Ο περήφανος διάδοχος Τσάβες που έχει καταδικάσει τη χώρα του σε οικονομική εξαθλίωση, αντιδημοκρατική παρέκκλιση και διεθνή απομόνωση δεν είχε αφήσει προεκλογικά πολλά περιθώρια παρερμηνειών ως προς αν προτίθεται να φύγει ειρηνικά από την εξουσία. Η ανακήρυξη της προεδρικής «νίκης» από μία ελεγχόμενη από το καθεστώς Εκλογική Επιτροπή αμφισβητείται από την ενωμένη αντιπολίτευση και διεθνώς. Η καταστολή διαδηλώσεων αφήνει πίσω της νεκρούς, οι πολιτικοί αντίπαλοι απειλούνται με φυλάκιση, η Βενεζουέλα είναι κομμένη στα δύο και ο Νικολάς Μαδούρο δεν δείχνει ότι θα διστάσει να την ρίξει στην άβυσσο.
«Μία βίαιη, φασιστική και εγκληματική αντεπανάσταση», μία διεθνή ακροδεξιά συνωμοσία για την ανατροπή του και με τις Ηνωμένες Πολιτείες στην πρωτοκαθεδρία, είναι το αφήγημα του Μαδούρο, ο οποίος διακηρύσσει ότι θα αντισταθεί -και αν χρειαστεί, με βία.
«Η Βενεζουέλα δεν θα πέσει στα χέρια φασιστών, εγκληματιών και ιμπεριαλιστών. Θέλουμε να συνεχίσουμε στο δρόμο που χάραξε ο Τσάβες. Αλλά αν ο βορειοαμερικανικός ιμπεριαλισμός και οι εγκληματίες φασίστες μας υποχρεώσουν δεν θα διστάσω να καλέσω τον λαό σε μια επανάσταση με άλλα χαρακτηριστικά», δηλώνει ενόσω η αντιπολίτευση καταγγέλλει νοθεία και ο ίδιος χάνει ακόμη και μέχρι πρότινος περιφερειακούς συμμάχους ...μένοντας με τα συγχαρητήρια Ρωσίας και Κίνας.
Ο Μαδούρο κρατά τους υποστηρικτές του «ετοιμοπόλεμους». Πριν την κρίσιμη προεδρική κάλπη της περασμένης Κυριακής, όταν η κατακερματισμένη αντιπολίτευση αυτή τη φορά «κατέβηκε» ενωμένη για να τον νικήσει και εκείνος γνώριζε ότι αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη δοκιμασία στα έντεκα χρόνια της εξουσίας του, εκφόβιζε με απειλές περί «λουτρού αίματος» και ενός «αδελφοκτόνου εμφυλίου που θα πυροδοτηθεί από τους φασίστες», εξ ου και έλεγε στους οπαδούς ότι «πρέπει να εγγυηθούμε τη μεγαλύτερη νίκη στα χρονικά».
Όλα συνηγορούν στο ότι η νίκη αυτή που δεν ήλθε, παρότι ο ίδιος διατείνεται πως επικράτησε και χαρακτηρίζει μία τρίτη προεδρική θητεία «μη αναστρέψιμη». Η Κορίνα Μασάδο, ντε φάκτο ηγέτις της αντιπολίτευσης -την οποία το καθεστώς απέκλεισε από την κάλπη, απαντά πως «μη αναστρέψιμη είναι η αποχώρησή του».
Μετά το πέρας της εκλογικής διαδικασίας, που αντίθετα με όσα ακολούθησαν ήταν από τις ειρηνικές στα χρονικά, η Εθνική Εκλογική Επιτροπή ανακοίνωσε γενικά και αόριστα τη νίκη Μαδούρο με ποσοστό 51%, «δίνοντας» ποσοστό 44,2% στον πρώην διπλωμάτη Εντμούντο Γκονζάλες Ουρούτια, ο οποίος και ανέλαβε επικεφαλής του ενωμένου ψηφοδελτίου της αντιπολίτευσης μετά τον αποκλεισμό της Μασάδο. Η αντιπολίτευση αντέτεινε πως με βάση τη δική της καταμέτρηση, o Γκονζάλες Ουρούτια έλαβε το 67% των ψήφων και προκάλεσε το καθεστώς να δημοσιοποιήσει τα φύλλα καταμέτρησης που εκτυπώνει κάθε ηλεκτρονικό μηχάνημα ψηφοφορίας προς απόδειξη ότι έχουν σημάνει οι τίτλοι τέλους για ένα αυταρχικό καθεστώς που έχει εκμηδενίσει τη διαφωνία.
Στο γιατί οι εκλογικές αρχές δεν έδωσαν στη δημοσιότητα λεπτομερή στοιχεία για την καταμέτρηση των ψήφων, ο Μαδούρο είχε την απάντηση ότι υπήρξε συνωμοσία εναντίον της κυβέρνησης και το ηλεκτρονικό σύστημα της Εθνικής Εκλογικής Επιτροπής έπεσε… θύμα χάκινγκ. Καθώς οι φωνές από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική εντείνονταν για διαφάνεια, η μεγάλη του παραχώρηση ήταν να ανακοινώσει πως θα δώσει εντολή στο Ανώτατο Δικαστήριο να διενεργήσει έλεγχο.
Μόνο που το Ανώτατο Δικαστήριο, όπως και η Εκλογική Επιτροπή, ελέγχονται από το καθεστώς και μόνο ανεξάρτητος δεν μπορεί να θεωρηθεί ο έλεγχος μιας καταμέτρησης στην οποία δεν επετράπη η παρουσία διεθνών παρατηρητών πέραν ολιγομελούς αποστολής του Ιδρύματος Κάρτερ. Το εδρεύων στην Ατλάντα ινστιτούτο είχε ήδη ανακοινώσει ότι δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν, μίλησε για «πλήρη έλλειψη διαφάνειας» στην ανακήρυξη του Μαδούρο ως νικητή και υπογράμμισε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν πρόκειται να προβεί σε αξιόπιστο έλεγχο.
«Προτείναμε στο καθεστώς να αποδεχτεί δημοκρατικά την ήττα του [..] αλλά αυτό επέλεξε τον δρόμο της καταστολής, της βίας και των ψεμάτων. Επαφίεται πλέον σε όλους εμάς να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Ας κινητοποιηθούμε», δηλώνει η Κορίνα Μασάδο και καλεί σε μαζικές διαδηλώσεις. Ο Μαδούρο από πλευράς του λέει στους δημοσιογράφους ότι η Μασάδο και ο Γκονζάλες «πρέπει να μπουν στη φυλακή» και στήνει ηλεκτρονική εφαρμογή για να καταδίδουν υποστηρικτές του πολίτες που συμμετέχουν στις διαδηλώσεις και αμφισβητούν την ηγεσία του.
Στις διαδηλώσεις στο Καράκας και πολλές πόλεις της Βενεζουέλας, τόσο αυθόρμητες όσο και οργανωμένες από την αντιπολίτευση, 12 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους τα τελευταία 24ωρα κατά την επέμβαση των δυνάμεων ασφαλείας, ενώ ξεπερνούν τους 1.000 οι συλληφθέντες. Η χώρα διχάζεται όλο και περισσότερο μεταξύ των πιστών Μαδούρο και των πολιτών που μετά από 25 χρόνια σοσιαλιστικής διακυβέρνησης απαιτούν αλλαγή πορείας. Αρκετά αγάλματα του πρώην προέδρου Ούγκο Τσάβες, μέντορα του Νικολάς Μαδούρα, γκρεμίστηκαν από τα χέρια διαδηλωτών. Και πολλοί από τους διαδηλωτές που συγκρούστηκαν με την αστυνομία προέρχονταν από εκείνες τις πολύ φτωχές γειτονιές, προπύργια του τσαβιστικού κινήματος.
Υπό τη διακυβέρνηση Μαδούροι οικονομία και κοινωνία έχουν καταρρεύσει. Η τιμή του πετρελαίου στη χώρα που διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα «χρυσού» παγκοσμίως, έπεσε κατακόρυφα και μαζί και η αγοραστική δύναμη των πολιτών της. Στη συνέχεια, ο ενεργειακός τομέας επηρεάστηκε από τις αμερικανικές κυρώσεις, οι οποίες άρθηκαν μόνο για λίγο τον περασμένο Οκτώβριο με την υπόσχεση δίκαιων και ελεύθερων εκλογών. Πολλοί κάτοικοι της Βενεζουέλας ζουν με μισθούς μικρότερους από 200 δολάρια, ενώ η μέση μηνιαία δαπάνη ανέρχεται περίπου στο διπλάσιο. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η συνεχής έλλειψη βασικών αγαθών. Ο πληθωρισμός αγγίζει το 150%.
Σε λιγότερο από δέκα χρόνια έχουν εγκαταλείψει τη Βενεζουέλα οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι, ένα μεταναστευτικό κύμα που έχει στερήσει σε μεγάλο βαθμό τη χώρα από εξειδικευμένο και μορφωμένο εργατικό δυναμικό. Και αν εκβιάσει ο Μαδούρο την παραμονή του στην εξουσία θα φύγουν και άλλοι. Τουλάχιστον άλλο ένα 10% του πληθυσμού κατά τις δημοσκοπήσεις.
Μαζί με τους φόβους βίας εντείνεται και η διεθνής απομόνωση της Βενεζουέλας. Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν «σοβαρές ανησυχίες για τις τις καταστρατηγήσεις των δημοκρατικών κανόνων» και την καταστολή των διαδηλώσεων. «Η υπομονή μας και η υπομονή της διεθνούς κοινότητας εξαντλείται», προειδοποίησε.
Ακολούθως ο Μπράιαν Νίκολς, ο κορυφαίος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις υποθέσεις της Λατινικής Αμερικής, προέτρεψε τον Μαδούρο και τις ξένες κυβερνήσεις να αναγνωρίσουν τον Γκονζάλες ως νικητή, λέγοντας σε σύνοδο του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών ότι ο λόγος που η εκλογική αρχή της Βενεζουέλας δεν είχε ακόμη δώσει λεπτομερή αποτελέσματα της ψηφοφορίας ήταν είτε επειδή δεν ήθελε να δείξει τη νίκη του Γκονζάλες, είτε επειδή χρειαζόταν χρόνο για να παραποιήσει τα αποτελέσματα.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος σπάνια είχε επικρίνει τον ηγέτη της Βενεζουέλας στο παρελθόν, τώρα κάνει ακριβώς αυτό. Ο αριστερός πρόεδρος της Κολομβίας Γουστάβο Πέτρο, παρότι αποκατέστησε τις σχέσεις με την κυβέρνηση των τσαβιστών στη Βενεζουέλα, εξέφρασε «σοβαρές αμφιβολίες» για την εκλογική έκβαση, καλώντας να γίνει «διαφανής» επανέλεγχος των αποτελεσμάτων. Εννέα χώρες της Λατινικής Αμερικής ζήτησαν πλήρη ανακαταμέτρηση, παρουσία ανεξάρτητων εκλογικών παρατηρητών.
Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας ανακοίνωσε πως κλείνει μέχρι νεωτέρας τις πρεσβείες της χώρας στην Αργεντινή, τη Δομινικανή Δημοκρατία, την Ουρουγουάη, τη Χιλή, την Κόστα Ρίκα, τον Παναμά και το Περού, με το οποίο και διακόπτει πλήρως τις διπλωματικές σχέσεις αφότου έγινε η πρώτη χώρα που αναγνώρισε επίσημα τον Γκονζάλες ως «νόμιμα εκλεγμένο πρόεδρο» της Βενεζουέλας. Οι πτήσεις από και προς τον Παναμά, τη Δομινικανή Δημοκρατία και το Περού έχουν ανασταλεί.
Από την άλλη πλευρά, ανάμεσα στους παγκόσμιους ηγέτες που συνεχάρησαν τον ηγέτη της Βενεζουέλας ήταν και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν: «Να θυμάστε ότι θα είστε πάντα ευπρόσδεκτος στο ρωσικό έδαφος», δήλωσε. Την ίδια στιγμή οι Ένοπλες Δυνάμεις της Βενεζουέλας διακήρυτταν την αφοσίωσή τους στην έννομη τάξη που «βλέπουν» στο πρόσωπο του Νικολάς Μαδούρο απέναντι σε απόπειρα πραξικοπήματος που, κατά δήλωση εκπροσώπου του υπουργείου Άμυνας, επιχειρούν ορισμένοι εντός και εκτός Βενεζουέλας.
Παρ' όλη την προκλητικότητά του, οι παρατηρητές επισημαίνουν ότι η θέση του Νικολάς Μαδούρο παραμένει επισφαλής και το πολιτικό μέλλον της Βενεζουέλας βαθιά αβέβαιο.
«Στο Καράκας, λαμβάνει χώρα η τελευταία πράξη της πολύ σοβαρής αυταρχικής παρέκκλισης του τσαβισμού. Ένας πρόεδρος χωρίς λαϊκή υποστήριξη θέλει να παραμείνει στην εξουσία σε μια χώρα που σπαράσσεται από την οικονομική κρίση που έχει κάνει έναν στους τέσσερις πολίτες να φύγει. Το πραγματικό νέο στοιχείο της διαμαρτυρίας για την υπεράσπιση του υποψηφίου της αντιπολίτευσης Εντμούντο Γκονζάλες Ουρούτια είναι η δυναμική συμμετοχή των λαϊκών τάξεων, οι οποίες μέχρι πριν από λίγα χρόνια αποτελούσαν το προπύργιο και τον λόγο ύπαρξης του τσαβισμού. Χωρίς αυτή τη βάση το καθεστώς μπορεί να συνεχίσει την καταστολή, αλλά δύσκολα θα μπορέσει να διατηρηθεί σε βάθος χρόνου» σχολιάζει ο Εμιλιάνο Γκουανέλα, ανταποκριτής στο Σάο Πάολο του ελβετικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού RSI και της ιταλικής εφημερίδας La Stampa.
