Του Γιώργου Παυλόπουλου
Γενικευμένο χαρακτήρα αποκτά η κυβερνητική και πολιτική αστάθεια στην Ευρώπη με τις τελευταίες εξελίξεις που σημειώνονται σε ορισμένες από τις ισχυρότερες χώρες της ΕΕ. Η εικόνα αυτή είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη καθώς απομένουν μόλις 100 ημέρες μέχρι τις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου, όπου οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως τα κόμματα του λεγόμενου «ευρωσκεπτικισμού», κυρίως ακροδεξιά και λαϊκιστικά, μπορεί να καταλάβουν πάνω από το ένα τέταρτο των 705 εδρών της νέας Ευρωβουλής.
Για του λόγου το αληθές, σε Ισπανία, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν σήμερα κυβερνήσεις οι οποίες κυριολεκτικά είναι υπό προθεσμία – αν όχι υπ'' ατμόν. Εάν δε συνυπολογίσουμε το γεγονός πως ούτε αυτοί που κρατούν το τιμόνι της Γερμανίας και της Γαλλίας είναι σήμερα στα... καλύτερά τους (κάτι που ισχύει ειδικά για τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος έχασε άλλο ένα στενό του σύμβουλο αυτή την εβδομάδα), ενώ και σε άλλες χώρες παρατηρούνται σοβαρές αναταράξεις (όπως στο Βέλγιο, όπου επίσης έχουν προκηρυχθεί πρόωρες εκλογές στις 26 Μαΐου), τότε είναι προφανές πως το «καράβι» της Ευρώπης καλείται να περάσει μια ταραγμένη θάλασσα με πολλούς κάβους.
Στις κάλπες η Ισπανία
Στην Ισπανία, πιο συγκεκριμένα, η χθεσινή απόρριψη του σχεδίου προϋπολογισμού της κυβέρνησης μειοψηφίας του Πέδρο Σάντσεθ – με ευθύνη των καταλανικών κομμάτων που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας και βρήκαν την ευκαιρία να... εκδικηθούν όσους έστειλαν σε δίκη τους 12 ηγέτες τους – άνοιξε τον δρόμο για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Αν και ο Σάντσεθ αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα τις τελικές του αποφάσεις, πιθανότερες ημερομηνίες θεωρούνται η 28η Απριλίου και η 26η Μαΐου, με τη δεύτερη να συμπίπτει με την ημέρα διεξαγωγής των ευρωεκλογών.
Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα είναι αβέβαιο και πολλοί είναι αυτοί που φοβούνται ότι θα υπάρξει και στη Μαδρίτη επανάληψη των όσων συνέβησαν στην Ανδαλουσία: Η συγκρότηση μιας κυβέρνησης ανάμεσα στο Λαϊκό Κόμμα και τους Ciudadanos, με τη στήριξη ή την ανοχή του ακροδεξιού Vox, το οποίο δείχνει να ενισχύεται διαρκώς στις δημοσκοπήσεις.
Καβγάς Σαλβίνι-ντι Μάγιο στην Ιταλία
Την ίδια στιγμή, στην Ιταλία, οι κακές επιδόσεις της οικονομίας – φέτος αναμένεται να κινηθεί στο όριο ανάμεσα σε... φθορά και αφθαρσία, χωρίς να αποκλείεται νέα ύφεση – δείχνουν να επιδεινώνουν τις ήδη τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στους δύο κυβερνητικούς εταίρους και να διευρύνουν τα ρήγματα που υπάρχουν στη συμμαχία τους. Οι δημοσκοπήσεις κάνουν τον Ματέο Σαλβίνι – παρά τις επίσημες διαψεύσεις του – να φλερτάρει με την ιδέα της προσφυγής στις κάλπες, καθώς η Λίγκα του Βορρά προηγείται καθαρά, με σκοπό να ανατρέψει τους συσχετισμούς που είχαν δημιουργήσει οι περυσινές εκλογές, οι οποίες έφεραν σε θέση ισχύος το Κίνημα Πέντε Αστέρων του Λουίτζι ντι Μάγιο.
Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι οι διαφωνίες και αντιπαραθέσεις των δύο εταίρων δεν περιορίζονται στα θέματα της εσωτερικής πολιτικής, αλλά επηρεάζουν και τις σχέσεις της Ιταλίας με άλλες χώρες. Για παράδειγμα, ενώ ο Σαλβίνι υποστήριξε την αναγνώριση του Χουάν Γκουαϊδό ως προσωρινού προέδρου της Βενεζουέλας, ο ντι Μάγιο έθεσε βέτο. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής που θα συνδέει το Τορίνο με τη Λιόν (ο Σαλβίνι λέει ναι, ενώ ο ντι Μάγιο όχι), αλλά και στην υπόθεση της έκδοσης των Ιταλών που υπήρξαν μέλη ακροαριστερών οργανώσεων και βρίσκονται στη Γαλλία, καθώς ο Σαλβίνι απαιτεί πιεστικά την έκδοσή τους από τον Μακρόν, ενώ ο ντι Μάγιο δεν φαίνεται να πολυσυμφωνεί.
Στον αέρα η Μέι στη Βρετανία
Όσο για το Ηνωμένο Βασίλειο, τα πολλά λόγια μάλλον περιττεύουν. Αν και η Τερέζα Μέι επιμένει πως στις 29 Μαρτίου η χώρα μπορεί να αποχωρήσει από την ΕΕ με συμφωνία, οι πάντες γνωρίζουν πως κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό με τα σημερινά πολιτικά δεδομένα. Έτσι, εάν δεχθούμε ότι ελάχιστοι επιθυμούν το «άτακτο» Brexit, το πιθανότερο σενάριο είναι μια παράταση, ώστε να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο στο Λονδίνο. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, αλλαγή του κυβερνητικού σχήματος, το οποίο έχει ήδη αποτύχει παταγωδώς.