Περίπλοκη αναμένεται ότι θα είναι η διαδικασία διανομής του εμβολίου της Pfizer στην παγκόσμια κοινότητα με τις αρχές να βρίσκονται αντιμέτωπες με την πρόκληση της διανομής εκατομμυρίων δόσεων σε νοσοκομεία, κλινικές και φαρμακεία.
Για μήνες, επιστήμονες και εμπειρογνώμονες της δημόσιας υγείας υποστήριζαν ότι το πιο κρίσιμο κομμάτι της εξάλειψης της πανδημίας Covid-19 είναι η ανάπτυξη ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου. Έτσι, όταν η Pfizer ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα οτι το πειραματικό της εμβόλιο έδειξε πάνω από 90% αποτελεσματικότητα αποτέλεσε λόγο εορτασμού, σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times.
Τώρα ο παρασκευαστής φαρμάκων, η κυβέρνηση και η κοινότητα της δημόσιας υγείας αντιμετωπίζουν μια νέα πρόκληση: τη διανομή εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου και μεταφέροντάς τα στα νοσοκομεία, τις κλινικές και τα φαρμακεία.
Αν η Pfizer λάβει άδεια για το εμβόλιο από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), η φαρμακευτική θα μπορούσε θεωρητικά να εμβολιάσει εκατομμύρια Αμερικανούς μέχρι το τέλος του έτους. Άλλωστε, τους προηγούμενους μήνες είχε προβεί σε προγραμματισμό, ενώ μετρούν και οι δεκαετίες εμπειρίας που έχει πίσω της.
«Είμαι πολύ σίγουρη» δήλωσε η Τάνια Άλκορν, στέλεχος της εταιρείας, που επιβλέπει την αλυσίδα εφοδιασμού, σημειώνοντας ότι η Pfizer έχει αναπτύξει ένα σύστημα που «δεν σπαταλά πολύτιμα εμβόλια».
Ωστόσο, η Pfizer, ούτε και οι άλλες φαρμακευτικές εταιρείες που ενδέχεται να εξασφαλίσουν τη δική τους άδεια για τα εμβόλια, ελέγχουν την διαδικασία.
Στις ΗΠΑ η διανομή προϋποθέσει συνεργασία ανάμεσα σε ένα δίκτυο εταιρειών, ομοσπονδιακών και κρατικών αρχών και εργαζομένων υγείας στο μέσο μιας πανδημίας που εξαπλώνεται πολύ γρήγορα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times, πριν ξεκινήσει η διανομή, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι πολιτείες θα πρέπει να δηλώσουν πόσες δόσεις θα χρειαστούν. Παράλληλα, η McKesson, προμηθευτής ιατρικών υπηρεσιών, θα πρέπει να παρέχει σε νοσοκομεία και άλλα σημεία διανομής τις σύριγγες και όλες τις προμήθειες που είναι απαραίτητες για να γίνει το εμβόλιο.
Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να εκπαιδευτούν για να μπορούν να αποθηκεύουν και να χορηγούν σωστά το εμβόλιο. Επίσης, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι πολίτες που θα κάνουν την πρώτη δόση, θα πρέπει να επιστρέψουν τέσσερις εβδομάδες μετά για τη δεύτερη. Και εκατομμύρια Αμερικανοί πρέπει να πειστούν να κάνουν το εμβόλιο.
Επιστήμονες εκφράζουν ανησυχία για το εγχείρημα και για το πώς μπορεί να γίνει με επιτυχία. Ακόμη και σε κανονικές συνθήκες, οι εκστρατείες μαζικού εμβολιασμού είναι πολυσύνθετες και χρειάζεται η κινητοποίηση ενός τεράστιου δικτύου προμηθευτών, μεταφορέων και μεσαζόντων.
Η διανομή του εμβολίου της Pfizer αναμένεται ότι θα είναι ακόμη πιο περίπλοκη. Το εμβόλιο που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την γερμανική BioNTech θα πρέπει να φυλάσσεται σε θερμοκρασίες μείον 70 βαθμούς Κελσίου. Η απαιτούμενη θερμοκρασία θεωρείται πολύ χαμηλότερη από πολλά άλλα εμβόλια.
Την ίδια ώρα, αναμένονται κι άλλα αποτελέσματα από εταιρείες που δείχνουν να είναι κοντά στην ανάπτυξη του πολυπόθητου εμβολίου. Η Moderna ανακοίνωσε ότι βρίσκεται επίσης κοντά σε ένα αποτέλεσμα, σε ένα εμβόλιο με παρόμοια τεχνολογία με την Pfizer.
Άλλες εννέα εταιρείες βρίσκονται επίσης στην τελική φάση των δοκιμών. Εάν κάποια απ’ αυτές κερδίσει έγκριση από τον αμερικανικό FDA θα μειώσει την σημαντικότητα του εμβολίου της Pfizer, ωστόσο θα δημιουργήσει νέα ερωτήματα για το ποια νοσοκομεία και ποιοι πολίτες θα πάρουν το διαφορετικό εμβόλιο.
Τις επόμενες εβδομάδες, εάν η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του εμβολίου της Pfizer επιβεβαιωθεί, είναι πιθανή η αίτηση προς τον FDA για επείγουσα άδεια χορήγησης. Σε αυτή την περίπτωση, οι περιορισμένες δόσεις θα δοθούν σε μεγάλα νοσοκομεία και φαρμακεία και θα χορηγηθούν σε εργαζόμενους στην Υγεία και σε άλλες ευπαθείς ομάδες. Αλλά οι λεπτομέρειες για το πώς θα διεξαχθεί η διαδικασία δεν είναι ακόμη ξεκάθαρες. Στις ΗΠΑ, η Pfizer δεν γνωρίζει ακόμη πώς η κυβέρνηση θέλει να γίνει η διανομή του εμβολίου.
Το εμβόλιο παρασκευάζεται σε εγκαταστάσεις κυρίως στις ΗΠΑ στο Καλαμαζου του Μίσιγκαν και στην Ποουρς Βέλγιο. Στις ΗΠΑ τα εμβόλια μεταφέρονται σε φιαλίδια, με κάθε φιαλίδιο να περιλαμβάνει πέντε δόσεις. Τα φιαλίδια μπαίνουν σε δίσκους (195 φιαλίδια ανά δίσκο), που μεταφέρονται σε ειδικά σχεδιασμένα κουτιά, με τις κατάλληλες θερμοκρασίες (έως και πέντε δίσκους ανά κουτί).
Η Pfizer σχεδιάζει να έχει περίπου 100.000 τέτοια ψυγεία μέχρι το τέλος του μήνα και να υπερδιπλασιάσει το σύνολο μέχρι τον Μάρτιο.
Τα κουτιά, με δυνατότητα νέας χρήσης, που χωρούν το καθένα από 1.000 έως 5.000 δόσεις και είναι γεμισμένα με ξηρό πάγο, είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες GPS. Παρακολουθώντας τις θέσεις και τις θερμοκρασίες, τα ψυγεία θα μπορέσουν να μεταφερθούν σε νοσοκομεία και κλινικές, με τις εταιρείες FedEx και UPS. Εκπρόσωποι των δύο εταιρειών δήλωσαν ότι σχεδιάζουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διανομή εμβολίων και είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν τη διαδικασία.
Όταν τα ψυγεία της Pfizer φτάσουν στον προορισμό τους, τα νοσοκομεία και τα φαρμακεία έχουν κάποιες επιλογές για το πώς θα αποθηκεύσουν το εμβόλιο. Η ευκολότερη είναι να χρησιμοποιήσουν ειδικούς καταψύκτες, αλλά δεν υπάρχει παντού αυτή η δυνατότητα. Διαφορετικά, οι δίσκοι μπορούν να διατηρηθούν σε συμβατικούς καταψύκτες μέχρι και πέντε ημέρες. Επίσης, τα φιαλίδια μπορούν να διατηρηθούν στο ψυγείο για διάστημα έως και 15 ημερών, αρκεί να αναπληρώνεται ο ξηρός πάγος και να μην ανοίγονται για πάνω από δύο φορές την ημέρα.
Το αμέσως επόμενο ερώτημα αφορά στη σειρά του εμβολιασμού, μια απάντηση που πρέπει να δώσουν οι κυβερνήσεις.
Αυτόν τον χρόνο, η Pfizer αναμένει να παρασκευάσει 50 εκατομμύρια δόσεις. Οι μισές εξ αυτών μάλλον θα δοθούν στις ΗΠΑ. Από τη στιγμή που για κάθε άτομο χρειάζονται δύο δόσεις, περίπου 12,5 Αμερικανοί μπορούν να εμβολιαστούν. "Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι θα πρέπει να ληφθούν πολύ σκληρές και δύσκολες αποφάσεις για το ποιος θα εμβολιαστεί, αφού οι δόσεις θεωρούνται λίγες" σημειώνει ο Στίβεν Μόρισον αντιπρόεδρος στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, ένα πολύ γνωστό think tank.
Μια άλλη πρόκληση αφορά στη διανομή του εμβολίου σε αγροτικές περιοχές, όπου η διανομή ενδέχεται να μην είναι αρκετά γρήγορη με αποτέλεσμα να καταστραφεί το εμβόλιο. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πώς θα διεξαχθεί η διαδικασία.
Και βέβαια, παράγοντες της βιομηχανίας εξετάζουν το ενδεχόμενο αντίστασης πολιτών στο εμβόλιο, τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε όλον τον κόσμο.
Πάντως, εάν και εφόσον το εμβόλιο εγκριθεί, όλα αυτά δείχνουν δευτερεύοντα αφού όπως δηλώνουν στελέχη της αγοράς, τα της διανομής δεν θεωρούνται ανυπέρβλητα προβλήματα.
Διαβάστε ακόμα: