Παγκόσμιες είναι οι αντιδράσεις μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, με τη Δύση να δείχνει την ικανοποίησή της, και τα ΜΜΕ να εκφράζουν τις ανησυχίες τους για την επόμενη μέρα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, περιέγραψε την πτώση του Άσαντ, ο οποίος διέφυγε στη Μόσχα, ως «θεμελιώδη πράξη δικαιοσύνης».
Μιλώντας στον Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι οι εξελίξεις συνιστούν μια «ιστορική ευκαιρία» για τον λαό της Συρίας, αλλά ταυτόχρονα προειδοποίησε ότι είναι επίσης «μια στιγμή κινδύνου και αβεβαιότητας», καθώς οι αντάρτες, με αιχμή του δόρατος τους τζιχαντιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σάμ, πήραν υπό τον έλεγχό τους τη Δαμασκό και το μεγαλύτερο μέρος της χώρας.
Στη συνέχεια, ο Μπάιντεν δεσμεύτηκε να υποστηρίξει τους γείτονες της Συρίας, «συμπεριλαμβανομένης της Ιορδανίας, του Λιβάνου, του Ιράκ και του Ισραήλ», κατά τη διάρκεια της μετάβασης της εξουσίας στη Συρία. Προτεραιότητα της Ουάσιγκτον, όπως είπε, θα είναι η βοήθεια στη μετάβαση και η αποφυγή της επιστροφής του Ισλαμικού Κράτους. Ήδη ο αμερικανικός στρατός πραγματοποίησε δεκάδες αεροπορικές επιδρομές την Κυριακή εναντίον περισσότερων από εβδομήντα πέντε στόχων του ISIS.
Ωστόσο, όπως σημειώνει το CNN, «τα σχόλια του Μπάιντεν έρχονται καθώς ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πίεσε για μια μη παρεμβατική προσέγγιση στη σύγκρουση» στη Συρία. Σε ανάρτησή του με κεφαλαία γράμματα στο μέσο κοινωνικής δικτύωσής του, το Truth Social, ο Τραμπ προειδοποίησε την απερχόμενη αμερικανική κυβέρνηση ότι «δεν είναι δική μας μάχη» στη Συρία. «Αφήστε τους. Μην ανακατεύεστε».
Ο ρόλος του Τραμπ
Λόγος για τον οποίο το Politico έσπευσε να δώσει μερικές συμβουλές στις αραβικές χώρες να «πείσουν έναν απρόθυμο Τραμπ να εμπλακεί σε μια απελευθερωμένη Συρία». Όπως αναφέρει το σχετικό άρθρο, το να ζητηθεί από τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ να εμπλακεί στη Συρία «είναι πιθανότερο να τον ενοχλήσει παρά να τον πείσει». Αντίθετα, το δημοσίευμα προσφέρει μια συναλλακτική προσέγγιση, δίνοντας έμφαση στα χρήματα που θα μπορούσαν να κερδίσουν αμερικανικές εταιρείες που θα συμμετάσχουν στην ανοικοδόμηση της Συρίας.
Τα πρωτοσέλιδα του αμερικανικού Τύπου μάλλον μοιράζονται την άποψη του Μπάιντεν για τη Συρία, δηλαδή την ικανοποίηση για την πτώση του Άσαντ και τις αμφιβολίες για το μέλλον της χώρας. «Ο Άσαντ ήταν ένας βάναυσος δικτάτορας. Θα είναι καλύτεροι οι νέοι ηγέτες της Συρίας;», διερωτώνται οι Los Angeles Times. Για το «άμεσο μέλλον» η εφημερίδα προβλέπει «ένα ασταθές και δυνητικά βίαιο μείγμα αντίπαλων ομάδων, έντονη διαμάχη για την εξουσία και ξεκαθάρισμα λογαριασμών», ενώ παραθέτει επίσης τους φόβους Αμερικανών αξιωματούχων αναφορικά με το χημικό οπλοστάσιο του Άσαντ.
Η Ευρώπη πασχίζει να προσαρμοστεί στις εξελίξεις στη Συρία
Την ίδια ώρα, στην Ευρώπη, οι κυβερνήσεις σπεύδουν να αναπροσαρμόσουν την προσέγγισή τους αναφορικά με τη Μέση Ανατολή μετά τις καταιγιστικές εξελίξεις στη Συρία, που έχουν βυθίσει την περιοχή σε αβεβαιότητα. Από τη μία χαιρέτισαν την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, επισημαίνοντας την αποδυνάμωση των διεθνών υποστηρικτών του, της Ρωσίας και του Ιράν, αλλά τηρούν στάση επιφυλακής εν αναμονή των εξελίξεων.
«Αντάρτες κατέλαβαν τη Δαμασκό, ο Άσαντ διέφυγε στη Συρία», γράφει στο πρωτοσέλιδό της η βρετανική εφημερίδα The Guardian.
H γαλλική Le Monde έχει αφιέρωμα στον ηγέτη της αιχμής του δόρατος των ανταρτών, της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σάμ με τίτλο: «Η άνοδος του Αμπού Μοχάμεντ Αλ Τζουλάνι: Από τζιχαντιστής στο Ιράκ σε νέο ισχυρό άνδρα της Συρίας».
«Η Συρία μπροστά σε ένα αβέβαιο μέλλον μετά την αλλαγή-αστραπή της εξουσίας», γράφει η γερμανική Frankfurter Allgemeine Zeitung.
«Τι θα συμβεί τώρα στη Συρία; Ποιο το μέλλον μετά την εξέγερση; Και τι θα κάνει ο Τραμπ;», διερωτάται η ιταλική Corriere della Sera.
«Ελπίδα και αβεβαιότητα για τους Σύρους μετά την πτώση του Άσαντ: Είμαστε εξαντλημένοι, αλλά χαρούμενοι», συμπληρώνει η ισπανική El Pais.
Ικανοποίηση και ανησυχία στην ΕΕ
Το τέλος της δικτατορίας Άσαντ ήταν «μια θετική και αναμενόμενη από καιρό εξέλιξη. Δείχνει επίσης την αδυναμία των υποστηρικτών του Άσαντ, της Ρωσίας και του Ιράν», σχολίασε η κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ, η Κάγια Κάλας. «Προτεραιότητά μας είναι να διασφαλίσουμε την ασφάλεια στην περιοχή», τόνισε, προσθέτοντας ότι είναι σε «στενή επαφή» με υπουργούς κρατών της περιοχής. Και σημείωσε: «Η διαδικασία ανοικοδόμησης της Συρίας θα είναι μακρά και περίπλοκη και όλα τα μέρη θα πρέπει να είναι έτοιμα να εμπλακούν εποικοδομητικά».
«Συνεργαζόμαστε με Ευρωπαίους και περιφερειακούς ηγέτες και παρακολουθούμε τις εξελίξεις», είπε η Φον ντερ Λάιεν, προσθέτοντας ότι «η ιστορική αλλαγή στην περιοχή παρέχει ευκαιρίες, αλλά έχει και κινδύνους».
Φόβοι για «βαλκανοποίηση» της Συρίας
Η πτώση του καθεστώτος προκάλεσε ευφορία και στο Παρίσι. «Το βαρβαρικό καθεστώς έπεσε. Επιτέλους, η Γαλλία θα παραμείνει προσηλωμένη στην ασφάλεια όλων στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ενώ το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τους Σύρους «να απορρίψουν όλες τις μορφές εξτρεμισμού».
Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ χαρακτήρισε την πτώση του Άσαντ «μεγάλη ανακούφιση» για εκατομμύρια Σύρων, αλλά προειδοποίησε ότι δεν πρέπει τώρα να πέσει η χώρα στα χέρια «άλλων εξτρεμιστών», την ώρα που στο Βερολίνο ανησυχούν για νέο κύμα προσφύγων.
Ο Ισπανός ομόλογός της, Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες, εξέφρασε την ελπίδα να μην ακολουθήσει μια «βαλκανοποίηση» της Συρίας, με διάφορες περιοχές της να ελέγχονται από διάφορα παρακλάδια εξτρεμιστικών οργανώσεων».
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο λαός της Συρίας θα μπορέσει να αποφασίσει τώρα πώς θα κυβερνάται στο μέλλον και από ποιον. Και, φυσικά, θα πρέπει να διαφυλαχθεί η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας», τόνισε.
