Σε μείζονα πρόκληση για την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν έχει εξελιχθεί το μέτωπο της Γάζας, με τη στρατηγική της να δοκιμάζεται ενόσω οι επιχειρήσεις έχουν πλέον επεκταθεί στο νότο και η ανθρωπιστική κρίση γιγαντώνεται. Το νέο στάδιο του πολέμου βρίσκει την αμερικανική κυβέρνηση σε αναζήτηση ισορροπίας ανάμεσα στην ακλόνητη και αδιαπραγμάτευτη δέσμευση στην ασφάλεια του Ισραήλ και των πιέσεων που δέχεται εκ μέρους του αραβικού΅και μουσουλμανικού κόσμου, διεθνώς, αλλά και από το εσωτερικό των Δημοκρατικών και δη σε προεκλογική περίοδο, να δράσει για την προστασία των Παλαιστίνιων αμάχων.
Η θηριωδία της Χαμάς και ο πόλεμος στη Γάζα για την εξόντωση του τρομοκρατικού της οικοδομήματος έχουν σηματοδοτήσει την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή, αντιστρέφοντας την τροχιά αποδέσμευσης που χαράχθηκε διαδοχικά από τις προεδρίες Τραμπ και Μπάιντεν και τη μετατόπιση του κέντρου βάρους της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στον κίνδυνο που πρεσβεύει η Κίνα για τα στρατηγικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών παγκοσμίως.
Μετά την 7η Οκτωβρίου η κυβέρνηση Μπάιντεν στήριξε ολοκληρωτικά και απόλυτα το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, τόσο διά της διπλωματίας όσο και με τη συγκέντρωση στρατιωτικής ισχύος στην περιοχή για να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα με αποδέκτη κυρίως το Ιράν να μην επιχειρήσει διάχυση του πολέμου, ενώ παράλληλα από τις πρώτες κιόλας ημέρες της ισραηλινής επιχείρησης στη Γάζα επιδόθηκε σε διπλωματικό μαραθώνιο για την επόμενη ημέρα με άξονα τη λύση των δύο κρατών ως μονόδρομο για βιώσιμη ειρήνη.
Τα αρχικά αμερικανικά μηνύματα προς το Ισραήλ για προστασία των αμάχων κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επιχείρησης προοδευτικά έγιναν όλο και πιο ηχηρά καθώς λάμβανε ανεξέλεγκτες διαστάσεις η ανθρωπιστική κρίση και αυξανόταν ο αριθμός των αμάχων που έχαναν τη ζωή τους στον παλαιστινιακό θύλακα. Και την τελευταία εβδομάδα οξύνθηκαν έντονα με τον Αμερικανό υπουργό Άμυνας, Λόιντ Όστιν, να προειδοποιεί δημόσια για στρατηγική ήττα του Ισραήλ εφόσον δεν προστατευθούν οι ζωές των αμάχων.
«Είναι αυτό το είδος μάχης, όπου το κέντρο βάρους είναι ο άμαχος πληθυσμός. Και αν τους οδηγήσεις στην αγκαλιά του εχθρού, αντικαθιστάς μια τακτική νίκη με μια στρατηγική ήττα. Έχω καταστήσει επανειλημμένα σαφές στους ηγέτες του Ισραήλ ότι η προστασία των Παλαιστινίων αμάχων στη Γάζα είναι και ηθική ευθύνη και στρατηγική επιταγή», δήλωσε ο Λόιντ Όστιν το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του επικεφαλής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν πως είναι επιτακτικό το Ισραήλ να έχει ένα «καθαρό σχέδιο που δίνει προτεραιότητα στην προστασία των αμάχων» και τη Δευτέρα ακολούθησε η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις έπειτα από συνομιλίες της με Άραβες ηγέτες στο Ντουμπάι. H ίδια έστειλε τον σύμβουλο ασφαλείας της αντιπροεδρίας στο Τελ Αβίβ για να μεταφέρει τις αγωνίες των Αράβων ηγετών και τη θέση για έναν πολιτικό δρόμο προς ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος.
«Σε καμία περίπτωση», ανέφερε ανακοίνωση που εξέδωσε το γραφείο της Κάμαλα Χάρις περιγράφοντας τα σχόλιά της κατά την κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα επιτρέψουν την αναγκαστική μετεγκατάσταση Παλαιστινίων από τη Γάζα ή τη Δυτική Όχθη, την πολιορκία της Γάζας ή επαναχάραξη των συνόρων της Γάζας». Οι Ηνωμένες Πολιτείες την ίδια στιγμή έχουν αποδεσμεύσει 21 εκατ. δολάρια για βοήθεια στους Παλαιστινίους της Γάζας, ενώ επέβαλαν και απαγορεύσεις στη χορήγηση βίζας σε δεκάδες εποίκους της Δυτικής Όχθης που έχουν διαπράξει βίαιες ενέργειες. Η Ουάσινγκτον έχει προειδοποιήσει κατ' επανάληψη για τον κίνδυνο να ανάψει στη Δυτική Όχθη σπίθα ευρύτερης ανάφλεξης.
O ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, έχει «μετρήσει» τα λόγια του χωρίς να προχωρά σε δημόσια κριτική της κυβέρνησης Νετανιάχου. Δεν έχει σχολιάσει την επέκταση της ισραηλινής επιχείρησης στη νοτια Γάζα και αφήνει σε υπουργούς της κυβέρνησής του τις πιο σκληρές δηλώσεις αναφορικά με το ανθρωπιστικό σκέλος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρόκειται για κοινή γραμμή, επισημαίνει ο αμερικανικός Τύπος. Σε τελευταία δημόσια εμφάνισή του εστίασε στις ωμότητες της Χαμάς και καταδίκασε τη σεξουαλική βία κατά των θυμάτων της, ζητώντας άπαντες να πράξουν το ίδιο.
Από την πρώτη στιγμή ο Μπάιντεν έχει προτάξει τη λύση των δύο κρατών ως μοναδική οδό προς βιώσιμη ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Είναι η «παγωμένη» λύση που ανέκαθεν έβρισκε αντίθετη τη Χαμάς καθώς στόχος της, όπως και του Ιράν, είναι να πάψει το Ισραήλ να υπάρχει, και η οποία δεν συγκεντρώνει πια την ίδια απήχηση ούτε μεταξύ των Παλαιστινίων που έχουν επί χρόνια εμποτιστεί με την ιδεολογία της.
Για την επόμενη ημέρα του πολέμου, η αμερικανική διπλωματία προτάσσει μία «αναζωογονημένη» Παλαιστινιακή Αρχή που θα αναλάβει τον έλεγχο της Γάζας και της Δυτικής Όχθης καθ’ οδόν προς ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος. Πέραν του ότι δεν είναι σαφές πώς αυτό θα μπορούσε πρακτικά να συμβεί δεδομένου ότι η Παλαιστινιακή Αρχή είναι αδύναμη και σχεδόν απονομιμοποιημένη, η ιδέα δεν είναι καλοδεχούμενη από τον κυβερνητικό συνασπισμό του οποίου ηγείται ο Νετανιάχου, ούτε και από πολλούς Παλαιστίνιους που «βλέπουν» τον Αμπάς ως συνώνυμο της διαφθοράς.
Αμερικανοί αξιωματούχοι αναγνωρίζουν την πρόκληση του εγχειρήματος, όμως επιχειρηματολογούν ότι είναι η καλύτερη και ίσως η μόνη λύση μεταξύ άλλων χειρότερων επιλογών, περιλαμβανομένης της επιστροφής της Γάζας σε ισραηλινή κατοχή. Για να έλθει ωστόσο η επόμενη ημέρα της Γάζας, και απέχει μακράν από το να διαμορφωθεί ένας «οδικός χάρτης», θα πρέπει να έχει λήξει η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση που εξαντλεί πολιτικό κεφάλαιο των ΗΠΑ στον αραβικό κόσμο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν φθάσεινα κατηγορούνται ως συνυπαίτιες για τη Γάζα. Εφημερίδες του Λιβάνου έχουν κυκλοφορήσει με πρωτοσέλιδη φωτογραφία του Μπάιντεν δίπλα σε νεκρά παιδιά στη Γάζα και με τίτλο «Γενοκτονία της Δύσης». Στην Αίγυπτο και άλλες χώρες του Κόλπου ξεκίνησε μποϊκοτάζ σε αμερικανικά προϊόντα, στην Βηρυτό, την Τύνιδα και άλλες αραβικές πρωτεύουσες διαδηλωτές πραγματοποίησαν πορείες στις διπλωματικές αποστολές των ΗΠΑ, ορισμένες φορές καίγοντας αμερικανικές σημαίες.
Την εικόνα αντικατοπτρίζει η δήλωση του Αιγύπτιου πρώην υπουργού Εξωτερικών Ναμπίλ Φάχμι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «χάνουν τεράστιο βαθμό αξιοπιστίας στον αραβικό κόσμο». Μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο CNBC ο Ναμπίλ Φάχμι, επικεφαλής της αιγυπτιακής διπλωματίας μεταξύ 2013 και 2014, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ «πρέπει να εξετάσουν σοβαρά το ρόλο τους, και εάν θέλουν να υποστηρίξουν μία σταθερή παγκόσμια τάξη που βασίζεται στο Κράτος Δικαίου πρέπει να απαιτήσουν από όλους να σέβονται το Διεθνές Δίκαιο, είτε φίλοι, είτε εχθροί».
Εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου απάντησε κατόπιν αιτήματος του CNBC για σχολιασμό των δηλώσεων Φάχμι ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του ειδικά καθώς οι τρομοκράτες της Χαμάς έχουν απειλήσει πως ό,τι συνέβη την 7η Οκτωβρίου ‘θα συμβεί ξανά και ξανά και ξανά’ έως ότου το κράτος αφανιστεί, και σημείωσε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να προτρέπουν το Ισραήλ να προστατεύσει τους αμάχους και συνεργάζονται με όλους τους εταίρους στην περιοχή για να ενισχύσουν τη ροή της ανθρωπιστικής βοήθειας για τους κατοίκους της Γάζας.
Στο εσωτερικό μέτωπο την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει δεχθεί «πυρά» τόσο από τους Ρεπουμπλικανούς, κυρίως με αιχμή τις δηλώσεις Όστιν, με συνέπεια ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, να διασαφηνίζει πως το μήνυμα ήταν από την πρώτη στιγμή καθαρό και σαφές ότι «το Ισραήλ έχει δικαίωμα και ευθύνη να κυνηγήσει τη Χαμάς», αλλά και από την αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος που απαιτεί να ζητήσει ο Αμερικανός πρόεδρος επίσημα εκεχειρία στη Γάζα -κάτι που δεν έχει πράξει, εξ ου και επικρίνεται από τον αραβικό κόσμο.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν άσκησε εντούτοις ισχυρές πιέσεις για την ανθρωπιστική παύση των προηγούμενων ημερών με στόχο την απελευθέρωση ομήρων και την εισροή μεγαλύτερης βοήθειας στη Γάζα, και η σχετική συμφωνία που συνήφθη -και κατέρρευσε χωρίς να ανανεωθεί εξαιτίας της Χαμάς- έφερε το αμερικανικό διπλωματικό αποτύπωμα.
