Το Ιράν απειλεί και επιχειρεί μέσω πληρεξουσίων κατά του Ισραήλ και των συμμάχων του μετά την 7η Οκτωβρίου και τον πόλεμο κατά της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, όμως τώρα έρχεται να επιδεινώσει περαιτέρω την περιφερειακή αστάθεια στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής με διαδοχικές πυραυλικές επιδρομές που εξαπολύει το ίδιο στο έδαφος του Ιράκ και της Συρίας, αλλά και στο Πακιστάν -και αυτό παρά την ύπαρξη πολλαπλών διαύλων επικοινωνίας με τον ανατολικό του γείτονα, ο οποίος και συγκαταλέγεται στον κατάλογο των κρατών που διαθέτουν πυρηνικό οπλοστάσιο.
Σε μία επίδειξη των ικανοτήτων του ιρανικού πυραυλικού οπλοστασίου με το βλέμμα στο Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι Φρουροί της Επανάστασης έπληξαν με βαλλιστικούς πυραύλους και drones στόχους σε τρεις χώρες σε λιγότερο από ένα 24ωρο ανάβοντας νέες εστίες έντασης σε ένα ήδη εκρηκτικό περιβάλλον. Οι ανησυχίες περιφερειακής ανάφλεξης εντείνονται ενόσω οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εμπλακεί πλέον ενεργά σε χαμηλής έντασης σύγκρουση με τους σιίτες Χούθι -τους οποίους και επανέφεραν στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων- βομβαρδίζοντας θέσεις τους στην Υεμένη, και η παγκόσμια ναυσιπλοΐα παραμένει υπό απειλή στην Ερυθρά Θάλασσα.
Το Ιράν προβάλλει τις επιδρομές ως «αυτοάμυνα» κατά απειλών για την ασφάλειά του και αντίποινα κατά των υπαιτίων για τις δύο βόμβες που αιματοκύλισαν την πόλη Κερμάν κατά το μνημόσυνο για τα τέσσερα χρόνια από το θάνατο του διαβόητου στρατηγού των Φρουρών της Επανάστασης Κασέμ Σουλεϊμανί, ο οποίος εξοντώθηκε στην αμερικανική επιδρομή του 2020 στη Βαγδάτη. Ογδόντα τέσσερα άτομα σκοτώθηκαν στη χειρότερη τρομοκρατική επίθεση στην επικράτεια του Ιράν μετά την Ισλαμική Επανάσταση, και την ευθύνη -που αρχικά αποδόθηκε από αξιωματούχους του καθεστώτος στο Ισραήλ- ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος.
Η «εξήγηση» για τις πυραυλικές επιθέσεις απορρίπτεται σε οργισμένους τόνους από το Ιράκ και το Πακιστάν, ενώ στην περίπτωση της Συρίας επικρατεί σιγή δεδομένου ότι είναι το Ιράν, μαζί με τη Ρωσία, που κράτησαν «όρθιο» το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ εν μέσω του πολυετούς εμφυλίου πολέμου. Ιδίως όσον αφορά το Πακιστάν οι ενέργειες του Ιράν συνιστούν έντονη κλιμάκωση, εγείροντας στο Ισλαμαμπάντ το δύσκολο δίλημμα εάν πρέπει να δοθεί απάντηση δεδομένου του ρίσκου.
Σε ανακοίνωση του πακιστανικού υπουργείου Εξωτερικών γίνεται λόγος για «παράνομη επίθεση» και «απρόκλητη παραβίαση του εναέριου χώρου» της χώρας. Το Πακιστάν «επιφυλάσσεται του δικαιώματος» να απαντήσει και προειδοποιεί ότι «η ευθύνη για τις συνέπειες θα βαρύνει εξ ολοκλήρου του Ιράν», ενώ ανακαλεί τον πρεσβευτή του στην Τεχεράνη. Δύο παιδιά σκοτώθηκαν και άλλα τρία τραυματίστηκαν κατά την επιδρομή, σύμφωνα με την πακιστανική κυβέρνηση.
Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι οι Φρουροί της Επανάστασης έπληξαν με βαλλιστικούς πυραύλους και drones δύο βάσεις της σουνιτικής τζιχαντιστικής οργάνωσης Τζάις αλ-Αντλ (Στρατός της Δικαιοσύνης) στην επαρχία Μπαλουχιστάν, όπου οι δύο χώρες μοιράζονται αραιοκατοικημένα σύνορα μήκους σχεδόν 1.000 χιλιομέτρων.
Η οργάνωση επιτίθεται εναντίον ανδρών των ιρανικών δυνάμεων ασφαλείας τουλάχιστον από το 2013 και στο παρελθόν έχει αναλάβει την ευθύνη για βομβιστικές επιθέσεις και απαγωγές συνοριοφυλάκων. Τεχεράνη και Ισλαμαμπάντ συχνά αλληλοκατηγορούνται ότι επιτρέπουν σε ένοπλες ομάδες να δρουν από το έδαφός τους. Τον περασμένο μήνα, το Ιράν κατηγόρησε ενόπλους της Τζάις αλ-Αντλ ότι εισέβαλαν σε αστυνομικό τμήμα στην ιρανική επαρχία Σιστάν, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 11 Ιρανοί αστυνομικοί. Δεν είναι σαφές εάν η Τεχεράνη θεωρεί ότι στην αιματοχυσία στην Κερμάν εμπλέκεται και η Τζάις αλ-Αντλ.
«Το Πακιστάν ανέκαθεν δηλώνει ότι η τρομοκρατία είναι μια κοινή απειλή για όλες τις χώρες της περιοχής που απαιτεί συντονισμένη δράση» δήλωσε το Ισλαμαμπάντ μετά την επιδρομή στην επικράτειά του, περιγράφοντας ως «ακόμη πιο ανησυχητικό το γεγονός ότι αυτή η παράνομη πράξη έλαβε χώρα παρά την ύπαρξη πολλών διαύλων επικοινωνίας μεταξύ του Πακιστάν και του Ιράν».
Ωστόσο, πέραν των προειδοποιήσεων, δεν ήταν άμεσα σαφές αν το Πακιστάν, το οποίο ταλανίζεται από πολιτικές και οικονομικές κρίσεις και οδεύει προς βουλευτικές εκλογές τον επόμενο μήνα, είναι σε θέση να αντεπιτεθεί στρατιωτικά ή να εμπλακεί σε μια παρατεταμένη σύγκρουση με το Ιράν. «Αν το Πακιστάν ανταποδώσει τα χτυπήματα, κινδυνεύει να εμπλακεί σε συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή που έχει αποφύγει μέχρι στιγμής», επισημαίνει ο πρώην πρεσβευτής Χουσέιν Χακανί. «Αν δεν ανταποδώσει, θα φανεί αδύναμο για άλλη μια φορά, και αυτό θα έχει συνέπειες για το κύρος των ενόπλων δυνάμεών του», προσθέτει σε δήλωσή του στους New York Times.
Οι επιδρομές στο Πακιστάν ήλθαν λιγότερο από ένα 24ωρο μετά τους ιρανικούς βαλλιστικούς πυραύλους και τα drone στο βόρειο Ιράκ και τη Συρία. Στην ιρανική επίθεση στην ημιαυτόνομη περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν, οι Φρουροί της Επανάστασης υποστήριξαν ότι στόχευσαν «αρχηγείο κατασκοπείας» της ισραηλινής Μοσάντ όπου εκτελούνταν σχεδιασμοί για τρομοκρατικές ενέργειες κατά του Ιράν. Ιρακινοί και Κούρδοι αξιωματούχοι απέρριψαν τους ισχυρισμούς, λέγοντας ότι τέσσερις πολίτες, ανάμεσά τους Κούρδος επιχειρηματίας και δύο παιδιά, σκοτώθηκαν.
Εξαιτίας των επιδρομών ενεργοποιήθηκαν οι σειρήνες στο παρακείμενο αμερικανικό προξενείο και ανεστάλησαν οι πτήσεις στο αεροδρόμιο της Αρμπίλ, πρωτεύουσας του ιρακινού Κουρδιστάν. Οι Φρουροί έστειλαν το «μήνυμα» ότι μπορούν να χτυπήσουν στρατιωτικές υποδομές με πλήγματα ακριβείας κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο της Αρμπίλ, όπου σταθμεύουν αμερικανικές δυνάμεις.
Ο Ιρακινός πρωθυπουργός, Μοχάμεντ Σία αλ Σουντανί, χαρακτήρισε την επίθεση στην Αμρπίλ «επιθετική ενέργεια κατά του Ιράκ και οπισθοδρόμηση της ιστορικής σχέσης με το Ιράν», λέγοντας ότι δεσμεύεται «να λάβει όλα τα νομικά και διπλωματικά μέτρα αντίδρασης». Το Ιράκ ανακάλεσε τον πρεσβευτή του στην Τεχεράνη, καταγγέλλοντας ωμή παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας του, και κατέθεσε καταγγελία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Το χτύπημα στην Αρμπίλ ενδεχομένως συνίσταται κατά τους αναλυτές σε προσπάθεια του ισλαμικού καθεστώτος να πειστούν οι Ιρανοί ότι παρά την αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών και των δυνάμεων ασφαλείας να αποτρέψουν την επίθεση στην Κερμάν, η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για να εκδικηθεί και να τιμωρήσει τους δράστες.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Φρουροί της Επανάστασης βάζουν στο στόχαστρο το ιρακινό Κουρδιστάν. Υπήρξαν τουλάχιστον δύο επιθέσεις το 2022 και πολλές κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων του 2019 στο Ιράν, οι οποίες, κατά το ισλαμικό καθεστώς, ενθαρρύνονταν από Ιρανούς αντιφρονούντες στο Κουρδιστάν. Όμως, αυτή η επίθεση έρχεται τη στιγμή που συγκρούσεις με υποστηριζόμενες από το Ιράν παραστρατιωτικές ομάδες στη Μέση Ανατολή δοκιμάζουν τη σχέση του Λευκού με την ιρακινή κυβέρνηση, ενόσω η Βαγδάτη έχει επαναφέρει στο προσκήνιο την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα που σύρεται όλο και περισσότερο σε μία επικίνδυνη, σκιώδη σύγκρουση του Ιράν με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ιρακινές πολιτοφυλακές που συνδέονται στενά με το Ιράν έχουν εξαπολύσει 130 επιθέσεις τους τελευταίους τρεις μήνες κατά βάσεων και στρατοπέδων των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ιράκ και τη Συρία. Αμερικανικό πυραυλικό πλήγμα σκότωσε τοπικό ηγέτη υποστηριζόμενης από το Ιράν σιιτικής πολιτοφυλακής στη Βαγδάτη, ενώ στο στόχαστρο επιδρομών των ΗΠΑ έχουν βρεθεί και μέλη της φιλοϊρανικής Καταέμπ Χεζμπολάχ στο Ιράκ.
Όσον αφορά τις επιδρομές στη Συρία, οι Ιρανοί Φρουροί της Επανάστασης ανακοίνωσαν ότι έπληξαν «διοικητές και βασικούς δρώντες» πίσω από την τρομοκρατική επίθεση στην Κερμάν. Το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο και ανέλαβε την ευθύνη, διατηρεί παρουσία στο Ιντλίμπ της βορειοδυτικής Συρίας. Ως ήταν αναμενόμενο δεν προήλθε κάποια αντίδραση από το καθεστώς Άσαντ.
Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία και Γαλλία καταδίκασαν τις ιρανικές επιδρομές και απαίτησαν σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας. Η Κίνα κάλεσε το Ιράν και το Πακιστάν να επιδείξουν «αυτοσυγκράτηση» και να «αποφύγουν ενέργειες που θα οδηγούσαν σε κλιμάκωση της έντασης», λέγοντας ότι εκλαμβάνει τις δύο χώρες ως «στενούς γείτονες».
Ο υπουργός Άμυνας του Ιράν, Μοχαμάντ Ρεζά Αστιανί, ωστόσο διαμήνυσε ότι η χώρα του «δεν θα θέσει κανένα όριο» στο να χρησιμοποιήσει τους πυραύλους της εναντίον εχθρών, όποτε χρειαστεί. «Είμαστε μία πυραυλική δύναμη στον κόσμο», δήλωσε στους δημοσιογράφους σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης. «Οπουδήποτε θέλουν να απειλήσουν την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, θα αντιδράσουμε και αυτή η αντίδραση θα είναι σίγουρα αναλογική, σκληρή και αποφασιστική», είπε.
