Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, το οποίο τείνει προς τη συντηρητική δεξιά, συνεδριάζει σήμερα για να εξετάσει έναν νόμο που υιοθετήθηκε πριν λιγότερο από δύο μήνες στο Τέξας και ο οποίος περιορίζει δραστικά το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση, προκαλώντας μια έντονη νομική και πολιτική διαμάχη.
Το Δικαστήριο ξεκινά τη συνεδρίασή του στις 10:00 τοπική ώρα (18:00 ώρα Ελλάδας) και θα εξετάσει δύο ξεχωριστές προσφυγές κατά του νόμου αυτού που απαγορεύει την άμβλωση από τη στιγμή που εντοπίζεται καρδιακός παλμός στο έμβρυο, περίπου στην έκτη εβδομάδα της κύησης, ακόμη και σε περιπτώσεις βιασμού ή αιμομιξίας.
Το περιθώριο που δίνεται στις γυναίκες που επιθυμούν να κάνουν άμβλωση είναι ιδιαίτερα μικρό, με πολλές μάλιστα να μην έχουν προλάβει καν να συνειδητοποιήσουν ότι είναι έγκυες. Εξάλλου είναι πολύ πιο σύντομο από αυτό που όρισε το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο το 1973, όταν αναγνώρισε το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Το 1992 διευκρίνισε ότι η απόφασή του ισχύει για όσο διάστημα το έμβρυο δεν μπορεί να ζήσει εκτός μήτρας, δηλαδή περίπου στις 22 εβδομάδες κύησης.
Οι ιστορικές αυτές αποφάσεις, αν και ισχύουν για όλη τη χώρα, δεν βρίσκουν όλους τους Αμερικανούς σύμφωνους, κυρίως τους πιο συντηρητικούς και πιστούς χριστιανούς.
Για να ικανοποιήσουν τους ψηφοφόρους τους, πολλοί Ρεπουμπλικάνοι υιοθετούν νομοσχέδια που αμφισβητούν ευθέως την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου. Μέχρι τώρα τα δικαστήρια δεν επέτρεπαν την εφαρμογή τους.
«Κατάδοση»
Το νομοσχέδιο που υιοθετήθηκε στο Τέξας, πραγματικό κέντρο των συντηρητικών ιδεών, περιπλέκει την παρέμβαση της ομοσπονδιακής δικαιοσύνης.
Βάσει του νόμου αυτού, οι πολίτες έχουν «αποκλειστικά» την ευθύνη της εφαρμογής του, ενθαρρύνοντάς τους να προσφεύγουν δικαστικά εναντίον ανθρώπων και οργανώσεων που βοηθούν τις γυναίκες να κάνουν άμβλωση μετά την 6η εβδομάδα της κύησης.
Σε περίπτωση που δικαιωθούν, ο νόμος προβλέπει οι πολίτες να λαμβάνουν αποζημίωση 10.000 δολαρίων. Οι επικριτές του έχουν χαρακτηρίσει τα χρήματα αυτά «επίδομα κατάδοσης».
«Εντελώς άγνωστοι θα μπορούν πλέον να παρεμβαίνουν στις πιο προσωπικές αποφάσεις που λαμβάνουν οι γυναίκες για την υγεία τους», είχε καταγγείλει στις 2 Σεπτεμβρίου ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, μία ημέρα αφού τέθηκε σε ισχύ ο νόμος.
Οι επικριτές του νομοσχεδίου προσπάθησαν μάταια να προσφύγουν στο Ανώτατο Δικαστήριο προκειμένου να μην τεθεί σε εφαρμογή.
Έκτοτε η διαμάχη έχει ενταθεί με την παρέμβαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και τις αντικρουόμενες αποφάσεις που έλαβε ένας δικαστής και ένα εφετείο.
Στις 22 Οκτωβρίου το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε να εμπλακεί στη διαμάχη ανακοινώνοντας ότι θα εξετάσει τον νόμο δέκα ημέρες αργότερα. Πρόκειται για μία από τις λίγες φορές που το Ανώτατο Δικαστήριο αποφασίζει να παρέμβει τόσο άμεσα.
Απρόσμενος σύμμαχος
Σήμερα οι εννέα δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου θα ακούσουν τα επιχειρήματα των δύο πλευρών. Δεν αναμένεται να αποφασίσουν για το δικαίωμα στην άμβλωση αλλά να κρίνουν μόνο τον νομικό μηχανισμό που δημιούργησε το Τέξας.
Η οργάνωση Planned Parenthood, που μάχεται για τα δικαιώματα των γυναικών, απέστειλε στο Δικαστήριο έναν φάκελο με μαρτυρίες που συγκέντρωσε στις κλινικές της στο Τέξας.
Μεταξύ αυτών είναι η μαρτυρία ενός 12χρονου κοριτσιού, η μητέρα του οποίου δεν έχει την οικονομική άνεση να την πάει σε άλλη πολιτεία για να κάνει άμβλωση: «Μαμά, ήταν ένα ατύχημα, γιατί θέλουν να το κρατήσω;».
Το Ανώτατο Δικαστήριο ενδέχεται να ανακοινώσει την απόφασή του αρκετά γρήγορα.
Αν και την πλειοψηφία στο Δικαστήρο έχουν οι συντηρητικοί δικαστές (έξι στους εννέα, εκ των οποίων τρεις που διορίστηκαν από τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ), οι υπέρμαχοι της άμβλωσης είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι καθώς ο νομικός μηχανισμός που προβλέπει η νομοθεσία του Τέξας έχει προκαλέσει επικρίσεις και από τη δεξιά.
Μάλιστα οι επικριτές της νομοθεσίας απέκτησαν έναν απρόσμενο σύμμαχο: την Firearms Policy Coalition, μια οργάνωση που υπερασπίζεται το δικαίωμα στην οπλοκατοχή, η οποία σε έγγραφο που απέστειλε στο Ανώτατο Δικαστήριο τονίζει ότι ο μηχανισμός του Τέξας ενδέχεται να υιοθετηθεί και σε άλλες πολιτείες για να επιτεθεί σε άλλα δικαιώματα.
Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της μάχης αυτής, ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει: το Ανώτατο Δικαστήριο αναμένεται να εξετάσει την 1η Δεκεμβρίου νομοσχέδιο του Μισισιπή που απαγορεύει την άμβλωση μετά την 15η εβδομάδα κύησης.
Σύμφωνα με πολλούς παρατηρητές, το Ανώτατο Δικαστήριο ενδέχεται να εκμεταλλευθεί το νομοσχέδιο αυτό για να τροποποιήσει την απόφασή του του 1973, παίρνοντας πίσω το κριτήριο της «βιωσιμότητας του εμβρύου».
