Το «μαστίγιο» της ναυτικής και αεροπορικής της ισχύος στη Νότια Σινική Θάλασσα έχει επιλέξει να επιδείξει για πολλοστή φορά η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ και την ίδια ώρα παρουσιάζει ένα νέο «καρότο»: Το σχέδιο για την «ώσμωση» της οικονομίας της Ταϊβάν με την οικονομία της επαρχίας Φουτζιάν.
Πρόκειται για παλιά τακτική του Πεκίνου: Από τη μία να απειλεί με στρατιωτική εισβολή στην Ταϊβάν, και από την άλλη να προσφέρει ευκαιρίες για επιχειρηματικές και πολιτιστικές ανταλλαγές σε όσους πιστεύει ότι είναι πιο δεκτικοί στο να προσεταιριστούν τις θέσεις του. Μέχρι στιγμής, οι Ταϊβανέζοι δεν φαίνεται να έχουν εντυπωσιαστεί ούτε από το νέο σχέδιο.
Βάσει της οδηγίας, που εκδόθηκε προ ημερών από κοινού από την Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας και το Κρατικό Συμβούλιο, η επαρχία Φουτζιάν, στις κοντινότερες ηπειρωτικές ακτές απέναντι από την Ταϊβάν, θα αποτελέσει την πρώτη ζώνη για εγκατάσταση των κατοίκων του νησιού στην ηπειρωτική Κίνα.
Η συγκυρία κατά την οποία δόθηκε στη δημοσιότητα το σχετικό έγγραφο δεν είναι καθόλου τυχαία. Η Ταϊβάν προετοιμάζεται για τις προεδρικές εκλογές του Ιανουαρίου και αναμένεται ευρέως ότι το Πεκίνο θα προσπαθήσει να επηρεάσει τους ψηφοφόρους κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, όπως έκανε και στο παρελθόν.
Το καθεστώς Σι αντιτίθεται περισσότερο σε μια νίκη του κυβερνώντος Δημοκρατικού Προοδευτικού Κόμματος, το οποίο διεκδικεί δυναμικά για την Ταϊβάν καθεστώς κυρίαρχου έθνους. Ο αντιπρόεδρός του, Λάι Τσινγκ Τε, είναι επικρατέστερος υποψήφιος.
«Δεν πρόκειται για ένα πραγματικό οικονομικό σχέδιο για την ενσωμάτωση της Ταϊβάν με την Κίνα», δηλώνει στο πρακτορείο Associated Press ο Ντριου Τόμσον, ερευνητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης, «αλλά ένα πολιτικό εργαλείο που επιδιώκει να μπει σφήνα μεταξύ του κυβερνώντος κόμματος και εκείνου του τμήματος του εκλογικού σώματος που πιθανότατα δεν το υποστηρίζει».
Η ιδέα της μετατροπής της επαρχίας Φουτζιάν σε ζώνη ανάπτυξης για την ενσωμάτωση της Ταϊβάν εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε επίσημο έγγραφο της Κίνας το 2021, αλλά δεν είχαν δοθεί τότε στη δημοσιότητα λεπτομέρειες του σχεδίου.
Στην οδηγία των 21 σημείων, το Πεκίνο υπόσχεται να βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον για τις εταιρείες από την Ταϊβάν ώστε να δραστηριοποιούνται στη Φουτζιάν, να εμβαθύνει τη βιομηχανική και κεφαλαιακή συνεργασία των δύο πλευρών και να ενθαρρύνει τις ταϊβανέζικες εταιρείες να εισαχθούν σε κινεζικά χρηματιστήρια.
Η οδηγία επιδιώκει επίσης να προσελκύσει εργαζόμενους από την Ταϊβάν και τις οικογένειές τους να εγκατασταθούν στη Φουτζιάν. Υπόσχεται να ενισχύσει τα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας ώστε να διευκολύνει τους Ταϊβανέζους να ζουν και να εργάζονται στην επαρχία, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην αγορά ακινήτων, και υπόσχεται ίση μεταχείριση για τους μαθητές της Ταϊβάν ώστε να εγγραφούν στα δημόσια σχολεία.
Εν κατακλείδι, με το σχέδιο το Πεκίνο επιδιώκει να δημιουργήσει συνθήκες ώσμωσης της ηπειρωτικής Κίνας με την Ταϊβάν.
Τον Ιούνιο, όταν ανώτερος Κινέζος αξιωματούχος αναφέρθηκε στο σχέδιο ενσωμάτωσης, το Συμβούλιο Ηπειρωτικών Υποθέσεων της Ταϊβάν χαρακτήρισε την πρόταση «ανούσια» και «μάταιη», υποστηρίζοντας ότι δεν συνάδει με τις προσδοκίες της κοινής γνώμης της νήσου και «υποτιμά» την Ταϊβάν.
Η υποστήριξη στην ενοποίηση -ή όπως την αποκαλεί η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, «επανένωση», παρόλο που ποτέ δεν ήλεγξε την Ταϊβάν είναι πολύ χαμηλή. Τα τελευταία χρόνια μόνο το 8% έως 12% από τα 24 εκατομμύρια Ταϊβανέζους έχουν θετική άποψη για την κινεζική πολιτική και επιθυμούν να δουν την ενοποίηση να πραγματοποιείται. Ως εκ τούτου, οι εξαγγελίες του Πεκίνου αφήνουν μάλλον αδιάφορους τους κατοίκους της Ταϊβάν.
Η Φουτζιάν, μια επαρχία 40 εκατομμυρίων κατοίκων στη δυτική πλευρά του Στενού της Ταϊβάν, είναι η πλησιέστερη ηπειρωτική κινεζική επαρχία στην Ταϊβάν, τόσο γεωγραφικά όσο και πολιτιστικά.
Πολλοί Ταϊβανέζοι είναι απόγονοι μεταναστών από τη Φουτζιάν που έφτασαν κατά κύματα κατά τη διάρκεια των αιώνων, φέρνοντας μαζί τους τη διάλεκτο, τα έθιμα και τη θρησκεία που αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά του παραδοσιακού πολιτισμού μεταξύ της πλειοψηφίας των Χαν της Ταϊβάν.
Το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας προσπαθεί εδώ και καιρό να χρησιμοποιήσει τη γεωγραφική, ιστορική και πολιτιστική εγγύτητα μεταξύ της Φουτζιάν και της Ταϊβάν ως επιχείρημα για στενότερη οικονομική και κοινωνική ενσωμάτωση -και ενδεχόμενη ενοποίηση- με το νησί.
Παράλληλα με την ανακοίνωση του σχεδίου, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας έστειλε έναν στολίσκο, με ναυαρχίδα το αεροπλανοφόρο Shandong, να κάνει διέλευση από το νότιο άκρο της Ταϊβάν, στον δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, ενώ δεκάδες πολεμικά αεροσκάφη εντοπίστηκαν επίσης να πετούν πάνω από τη μέση γραμμή του Στενού της Ταϊβάν και νότια της νήσου, καθώς συνόδευαν τα κινεζικά πλοία.
Μόλις εντός ενός 24ώρου την περασμένη εβδομάδα εντοπίστηκαν 68 κινεζικά μαχητικά και δέκα πολεμικά πλοία να έχουν περικυκλώσει τις ακτές της Ταϊβάν.
