Καθώς οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Αιγύπτου, του Σουδάν και της Αιθιοπίας για το τεράστιο φράγμα της Αντίς Αμπέμπα βρίσκονται σε αδιέξοδο, ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι μια στρατιωτική αντιπαράθεση είναι προ των πυλών, σύμφωνα με την Jerusalem Post.
Ο τελευταίος γύρος συνομιλιών που έληξε αυτή την εβδομάδα δεν έφερε συμφωνία με τον υπουργό νερού, άρδευσης και ενέργειας της Αιθιοπίας να δηλώνει την Τετάρτη ότι η χώρα του θα συνεχίσει να γεμίζει τον ταμιευτήρα του φράγματος κατά την περίοδο βροχών, η οποία αρχίζει συνήθως τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο.
Η δήλωση αυτή, προκάλεσε μια οργισμένη απάντηση από το γειτονικό Σουδάν, του οποίου ο αρμόδιος υπουργός προειδοποίησε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να σκληρύνει τη στάση της.
«Για το Σουδάν, όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής [του θέματος] στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ... (εάν) η Αιθιοπία συνεχίσει χωρίς να υπάρξει συμφωνία», τόνισε το Χαρτούμ.
Ο Σουδανος ανεξάρτητος δημοσιογράφος Μοχάμεντ Μουσταφά δήλωσε ότι η αποτυχία των τριών χωρών να καταλήξουν σε συμφωνία ήταν επειδή όλα τα μέρη είναι ύποπτα το ένα απέναντι στο άλλο.
«Τα κύρια σημεία διαμάχης είναι η δεσμευτική νομική συμφωνία. Η Αιθιοπία φοβάται ότι η συμφωνία θα περιορίσει τα μελλοντικά της έργα στον τομέα των υδάτων · ενώ το Σουδάν και η Αίγυπτος επιμένουν να υπογράψουν μια συμφωνία», είπε ο Μουσταφά.
Η ανησυχία της Αιγύπτου ότι το φράγμα θα θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.οδήγησε τον Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι να κάνει μια αυστηρή προειδοποίηση προς την Αιθιοπία την περασμένη εβδομάδα, κάνοντας λόγο για «κόκκινη γραμμή».
Ο Γουίλιαμ Ντέιβιντσον, ανώτερος αναλυτής της Αιθιοπίας στο International Crisis Group, δήλωσε ότι η ρητορική του Σίσι έχει προκαλέσει εικασίες ότι επίκειται στρατιωτική αντιπαράθεση, ενώ ο Κάμερον Χάντσον, ανώτερος συνεργάτης, στο Κέντρο Αφρικής του Atlantic Council υποστήριξε ότι η προειδοποιητική του Σισι προορίζεται για το «εγχώριο κοινό».
«Μεγάλο μέρος της ρητορικής που βλέπουμε γύρω από το φράγμα από όλες τις πλευρές απευθύνεται περισσότερο στο εσωτερικό ακροατήριο παρά στις άλλες πλευρές. Για την Αιθιοπία και την Αίγυπτο ειδικά, αυτά τα θέματα έχουν προκαλέσει βαθύ εθνικιστικό συναίσθημα και και οι δύο ηγέτες χρησιμοποιούν αυτό το ζήτημα για να ενισχύσουν τις θέσεις τους», είπε ο Αμερικανός αναλυτής.
Ο Χάντσον προσθέτει ότι ο πρωθυπουργός της Αιθιοπίας Αμπέι Αχμέντ βρίσκεται υπό τεράστια εσωτερική πίεση λόγω της εμπλοκής στη περιοχή του Τιγκραι. Ο Μάρτιν Πλάουτ, ανώτερος συνεργάτης του King's College Department of War Studies στο Λονδίνο, δήλωσε ότι προς το παρόν «είναι ένα πολιτικό ζήτημα» ωστόσο προειδοποίησε ότι «στο τέλος μπορεί να γίνει στρατιωτικό».
Η Αίγυπτος και το Σουδάν ανησυχούν ότι η Αιθιοπία, γεμίζοντας τη γιγαντιαία δεξαμενή πίσω από το φράγμα, θα μειώσει την παροχή νερού προς εκείνες από τη φυσική ροή του ποταμού. Οι Αιθίοπες υποστηρίζουν ότι είναι μέσα στα δικαιώματά τους να εκμεταλλευτούν τον ποταμό για την ιδιαίτερα αναγκαία στους ίδιους ηλεκτρική ενέργεια και επιμένουν ότι μπορούν να γεμίζουν τη δεξαμενή χωρίς «πνίγουν» τη ροή των υδάτων προς τις υπόλοιπες χώρες. Η ρίζα της διαμάχης τους είναι η συμφωνία για την κατανομή των υδάτων του 1959 μεταξύ της Αιγύπτου και του Σουδάν.
Η Αιθιοπία, η οποία δεν ήταν συμβαλλόμενο μέρος στη συμφωνία, την θεωρεί ως ένα άνευ ουσίας έγγραφο της αποικιακής εποχής. Το 2015, οι τρεις χώρες συμφώνησαν ότι τα νερά του ποταμού πρέπει να χρησιμοποιούνται με τρόπο που να μην προκαλεί «σημαντική ζημιά» σε καμία από τις τρεις και ότι τυχόν διαφορές θα επιλύονταν μέσω διαπραγματεύσεων.
Το Κάιρο και το Χαρτούμ θέλουν μια νέα συμφωνία η οποία να μεταφράζει αυτή τη δέσμευση σε μια αιθιοπική δέσμευση η οποία να δίνει προτεραιότητα στην δική τους πρόσβασή σε νερό σε σχέση με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σε περίπτωση εκτεταμένων ξηρασιών στο μέλλον.
Η Αντίς Αμπέμπα, από την πλευρά της, φοβάται ότι μια τέτοια δέσμευση θα εξαρτά στην πράξη τη λειτουργία του GERD από την έγκριση των δύο χωρών. Η Αιθιοπία δεν βλέπει κανένα όφελος στο να συμφωνήσει να αποκλειστεί από οποιουδήποτε είδους μελλοντική χρήση των υδάτων.
