Αρκετοί από τους κρατούμενους που άφησε ελεύθερους χθες Πέμπτη (01/08) η Ρωσία, στο πλαίσιο της ιστορικής συμφωνίας ανταλλαγής με τις ΗΠΑ και άλλα δυτικά κράτη έφθασαν αργά το βράδυ της Πέμπτης (τοπική ώρα) στην αεροπορική βάση Άντριους, κοντά στην Ουάσιγκτον.
Το αεροσκάφος που τους μετέφερε προσγειώθηκε περί τις 23:40 (06:40 ώρα Ελλάδας) και τους αποφυλακισθέντες υποδέχθηκαν προσωπικά ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η αντιπρόεδρός του Κάμαλα Χάρις.
Η συμφωνία ανταλλαγής κλείστηκε έπειτα από διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν πάνω από έναν χρόνο ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Γερμανία και άλλες τρεις χώρες από τη μια και τη Ρωσία από την άλλη.
BREAKING: Three Americans have arrived in the US following a prisoner swap with Russia.
— Sky News (@SkyNews) August 2, 2024
Evan Gershkovich, Alsu Kurmasheva and Paul Whelan were greeted by President Joe Biden and Vice President Kamala Harris.
Read more: https://t.co/9MlTroPATF
📺 Sky 501 and YouTube pic.twitter.com/31fo3oSz4B
Ο πρόεδρος Μπάιντεν είχε δημοσιεύσει νωρίτερα μία φωτογραφία με τους τρεις στο αεροπλάνο στην πλατφόρμα Χ.
«Αφού υπέμειναν αφάνταστη ταλαιπωρία και αβεβαιότητα, οι Αμερικανοί που κρατούνται στη Ρωσία είναι ασφαλείς, ελεύθεροι και ξεκίνησαν το ταξίδι τους πίσω στην αγκαλιά των οικογενειών τους», ανέφερε η λεζάντα του Μπάιντεν.
After enduring unimaginable suffering and uncertainty, the Americans detained in Russia are safe, free, and have begun their journeys back into the arms of their families. pic.twitter.com/1rYNBTt9tJ
— President Biden (@POTUS) August 1, 2024
ΝΑΤΟ, Κομισιόν και ΕΕ χαιρέτισαν την ανταλλαγή κρατουμένων Ρωσίας-Δύσης
Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού Γενς Στόλτενμπεργκ εξέφρασε ικανοποίηση χθες Πέμπτη το βράδυ για την ανταλλαγή κρατουμένων Ρωσίας-Δύσης. «Καλωσορίζω την ανταλλαγή άδικα φυλακισμένων πολιτών συμμαχικών κρατών και ρώσων πολιτικών κρατουμένων», ανέφερε μέσω X ο επικεφαλής του NATO.
I welcome today’s release of wrongfully detained Allied citizens and Russian political prisoners. Close cooperation between #NATO Allies made this achievement possible. The right to peaceful opposition and freedom of the media are vital for any functioning society.
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) August 1, 2024
«Η στενή συνεργασία μεταξύ συμμάχων στο NATO κατέστησε εφικτό το επίτευγμα αυτό. Το δικαίωμα στην ειρηνική αντιπολίτευση και η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης έχουν ζωτική σημασία για κάθε λειτουργική κοινωνία», πρόσθεσε ο κ. Στόλτενμπεργκ.
Η Ρωσία και η Λευκορωσία από τη μια και δυτικά κράτη από την άλλη αντάλλαξαν στο αεροδρόμιο της Άγκυρας -με τη διευκόλυνση της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών (MİT)- συνολικά 26 κρατούμενους, υπηκόους δυτικών κρατών κι αντιφρονούντες με πρόσωπα που φέρονταν να επιδίδονταν σε κατασκοπεία και ρώσο υπήκοο που εξέτιε ποινή κάθειρξης στη Γερμανία για τη δολοφονία εξόριστου Τσετσένου στο κέντρο του Βερολίνου το 2019.
Φον ντερ Λάιεν: Στιγμή «μεγάλης χαράς» η ανταλλαγή κρατουμένων Ρωσίας-Δύσης
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε αργά χθες Πέμπτη το βράδυ την ανταλλαγή κρατουμένων της Ρωσίας και δυτικών κρατών «στιγμή μεγάλης χαράς».
«Χαιρετίζω την απελευθέρωση αθώων πολιτών της ΕΕ και των ΗΠΑ και ακέραιων ρώσων δημοκρατών που κρατούνταν αιχμάλωτοι στη Ρωσία», ανέφερε η κυρία φον ντερ Λάιεν μέσω X.
«Το Κρεμλίνο τους αντάλλαξε με καταδικασμένους εγκληματίες και δολοφόνους. Αυτό δείχνει την απόλυτη διαφορά. Αυτή είναι στιγμή μεγάλης χαράς για όσους όσοι αγωνίστηκαν για την ελευθερία τους», συμπλήρωσε η γερμανίδα πολιτικός.
I welcome the release of innocent citizens from EU & US and upright Russian democrats held captive in Russia.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) August 1, 2024
The Kremlin swapped them for convicted criminals and murderers.
This shows the stark difference.
This is a moment of great joy for all who have fought for their…
Μπορέλ: «Ανακουφισμένη» η ΕΕ για την απελευθέρωση κρατουμένων από τη Ρωσία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε την «ανακούφισή» της για την απελευθέρωση χθες Πέμπτη από τη Μόσχα κρατουμένων οι οποίοι υπέστησαν «διωγμό άδικα», στο πλαίσιο ανταλλαγής κρατουμένων ανάμεσα στη Ρωσία και κράτη της Δύσης, ενώ αξίωσε την απελευθέρωση όλων των «πολιτικών κρατουμένων».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ανακουφισμένη για την απελευθέρωση και τη μεταφορά στην ελευθερία εκτός Ρωσίας και Λευκορωσίας ορισμένου αριθμού πολιτικών κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων πολιτών της ΕΕ, που διευκολύνθηκε με τη βοήθεια της Τουρκίας», ανέφερε ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την κοινή εξωτερική πολιτική, ο Τζουζέπ Μπορέλ, σύμφωνα με δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ).
Σάλιβαν: Δεν βλέπουμε σύνδεση της ανταλλαγής κρατουμένων με δυνητικές διαπραγματεύσεις για να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία
Η ευρείας κλίμακας ανταλλαγή κρατουμένων ανάμεσα σε δυτικά κράτη με τη Ρωσία δεν έχει καμιά σύνδεση ή επίπτωση σε ενδεχόμενες διπλωματικές προσπάθειες προκειμένου να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, δήλωσε χθες Πέμπτη ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας Τζέικ Σάλιβαν σε δημοσιογράφους.
Ο κ. Σάλιβαν τόνισε πως «δεν βλέπουμε σύνδεση των διαπραγματεύσεων για την απελευθέρωση κρατουμένων και οποιαδήποτε δυνητική διπλωματική πρωτοβουλία για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Θεωρούμε ότι αυτά τα δυο ζητήματα βρίσκονται σε διαφορετικές ράγες».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου πρόσθεσε πως η μια διαπραγμάτευση αφορούσε «το πρακτικό ζήτημα του να γίνει αυτή η ανταλλαγή», ενώ η δεύτερη είναι «πολύ πιο περίπλοκη», σε αυτήν «θα ηγηθούν οι Ουκρανοί», ενώ οι «οι ΗΠΑ θα διαβουλευθούν εντατικά με τους συμμάχους» για να υποστηρίξουν το Κίεβο «όταν είναι έτοιμο να κάνει βήμα εμπρός και να εμπλακεί σε αυτού του είδους τη διπλωματία».
Σολτς: Υπερασπίστηκε την «δύσκολη απόφαση» για την ανταλλαγή κρατουμένων
«Κανείς δεν αποφάσισε με ευκολία να απελάσει έπειτα από λίγα χρόνια κάθειρξης έναν δολοφόνο που καταδικάστηκε σε ισόβια», αλλά σε αυτή την περίπτωση η εκτέλεση της ποινής «έπρεπε να σταθμιστεί με τον κίνδυνο για τη ζωή και την ελευθερία Γερμανών που κρατούνταν στην Ρωσία», αλλά και πολιτικών κρατουμένων που είχαν φυλακιστεί άδικα, δήλωσε ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς αιτιολογώντας την απόφαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να συμπεριλάβει στην ανταλλαγή κρατουμένων με την Ρωσία τον Βαντίμ Κράσικοφ, γνωστό και ως «δολοφόνο του Tiergarten».
Για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, ήταν αποφασιστικής σημασίας «η υποχρέωση που έχουμε να προστατεύσουμε τους Γερμανούς πολίτες, αλλά και η αλληλεγγύη με τις ΗΠΑ», δήλωσε ο κ. Σολτς από το αεροδρόμιο Βόννης/Κολωνίας, όπου μετέβη προκειμένου να υποδεχθεί τους κρατούμενους που απελευθέρωσε η Ρωσία. Ο καγκελάριος διευκρίνισε ακόμη ότι για το θέμα είχε ενημερωθεί «εγκαίρως» και ο αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος είχε δώσει τη ρητή συγκατάθεσή του στην απόφαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Μετά την ολοκλήρωση της ανταλλαγής, ο Όλαφ Σολτς συνομίλησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος του δήλωσε ότι ήταν «πολύ ευγνώμων για την συνεργασία των δύο χωρών μας σε αυτό το σημαντικό ζήτημα». Οι δύο κυβερνήσεις βρίσκονταν σε στενότατη επικοινωνία εδώ και μήνες για την επίτευξη της συμφωνίας, αποκάλυψε ο καγκελάριος και πρόσθεσε ότι για τις ΗΠΑ ήταν ιδιαίτερα σημαντικό να απελευθερωθεί ο αμερικανός δημοσιογράφος Έβαν Γκέρσκοβιτς και ο πρώην πεζοναύτης Πολ Γουέλαν.
Ο Τζο Μπάιντεν είχε κατά το παρελθόν εμφανιστεί μπροστά στις κάμερες στην Ουάσιγκτον μαζί με μέλη των οικογενειών των Αμερικανών που αποφυλακίστηκαν. «Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων στον καγκελάριο», δήλωσε ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος νωρίτερα απόψε, επισημαίνοντας ότι ενόψει των απαιτήσεων της Ρωσίας, έπρεπε να ζητήσει «σημαντικές παραχωρήσεις» από την Γερμανία.
Σύμφωνα με πληροφορίες μάλιστα της Wall Street Journal, σε τηλεφωνική συνομιλία που είχαν τον περασμένο Ιανουάριο, ο Όλαφ Σολτς δήλωσε στον Τζο Μπάιντεν, «θα το κάνω για σένα».
Την απόφαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης υπερασπίστηκε και ο υπουργός Δικαιοσύνης Μάρκο Μπούσμαν (FDP), με εντολή του οποίου ο ομοσπονδιακός γενικός εισαγγελέας ανέστειλε την ποινή του Βαντίμ Κράζικοφ, ο οποίος είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη για την δολοφονία το 2019 στο πάρκο Tiergarten του Βερολίνου του Γεωργιανού Ζελιμχάν Κανγκοσβίλι, την οποία διέπραξε κατ' εντολήν της ρωσικής υπηρεσίας FSB.
Ο κ. Μπούσμαν έκανε λόγο για «πικρή παραχώρηση», η οποία έγινε προκειμένου 16 άνθρωποι να μπορέσουν να ζήσουν ελεύθεροι. «Απειλούνταν με μια μοίρα παρόμοια με αυτή του Αλεξέι Ναβάλνι: θάνατος σε απάνθρωπη, άδικη κράτηση», είπε χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο της ανταλλαγής, αφέθηκαν ελεύθεροι τρεις πρώην βοηθοί του Ναβάλνι.