«Ο Βίκτορ Όρμπαν αξιοποίησε την κρίση του κορονοϊού για να αποδομήσει ακόμη περισσότερο την δημοκρατία. Πλέον, διαθέτει δικτατορικές εξουσίες. Και η ΕΕ μοιάζει να παρακολουθεί άπραγη πώς ο Όρμπαν παραβιάζει τις αρχές της και παρ' όλα αυτά συνεχίζει να εισπράττει».
Έτσι ξεκινά το άρθρο του Γιαν Πουλ στην ιστοσελίδα του Der Spiegel, υπό τον γενικό τίτλο «Μια δικτατορία στην καρδιά της Ευρώπης». Ένα άρθρο το οποίο γράφηκε με αφορμή την έγκριση από την ουγγρική βουλή, την Δευτέρα 30 Μαρτίου, του νομοσχεδίου με το οποίο ουσιαστικά το ίδιο αυτοκαταργείται και το σύνταγμα μπαίνει στον «πάγο», προσφέροντας στον πρωθυπουργό της χώρας έκτακτες εξουσίες και τη δυνατότητα να κυβερνά μόνο με διατάγματα. Και μάλιστα επ' αόριστον, χωρίς ημερομηνία λήξης, ενώ για τον τερματισμό αυτής της κατάστασης απαιτούνται οι ψήφοι των δύο τρίτων των βουλευτών, καθώς και η υπογραφή του προέδρου της χώρας.
Όπως τονίζει ο αρθρογράφος του γερμανικού περιοδικού, δεν πρόκειται για κάποιο βήμα που έγινε ξαφνικά. «Εδώ και χρόνια, (ο Όρμπαν) μετασχηματίζει συστηματικά τη νεαρή μετακομμουνιστική δημοκρατία της χώρας του σε μια “ανελεύθερη δημοκρατία”», ενώ με το τελευταίο του βήμα «η δημοκρατία αυτή δεν είναι απλώς ανελεύθερη, αλλά και υπό αναστολή».
«Χλιαρή» η αντίδραση της Κομισιόν
Η αλήθεια, βεβαίως, είναι πως οι Βρυξέλλες και άλλοι Ευρωπαίοι παράγοντες αντέδρασαν και εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για την συγκεκριμένη εξέλιξη. «Έχει μέγιστη σημασία τα έκτακτα μέτρα να μην λαμβάνονται σε βάρος των θεμελιακών μας αρχών και αξιών. Η δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ελεύθερα και ανεξάρτητα ΜΜΕ», αναφέρει χαρακτηριστικά η δήλωση που έκανε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Όλα τα έκτακτα μέτρα πρέπει να περιορίζονται σε αυτό που είναι αναγκαίο και να είναι αυστηρά αναλογικά. Δεν πρέπει να διαρκούν επ' αόριστον, ενώ οι κυβερνήσεις οφείλουν να μεριμνούν ώστε τέτοιου είδους μέτρα να βρίσκονται υπό σταθερή εποπτεία», συνέχισε η ίδια – αν και, επί της ουσίας, πρόκειται για μια σχετικά «χλιαρή» δήλωση, που ισοδυναμεί περισσότερο με προτροπή.
Πιο προωθημένη, ως συνήθως, ήταν η αντίδραση από την πλευρά των ευρωβουλευτών. Αρκετοί από αυτούς, προερχόμενοι από διάφορες χώρες και πολιτικές ομάδες – Σοσιαλιστές, Φιλελεύθεροι, Πράσινοι κ.λπ – υπογράφουν πρωτοβουλία με την οποία απαιτούν όλα τα έκτακτα μέτρα στα κράτη-μέλη να είναι ορισμένου χρόνου, ενώ καλούν την Κομισιόν να λάβει «ξεκάθαρη θέση εναντίον της αξιοποίησης της κρίσης του κορονοϊού για την απόκτηση περισσότερης εξουσίας από αυταρχικές κυβερνήσεις».
Ακόμη πιο επιθετικός εμφανίστηκε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και ηγέτης των Δημοκρατικών, Ματέο Ρέντσι. «Μετά τα όσα έκανε ο Όρμπαν, η ΕΕ οφείλει να αναλάβει δράση και να τον αναγκάσει να αλλάξει τη στάση του. Ή, πολύ απλά, να τον αποβάλει από την Ένωση», έγραψε στο Twitter.
Ακολουθεί η Πολωνία;
Θα κάνουν, άραγε, όλα αυτά να... ιδρώσει το αυτί του Ούγγρου πρωθυπουργού, ο οποίος για μια ακόμη φορά παίζει τον ρόλο του «λαγού» σε εξαιρετικά επικίνδυνες και άκρως αντιδραστικές επιλογές; Δυστυχώς, με δεδομένο το κλίμα φόβου που επικρατεί αυτή την περίοδο, αλλά και το γεγονός ότι οι επικρίσεις σε βάρος του δεν εμπεριέχουν απτή απειλή επιβολής οποιουδήποτε είδους κυρώσεων, το πιθανότερο είναι ότι ο Όρμπαν μπορεί να συνεχίσει να κοιμάται ήσυχος, τουλάχιστον για το επόμενο διάστημα.
Όσο για την ΕΕ της δημοκρατίας και της ελευθερίας, όταν... ξυπνήσει και αποφασίσει να επιστρέψει στην «κανονικότητα», το πιθανότερο είναι να διαπιστώσει πως την Ουγγαρία θα έχουν μιμηθεί και άλλοι εταίροι. Ο πρώτος υποψήφιος έχει φανεί ήδη: Η κυβέρνησης της μεγάλης δύναμης της «Ομάδας του Βίσεγκραντ», της Πολωνίας, η οποία ετοιμάζεται να προχωρήσει σε ανάλογες κινήσεις – έστω κι αν στις 10 Μαΐου πρόκειται να διεξαχθούν εκεί εκλογές...
