Η λύση των δύο κρατών στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση αποτελεί ήττα για τη Χαμάς, εκτιμά ο πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ Τζακ Λιού σε συνέντευξη που παραχώρησε στη Jerusalem Post, καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται να προωθεί μια συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία που περιλαμβάνει και την πορεία προς μια παλαιστινιακή κρατική οντότητα.
«Δεν νομίζω ότι η Χαμάς θέλει δύο κράτη», δήλωσε ο Αμερικανός διπλωμάτης. «Οι μόνες φορές που δείχνουν ότι θέλουν δύο κράτη είναι όταν προσπαθούν να βάλουν ένα λεπτό "στρώμα" νομιμότητας γύρω από την πραγματική τους στρατηγική, η οποία είναι η εξάλειψη του κράτους του Ισραήλ».
Ο Λιού ανέλαβε την πρεσβεία των ΗΠΑ στις 3 Νοεμβρίου, λιγότερο από ένα μήνα μετά την εισβολή της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, κατά την οποία σκοτώθηκαν πάνω από 1.200 άνθρωποι και άλλοι 252 αιχμαλωτίστηκαν.
Παράλληλα, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την προώθηση των αμερικανοϊσραηλινών σχέσεων σε περίοδο πολέμου, ενώ ταυτόχρονα προωθούσε μια τριμερή συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία, που περιλαμβάνει ένα αμυντικό σύμφωνο Ουάσινγκτον-Ριάντ, την εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας και την πορεία προς την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση.
Περιφερειακή συμμαχία κατά του Ιράν
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επιδιώκει εδώ και καιρό μια συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία, αλλά έχει αποφύγει να μιλήσει για παλαιστινιακή κρατική υπόσταση, ιδίως μετά την 7η Οκτωβρίου. Τόσο ο ίδιος όσο και η κυβέρνησή του πιστεύουν ότι η παλαιστινιακή κρατική υπόσταση επιβραβεύει την τρομοκρατία και νομιμοποιεί τις επιθέσεις, γράφει η JP.
Ο Λιού δήλωσε ότι πιστεύει ότι ισχύει το αντίθετο, ιδιαίτερα εάν μια παλαιστινιακή κρατική οντότητα επιτευχθεί στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία, η οποία θα τοποθετούσε το Ισραήλ σε μια περιφερειακή συμμαχία κατά του Ιράν.
«Νομίζω ότι είναι ήττα για τη Χαμάς να μιλάει για λύση δύο κρατών, γι' αυτό πιστεύω ότι ακόμη και μέσα από τον πόνο της 7ης Οκτωβρίου, υπάρχει τρόπος να γίνει αυτή η συζήτηση, αλλά χρειάζεται ηγεσία», δήλωσε.
Μια συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία «θα ήταν μια στρατηγική κίνηση» που θα ήταν «μετασχηματιστική» όσον αφορά την απομόνωση του Ιράν, εξήγησε, σημειώνοντας ότι θα απομόνωνε την Τεχεράνη και τους πληρεξούσιούς της, από τη μία πλευρά, απέναντι στο Ισραήλ και τον μετριοπαθή αραβικό κόσμο και τον δυτικό κόσμο από την άλλη.
Υπενθύμισε τη συντονισμένη απάντηση στην ιρανική επίθεση τον Απρίλιο. «Το γεγονός ότι είχατε Ευρωπαίους συμμάχους, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, που πετούσαν και [αναχαίτιζαν] από τη μία πλευρά και συμμάχους των ΗΠΑ - την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία - που κάλυπταν τον εναέριο χώρο από την άλλη πλευρά, σας έδωσε την ορατότητα και τον χρόνο για να έχετε» ένα «εξαιρετικό» αποτέλεσμα, είπε.
«Ήταν μια πραγματική απόδειξη της αξίας της στρατηγικής συνεργασίας» και ένα παράδειγμα για το πώς θα λειτουργούσε μια περιφερειακή συμμαχία κατά του Ιράν και στο μέλλον.
Για να φτάσουμε εκεί, επισήμανε, πρέπει να γίνει συζήτηση για δύο κράτη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν εδώ και καιρό ότι δύο κράτη είναι η σωστή λύση στη σύγκρουση, είπε ο Λιού, προσθέτοντας ότι «αυτή είναι η τρίτη κυβέρνηση που υπηρετώ που το πιστεύει αυτό. Επομένως, δεν είναι μια νέα ιδέα». Διευκρίνισε ότι ένα τέτοιο κράτος θα είναι αποστρατιωτικοποιημένο.
«Αντιπαραγωγική» η μονομερής αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους
«Ποτέ δεν υποστηρίξαμε τη μονομερή ανακήρυξη ενός παλαιστινιακού κράτους. Το καταστήσαμε αυτό σαφές στον ΟΗΕ», δήλωσε ο πρέσβης των ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι οι δηλώσεις μονομερούς κρατικής οντότητας από τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες τον Μάιο ήταν «αντιπαραγωγικές» για την ειρηνευτική διαδικασία.
«Οι ενέργειες άλλων χωρών να αναγνωρίσουν μονομερώς ένα παλαιστινιακό κράτος εκτός του πλαισίου μιας συμφωνίας με το Ισραήλ δεν θα λειτουργήσουν και οι πρόσφατες ανακοινώσεις αρκετών χωρών δεν βοηθούν στην προώθηση της διαδικασίας για την επίτευξη αποτελέσματος μέσω διαπραγματεύσεων», δήλωσε ο Λιού.
«Αν θέλετε πραγματικά να νικήσετε τη Χαμάς και αν θέλετε πραγματικά να νικήσετε το Ιράν, η εξομάλυνση με τη Σαουδική Αραβία είναι ένας τρόπος για να επιτευχθούν και οι δύο αυτοί στόχοι», είπε.
Ήττα της Χαμάς
Η ιδέα ότι μια πορεία προς την αναγνώριση δύο κρατών -ως μέρος αυτής της συμφωνίας- θα ήταν μια ήττα για τη Χαμάς καθιστά δυνατή μια τέτοια συζήτηση, σημείωσε. Κανείς δεν περιμένει από το Ισραήλ «να αποφασίσει για δύο κράτη την επόμενη εβδομάδα ή τον επόμενο μήνα», αλλά πρέπει να είναι ανοιχτό στη συζήτηση, πρόσθεσε.
«Ο βασικός προσανατολισμός» θα πρέπει να είναι: είναι αυτό «μια νίκη ή μια ήττα για τη Χαμάς; Είναι μια νίκη ή μια απώλεια για το Ιράν;» Αλλά για να φτάσουμε σε μια συμφωνία, πρέπει να υπάρξει παύση των εχθροπραξιών μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ, ιδιαίτερα δεδομένου ότι ο πόλεμος έχει εισέλθει σε μια φάση, όπου η επιτυχία μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα μέσω της διπλωματίας παρά στο πεδίο της μάχης.