Μπροστά στην «εκρηκτική» άνοδο της Άκρας Δεξιάς και με φόντο τις ευρωεκλογές και τις κρατιδιακές κάλπες του επόμενου έτους, αλλά και τις ομοσπονδιακές εκλογές το φθινόπωρο του 2025, η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) της Γερμανίας επαναπροσδιορίζει την πολιτική της στο πεδίο του μεταναστευτικού μακριά από την «κληρονομιά» της Άνγκελα Μέρκελ, ακολουθώντας τα χνάρια του Ρίσι Σούνακ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι Χριστιανοδημοκράτες κινούνται σε σκληρότερη γραμμή προτάσσοντας στο νέο τους πολιτικό πρόγραμμα τη σαρωτική αναθεώρηση των κανόνων για το άσυλο προς «ανάκτηση του ελέγχου» της μετανάστευσης και φέρνουν στο προσκήνιο το εμπνεύσεως Σούνακ αμφιλεγόμενο «Σχέδιο Ρουάντα» για την εξωτερική ανάθεση του μεταναστευτικού.
Η θέση περί μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο στη Ρουάντα ή την Γκάνα στην Αφρική, καθώς ενδεχομένως και σε ευρωπαϊκές χώρες μη κράτη-μέλη της ΕΕ όπως η Μολδαβία και η Γεωργία, προκειμένου να εξετάζεται εκεί το αίτημά τους και να αποφασίζεται η τύχη τους περιλαμβάνεται στο 70σέλιδο νέο πολιτικό πρόγραμμα που παρουσίασε η CDU, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί επίσημα σε έκτακτο συνέδριο τον Ιανουάριο στην Χαϊδελβέργη.
Η CDU προαναγγέλλει ότι εφόσον αναλάβει την εξουσία, θα επιδιώξει τη σύναψη συμφωνιών με «ασφαλείς τρίτες χώρες» που θα υποχρεούνται νομικά να παρέχουν προστασία στους αφιχθέντες. Ως υποψήφιες τρίτες χώρες η CDU «δείχνει» επίσης το Μαρόκο και τη Σενεγάλη.
Ο Γενς Σπαν, πρώην υπουργός Υγείας και νυν αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, επιχειρηματολογεί ότι πουθενά στη Σύμβαση της Γενεύης για τους πρόσφυγες δεν αναφέρεται ότι η προστασία των ανθρώπων από τον πόλεμο θα πρέπει να διασφαλίζεται στο ίδιο το έδαφος της ΕΕ. «Εάν εξασφαλίσουμε ότι οι καταδιωκόμενοι άνθρωποι θα έχουν ένα μέρος προστασίας όπου θα τους φροντίζουν καλά και θα μπορούν να ζουν χωρίς φόβο, τότε οι στόχοι της Σύμβασης της Γενεύης θα έχουν εκπληρωθεί», αναφέρει τονίζοντας ότι το σχέδιο του κόμματος θα λειτουργήσει ως «αντι-κίνητρο» για τους πρόσφυγες που ακολουθούν «παράνομες οδούς» για να φθάσουν στη Γερμανία και να ζητήσουν άσυλο.
Το γερμανικό Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων για ζητήματα ενσωμάτωσης και μετανάστευσης έχει, πάντως, κατ' επανάληψη καλέσει τους υπερμάχους ανάλογης στρατηγικής να εξηγήσουν πώς είναι δυνατόν να διασφαλιστεί ότι οι διαδικασίες θα εφαρμόζονται σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασύλου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σημειώνει σχετικά ο Guardian. Καμία χώρα δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να εφαρμόσει την πρακτική.
«Όλοι όσοι ζητούν άσυλο στην Ευρώπη θα πρέπει να μεταφέρονται σε μια ασφαλή τρίτη χώρα και να υποβάλλονται εκεί στη διαδικασία [εξέτασης του αιτήματος]» αναφέρει το κείμενο θέσεων της CDU. Μόλις δημιουργηθεί ένα τέτοιο σύστημα, ένας «συνασπισμός των προθύμων» εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα «δέχεται ετησίως από το εξωτερικό έναν αριθμό ανθρώπων που χρήζουν προστασίας και θα τους κατανέμει μεταξύ των μελών του συνασπισμού», προστίθεται.
Μετά -και παρά- το«χαστούκι» του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ηνωμένου Βασιλείου, ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ έχει επιμείνει στη μεταναστευτική πολιτική του, φέρνοντας προς ψήφιση στη Βουλή των Κοινοτήτων αναθεωρημένη συμφωνία (νομικά δεσμευτική συνθήκη) με τη Ρουάντα για την απέλαση αιτούντων άσυλο στη χώρα της Κεντρικής Αφρικής. Σήμερα, κινείται σε ισορροπίες τρόμου ανάμεσα στη σκληρή δεξιά και τη φιλελεύθερη πτέρυγα των Τόρις, με τους μεν να απαιτούν αυστηροποίηση του πλαισίου και τους δε να διαμηνύουν ότι δεν δεχθούν να θιγούν ευρωπαϊκές συμβάσεις και δη ενδεχόμενη απόσυρση από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Πολιτικοί της αντιπολίτευσης, ομάδες προσφύγων και οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν καταγγείλει από την πρώτη στιγμή ότι το «Σχέδιο Ρουάντα» είναι ανήθικο και πρακτικά ανεφάρμοστο. Κανένας πρόσφυγας δεν έχει σταλεί στη Ρουάντα εξαιτίας του μπαράζ προσφυγών από τον Απρίλιο του 2022, όταν υπεγράφη η αρχική εκδοχή της συμφωνίας.
Εξίσου αμφιλεγόμενη είναι και η συμφωνία για τα κλειστά κέντρα μεταναστών επί αλβανικού εδάφους που ανακοίνωσε πρόσφατα η Τζόρτζια Μελόνι, φέρνοντας σε αμηχανία τις Βρυξέλλες. Ιταλική δικαιοδοσία και διαχείριση, ιταλική και η χρηματοδότηση για τη δημιουργία δύο κέντρων κράτησης παράτυπων μεταναστών στη βόρεια Αλβανία, με τα Τίρανα να αναλαμβάνουν την αστυνόμευση, προβλέπει το πρωτοκόλλο που υπεγράφη μεταξύ της Ιταλίδας πρωθυπουργού και του Αλβανού ομολόγου της, Έντι Ράμα. Ωστόσο, η συμφωνία έχει «παγώσει» από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας έως ότου εξετάσει προσφυγές που έχουν κατατεθεί από την αντιπολίτευση.
Στη Γερμανία, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει υπογραμμίσει τη σημασία της μείωσης του αριθμού-ρεκόρ των αιτήσεων ασύλου -τους πρώτους επτά μήνες του τρέχοντος έτους αυξήθηκε κατά 80% σε σύγκριση με πέρυσι- με τη θέσπιση ανώτατων ορίων στα επιδόματα, την ταχύτερη επεξεργασία των αιτήσεων και αυστηρότερους περιορισμούς όσον αφορά τον αριθμό όσων γίνονται δεκτοί και τις χώρες προέλευσής τους.
Χωρίς να έχει κάνει οποιαδήποτε αναφορά στη Ρουάντα, ο Σολτς δεν έχει θέσει εκτός συζήτησης το σχέδιο περί τρίτων χωρών, παρά τις μεγάλες επιφυλάξεις εντός του κόμματός του. «Υπάρχει ένα ολόκληρο φάσμα νομικών ζητημάτων» δήλωσε πρόσφατα.
Υπό την απειλή της Άκρας Δεξιάς
Οι Χριστιανοδημοκράτες υπό τον Φρίντριχ Μερτς δεν έχουν πλέον κύριο αντίπαλο τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του Όλαφ Σολτς αλλά την εθνολαϊκιστική Εναλλακτική για τη Γερμανία (Afd), η οποία έχει «κατοχυρώσει» εδώ και μήνες τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις με ποσοστό που κυμαίνεται στο 22%. Δεύτερη δύναμη αναδείχθηκε και στις εκλογές του Οκτωβρίου στην Έσση (18,6%) και τη Βαυαρία (14,6%) και οι δημοσκοπήσεις την εμφανίζουν να κατακτά ακόμη και την πρώτη θέση στις κάλπες που θα στηθούν το 2024 σε τρία προπύργιά της -Σαξονία, Θουριγγία και Βρανδεμβούργο.
Η CDU αναδείχθηκε πρώτη δύναμη στην Έσση και τη Βαυαρία (όπου και συνετρίβη ο συνασπισμός Σολτς) και προηγείται σε ομοσπονδιακό επίπεδο στις μετρήσεις, όμως έχει δυσκολευτεί κατά πολύ να προσφέρει η ίδια μία εναλλακτική για να αποτρέψει τις εκροές ψηφοφόρων προς την Εναλλακτική για τη Γερμανία. Εξ ου και η αλλαγή στρατηγικής στο μεταναστευτικό που μαζί με την κρίση ακρίβειας αποτελούν τις μείζονες πηγές ανησυχίας και προβληματισμού για τους Γερμανούς, και πηγή «ψήφων» για την Άκρα Δεξιά.
Η προχθεσινή εκλογή του πρώτου δημάρχου σε μέσου μεγέθους πόλη με την υποστήριξη της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) επιβεβαιώνει την τάση και τους φόβους, και αναμφισβήτητα θα έλθει να εδραιώσει τη νέα γραμμή του CDU. Ο ανεξάρτητος Τιμ Λόχνερ, που στηρίχθηκε από την AfD, εξελέγη δήμαρχος της Πίρνα στην Σαξονία της ανατολικής Γερμανίας επικρατώντας της υποψήφιας των Χριστιανοδημοκρατών. Σύσσωμοι SPD, Πράσινοι και Αριστερά είχαν καλέσει μετά τον πρώτο γύρο τους υποστηρικτές τους να ψηφίσουν την Κάτριν Ντόλινγκερ-Κνουτ του CDU. Αλλά η Ακροδεξιά επικράτησε.
Τον Αύγουστο, η AfD κέρδισε τις πρώτες εκλογές για τη θέση του δημάρχου στη μικρή αγροτική πόλη Ράγκουν-Γέσνιτς στην ανατολική Γερμανία. Τον Ιούνιο, είχε εκλέξει τον πρώτο επικεφαλής περιφερειακού συμβουλίου στο Σόνεμπεργκ, επίσης στην ανατολική Γερμανία. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, σχεδόν το ένα τρίτο των ψηφοφόρων στα πέντε ανατολικά κρατίδια υποστηρίζει την Εναλλακτική για τη Γερμανία. Στη Σαξονία, όπου η υποστήριξη είναι υψηλότερη, το 35% των ψηφοφόρων δηλώνει ότι θα επέλεγε την AfD εάν καλούνταν να ψηφίσει σήμερα.
