Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να βρίσκεται σε τέλμα χωρίς να είναι ορατή η νίκη για καμία από τις δύο πλευρές, η ΕΕ επιδιώκει να αποθαρρύνει την Κίνα από το να δώσει αποφασιστική οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στη Ρωσία.
Οι ουκρανικές δυνάμεις σταμάτησαν τις ρωσικές επιθέσεις σε διάφορα μέτωπα και έχουν περάσει τοπικά σε μικρές αντεπιθέσεις. Οι Ρώσοι ελέγχουν μόνο δύο σημαντικές ουκρανικές πόλεις, τη Χερσώνα και τη Μαριούπολη, στη δεύτερη όμως συνεχίζονται σποραδικά οι αψιμαχίες προμηνύοντας ανταρτοπόλεμο ενάντια στους Ρώσους ακόμα και στη νοτιοανατολική αυτή περιοχή της Ουκρανίας που θεωρείτο φιλορωσική.
Οι ρωσικές απώλειες φαίνεται να έχουν ξεπεράσει τους 10.000 νεκρούς. Αν προστεθούν και οι τραυματίες, οι αγνοούμενοι και οι αιχμάλωτοι πολέμου, η ρωσική πλευρά φαίνεται να έχει χάσει σχεδόν το ένα τέταρτο των αρχικών δυνάμεων εισβολής. Ιδιαίτερα αποτελεσματικά αποδείχθηκαν τα δυτικά οπλικά συστήματα που στοχεύουν σε πλατφόρμες όπως τεθωρακισμένα, αεροπλάνα, ελικόπτερα και πλοία, γεγονός που θα σηματοδοτήσει γενικότερες εξελίξεις πέραν της Ουκρανίας στον τρόπο πολέμου στην εποχή μας.
Οι δυτικές οικονομικές κυρώσεις έχουν πλήξει τη ρωσική οικονομία και θα προκαλέσουν βαθιά ύφεση. Ωστόσο οι ενεργειακές εξαγωγές επιφέρουν στη Ρωσία έσοδα ενός δισεκατομμυρίου ευρώ την ημέρα, μετριάζοντας την αποτελεσματικότητα των δυτικών κυρώσεων.
Κρίσιμη για τις επόμενες εξελίξεις θα είναι η στάση της Κίνας. Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν αρχίσει να εξαντλούν συγκεκριμένα είδη οπλικών συστημάτων και προσβλέπουν σε κινεζική στρατιωτική βοήθεια για να τα αντικαταστήσουν. Επιπλέον, η Κίνα θα μπορούσε να δώσει σωσίβιο στη ρωσική οικονομία.
Στη συνάντηση κορυφής ΕΕ-Κίνας στις 1 Απριλίου οι Ευρωπαίοι τόνισαν, ότι οι οικονομικές συναλλαγές της Κίνας με τη Ρωσία είναι ασήμαντες σε σχέση με τις συναλλαγές της με την ΕΕ. Μπορεί η ΕΕ να είναι στρατιωτικός «νάνος» σε σχέση με τα οικονομικά μεγέθη της, παραμένει ωστόσο οικονομικός γίγαντας. Αν η Κίνα επιδιώξει να αλλάξει τη ροή του ουκρανικού πολέμου παρέχοντας αποφασιστική στρατιωτική και οικονομική βοήθεια στη Ρωσία, διακινδυνεύει να υπονομεύσει τις οικονομικές σχέσεις της με τη Δύση, που αποτέλεσαν τη μηχανή της εντυπωσιακής ανάπτυξής της κατά τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Το μήνυμα της ΕΕ προς την Κίνα είναι, ότι θα συνταχθεί με τις ΗΠΑ και άλλα μέλη της Δύσης ενάντια στην Κίνα, εφόσον το Πεκίνο επιλέξει να προβεί σε αποφασιστική υποστήριξη της Ρωσίας στον ουκρανικό πόλεμο.
* Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου είναι καθηγητής διεθνών σχέσεων και στρατηγικής στο Πάντειο και πρόεδρος του ΕΣ του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ)
