Η Τουρκία έχει ξεκινήσει προσπάθειες να αποκτήσει τον έλεγχο της αεροπορικής βάσης Tiyas στη Συρία, γνωστής και ως T4, και ετοιμάζεται να αναπτύξει εκεί συστήματα αεράμυνας, σύμφωνα με δημοσίευα του Middle East Eye, το οποίο επικαλείται πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται σε εξέλιξη και κατασκευαστικά σχέδια για τη βάση.
Η Άγκυρα και η Δαμασκός διαπραγματεύονται αμυντικό σύμφωνο από τον Δεκέμβριο, μετά την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ. Η συμφωνία προβλέπει ότι η Τουρκία θα παρέχει αεροπορική κάλυψη και στρατιωτική προστασία στη νέα συριακή κυβέρνηση, η οποία προς το παρόν δεν διαθέτει λειτουργικό στρατό.
Αν και στο παρελθόν Τούρκοι αξιωματούχοι είχαν υποβαθμίσει την πιθανότητα στρατιωτικής παρουσίας στη Συρία, χαρακτηρίζοντας τέτοιες κινήσεις πρόωρες, οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν αθόρυβα.
Το Ισραήλ αντιμετωπίζει την προοπτική τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στη Συρία ως πιθανή απειλή, ενώ η Άγκυρα επιδιώκει να ενισχύοντας την παρουσία της στη χώρα, αξιοποιώντας τις στρατιωτικές της δυνατότητες και καλύπτοντας το κενό ισχύος που αφήνει η αποχώρηση της Ρωσίας και του Ιράν.
Παράλληλα, η Τουρκία σκοπεύει να εντείνει τη μάχη της κατά του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), κάτι που αποτελεί βασική προϋπόθεση για τις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να εξετάσουν το ενδεχόμενο απόσυρσής τους από την περιοχή.
Πηγή που γνωρίζει το ζήτημα δήλωσε στο MEE ότι η Τουρκία έχει ήδη αρχίσει να κινείται προς την απόκτηση του ελέγχου της αεροπορικής βάσης Τ4, η οποία βρίσκεται κοντά στην Παλμύρα, στην κεντρική Συρία.
«Στο Τ4 θα αναπτυχθεί ένα σύστημα αεράμυνας τύπου Hisar, το οποίο θα παρέχει αεροπορική κάλυψη για τη βάση», ανέφερε η πηγή.
«Μόλις εγκατασταθεί το σύστημα, η βάση θα ανακατασκευαστεί και θα επεκταθεί με τις απαραίτητες εγκαταστάσεις. Η Άγκυρα σχεδιάζει, επίσης, να αναπτύξει μέσα επιτήρησης και οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με διευρυμένες δυνατότητες κρούσης».
Η ίδια πηγή πρόσθεσε ότι η βάση θα βοηθήσει την Τουρκία να ελέγχει τον εναέριο χώρο της περιοχής και να ενισχύσει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους, το οποίο εξακολουθεί να διατηρεί ενεργούς πυρήνες στην έρημο της Συρίας.
Η Άγκυρα σκοπεύει, τελικά, να δημιουργήσει ένα πολυεπίπεδο σύστημα αεράμυνας εντός και γύρω από τη βάση, το οποίο θα περιλαμβάνει μέσα αεράμυνας μικρής, μεσαίας και μεγάλης εμβέλειας, ικανά να αντιμετωπίσουν διάφορες απειλές, από μαχητικά αεροσκάφη μέχρι drones και πυραύλους.
Δεύτερη πηγή σημείωσε ότι η παρουσία τουρκικών συστημάτων αεράμυνας και μη επανδρωμένων αεροσκαφών ενδέχεται να αποτρέψει το Ισραήλ από το να εξαπολύει αεροπορικές επιδρομές στην περιοχή.
Το τουρκικό υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε να σχολιάσει.
Ο προβληματισμός του Ισραήλ
Το Ισραήλ στοχεύει συχνά συριακές στρατιωτικές εγκαταστάσεις μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης Άσαντ τον Δεκέμβριο, με πρόσφατη αύξηση των επιχειρήσεων γύρω από το Τ4. Την περασμένη εβδομάδα, η ισραηλινή αεροπορία έπληξε το Τ4 και την αεροπορική βάση της Παλμύρας, στοχεύοντας διαδρόμους και στρατηγικά μέσα.
Πηγή ασφαλείας του Ισραήλ δήλωσε τη Δευτέρα στα μέσα ενημέρωσης ότι οποιαδήποτε τουρκική αεροπορική βάση στη Συρία θα υπονόμευε την επιχειρησιακή ελευθερία του Ισραήλ. «Αυτή είναι μια πιθανή απειλή, στην οποία αντιτιθέμεθα», είπε η πηγή.
Οι εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ έχουν κλιμακωθεί από την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα το 2023, τερματίζοντας μια σύντομη περίοδο συμφιλίωσης μεταξύ των δύο χωρών.
Η κατάρρευση της κυβέρνησης Άσαντ και η ανάδειξη της Τουρκίας ως κυρίαρχης δύναμης στη Συρία έχουν θορυβήσει περαιτέρω το Ισραήλ, το οποίο πλέον θεωρεί την Άγκυρα δυνητικά μεγαλύτερη απειλή στην περιοχή από το Ιράν.
«Στοχοποιήσαμε πρόσφατα τη στρατιωτική βάση Τ4 για να στείλουμε ένα μήνυμα: δεν θα επιτρέψουμε καμία απειλή για την επιχειρησιακή μας ελευθερία στον αέρα», δήλωσε ισραηλινή πηγή ασφαλείας στην Jerusalem Post.
Η πρώτη πηγή του Middle East Eye αποκάλυψε επίσης ότι η Άγκυρα εξετάζει την προσωρινή ανάπτυξη συστημάτων αεράμυνας S-400 στο Τ4 ή στην Παλμύρα, προκειμένου να διασφαλίσει τον εναέριο χώρο κατά τις προσπάθειες ανασυγκρότησης. Ωστόσο, δεν έχει ληφθεί ακόμη οριστική απόφαση, ενώ απαιτείται και η έγκριση της Ρωσίας.
Παράλληλα, η Άγκυρα και η Ουάσινγκτον βρίσκονται σε συζητήσεις για την άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στην Τουρκία λόγω της αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400, η οποία οδήγησε στον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35 το 2019.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία τον περασμένο μήνα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέτασαν πιθανούς τρόπους για την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ, η Τουρκία πρέπει να παραιτηθεί από την κατοχή του συστήματος S-400 προκειμένου να επανενταχθεί.
Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν προτείνει ως εναλλακτικές την απενεργοποίηση του συστήματος μέσω αποσυναρμολόγησης και αποθήκευσής του ή την πιθανή μετεγκατάστασή του σε βάση εκτός Τουρκίας που θα τελεί υπό τουρκικό έλεγχο.
Ωστόσο, το Ισραήλ αντιτίθεται σθεναρά σε οποιαδήποτε κίνηση που θα επέτρεπε στην Άγκυρα την πρόσβαση στα F-35, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα διαβρώσει το ποιοτικό στρατιωτικό του πλεονέκτημα στην περιοχή.