αφορά τους στόχους «ενέργειας και υποδομών», υποδεικνύοντας ότι η Ρωσία δεν θα στοχεύσει γέφυρες, νοσοκομεία, σιδηροδρόμους ή άλλες μη στρατιωτικές δομές.
Οι παρεξηγήσεις στις συνομιλίες και η νοοτροπία Τραμπ
Ώρες αργότερα, ένα ρωσικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος έπεσε πάνω σε ένα ουκρανικό νοσοκομείο. Η Ρωσία ανέφερε ότι συμφώνησε να σταματήσουν τα πλήγματα σε «ενεργειακές υποδομές», υποδηλώνοντας ότι όλα τα υπόλοιπα ήταν πιθανοί στόχοι.
Μέχρι την Τετάρτη, ο εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου απέφευγε το ερώτημα για το τι συζητήθηκε, παραπέμποντας τους δημοσιογράφους στην ανακοίνωση της κυβέρνησης χωρίς να διευκρινίζει αν ο Τραμπ είχε παρεξηγήσει τη συζήτησή τους.
Εκείνη την ημέρα, ο Τραμπ εξέπληξε τον κόσμο ανακοινώνοντας ότι οι ΗΠΑ πρότειναν μια ιδιωτικοποίηση των ουκρανικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής υπό αμερικανική ηγεσία, προκειμένου να παράσχουν μια νέα εγγύηση ασφαλείας στους Ουκρανούς.
Ο Τραμπ διέταξε τον σύμβουλό του για θέματα εθνικής ασφάλειας Μάικ Γουόλτς και τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο να παράσχουν μια «ακριβή» ανάγνωση της τηλεφωνικής κλήσης. Σε αυτήν, είπαν ότι ο Τραμπ είπε στον Ζελένσκι ότι «η αμερικανική ιδιοκτησία αυτών των εργοστασίων θα μπορούσε να είναι η καλύτερη προστασία για την υποδομή αυτή».
«Όχι τόσο γρήγορα», δήλωσε ο Ζελένσκι την Πέμπτη. Οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας είναι εθνική ιδιοκτησία και «ανήκουν σε όλους τους Ουκρανούς». Μια προσφορά εξαγοράς δεν είχε προκύψει ποτέ.
«Αν οι Αμερικανοί θέλουν να πάρουν τον σταθμό από τους Ρώσους και θέλουν να επενδύσουν εκεί και να τον εκσυγχρονίσουν, αυτό είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα», είπε. «Όσον αφορά την ιδιοκτησία [των πυρηνικών σταθμών], σίγουρα δεν το συζητήσαμε αυτό με τον πρόεδρο Τραμπ».
Οι αποκλίσεις αθροίζονται και η Ουκρανία προσπαθεί να προστατευτεί από μια δυνητικά καταστροφική παρεξήγηση. Την Πέμπτη, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε επίσης ότι θα στείλει μια ομάδα διαπραγματευτών στο Ριάντ προκειμένου να παράσχει στους διαπραγματευτές των ΗΠΑ έναν κατάλογο με τις ενεργειακές υποδομές που θέλει να συμπεριληφθούν σε μια μερική κατάπαυση του πυρός.
«Δεν θέλω να υπάρχει διαφορετική αντίληψη για το τι θα συμφωνηθεί», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Ο Τραμπ συνηθίζει να περιγράφει πολύπλοκες και μερικές φορές συμβιβαστικές συνομιλίες με θριαμβευτικούς, υπερβολικούς όρους. Ως γνωστόν, περιέγραψε μια τηλεφωνική συνομιλία του 2019 με τον Ζελένσκι ως «τέλεια». Κατά τη διάρκειά της, πρότεινε στην Ουκρανία να ξεκινήσει έρευνα για τον γιο του Τζο Μπάιντεν, Χάντερ, με αντάλλαγμα μελλοντική στρατιωτική υποστήριξη.
Οι πρόσφατες τηλεφωνικές συνομιλίες του Τραμπ, ιδίως με τον Πούτιν, έχουν κρατηθεί σε ένα παρόμοιο «μαύρο κουτί». Μετά τη συνομιλία τους αυτή την εβδομάδα, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι απαίτησε την παύση της εξωτερικής στρατιωτικής βοήθειας με την Ουκρανία ως μέρος οποιασδήποτε μακροπρόθεσμης ειρήνης. «Αυτό δεν συζητήθηκε ποτέ», ισχυρίστηκε ο Τραμπ.
Τι θα ακολουθήσει στις διαπραγματεύσεις
Υπάρχει ένας βαθμός ευπιστίας στην αμερικανική προσέγγιση. Όταν ο Σεργκέι Λαβρόφ και ο Γιούρι Ουσάκοφ συναντήθηκαν με Αμερικανούς διαπραγματευτές στο Ριάντ, έφεραν εμπειρία δεκαετιών και έδειξαν σχέδια συμφωνιών για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση των συζητήσεων. Οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ φάνηκαν να έχουν μείνει πίσω.
Ο Στιβ Γουίτκοφ, επιχειρηματίας στην αγορά του real estate και φίλος του Τραμπ δήλωσε ότι πιστεύει ότι ο Πούτιν «ενεργεί με καλή πίστη» και ότι μετά το τηλεφώνημα Τραμπ-Πούτιν για την αποτροπή επιθέσεων στις ουκρανικές υποδομές, ο ρωσικός στρατός κατέρριψε επτά δικά του μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Ορισμένα μέλη της υπερπατριωτικής δεξιάς της Ρωσίας τον ειρωνεύτηκαν τις επόμενες ημέρες ως ευκολόπιστο.
Η διαπραγματευτική ομάδα του Πούτιν στο Ριάντ θα διευθύνεται από έναν πρώην στρατηγό της FSB, ο οποίος ήταν επικεφαλής του τμήματος συλλογής πληροφοριών για την Ουκρανία, και τον Γκριγκόρι Καρασίν, πρώην διπλωμάτη που διαπραγματεύτηκε τις συμφωνίες του Μινσκ μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Ένα ερώτημα καθώς ο Γουίτφκοφ, ο Ουόλτς και ο Ρούμπιο ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στο Ριάντ για τις συναντήσεις υψηλού ρίσκου τη Δευτέρα είναι αν διαθέτουν την τεχνογνωσία για να διαπραγματευτούν τις λεπτομέρειες μιας σύγκρουσης 11 ετών με μερικούς από τους πιο έμπειρους διαπραγματευτές της Ρωσίας να κάθονται απέναντι στο τραπέζι.
