Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει πει εδώ και καιρό ότι η Ουκρανία δεν θα διαπραγματευτεί με τη Μόσχα έως ότου οι ρωσικές δυνάμεις εγκαταλείψουν όλη την ουκρανική επικράτεια, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, από την πλευρά του, είπε ότι η Ουκρανία θα πρέπει να εγκαταλείψει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ προτού ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες.
Η δήλωση του Ρώσου προέδρου που θέλει να καθορίσει τους όρους κατάπαυσης του πυρός, έρχεται τη στιγμή που οι ηγέτες 90 χωρών ετοιμάζονται να συναντηθούν στην Ελβετία το Σάββατο για να συζητήσουν το ενδεχόμενο ειρήνευσης στην Ουκρανία - μια σύνοδος κορυφής στην οποία η Ρωσία δεν έχει προσκληθεί.
Μιλώντας σε συνάντηση Ρώσων πρεσβευτών στη Μόσχα την Παρασκευή, ο Βλαντιμίρ Πούτιν κάλεσε την ουκρανική κυβέρνηση να αποσύρει τις δυνάμεις της από τέσσερις περιοχές τις οποίες έχει καταλάβει η Ρωσία και συγκεκριμένα το Ντόνετσκ, το Λουχάνσκ, τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια.
Είπε επίσης ότι η Ουκρανία θα πρέπει να εγκαταλείψει επισήμως τις προσπάθειές της να ενταχθεί στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ για να σταματήσει η ρωσική προέλαση.
Συγκεκριμένα ο Βλαντιμίρ Πούτιν είπε
«Μόλις το Κίεβο δηλώσει ότι είναι έτοιμο για μια τέτοια απόφαση... θα ακολουθήσει αμέσως εντολή για κατάπαυση του πυρός και έναρξη διαπραγματεύσεων από την πλευρά μας, κυριολεκτικά την ίδια στιγμή».
Από την πλευρά του, ο σύμβουλος του προέδρου της Ουκρανίας, Μιχαήλ Ποντόλιακ, χαρακτήρισε την πρόταση «πλήρη απάτη» και «προσβλητική για την κοινή λογική».
Η απάντηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν σε ακόμη υψηλότερους τόνους αφού μιλώντας στην ιταλική τηλεόραση Sky TG24 είπε:
«Αυτά τα μηνύματα αποτελούν τελεσίγραφο. Είναι το ίδιο που έκανε ο Χίτλερ, όταν είπε «δώστε μου ένα μέρος της Τσεχοσλοβακίας και θα σταματήσω εδώ».
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, απέρριψε επίσης τις ρωσικές απαιτήσεις, λέγοντας: «Ο Πούτιν έχει καταλάβει παράνομα κυρίαρχο ουκρανικό έδαφος.
«Δεν έχει κανένα δικαίωμα να υπαγορεύσει στην Ουκρανία τι πρέπει να κάνει για να επιτευχθεί ειρήνη».
Για την πρόταση του Ρώσου προέδρου, πήρε θέση και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ ο οποίος δήλωσε ότι η πρόταση του κ. Πούτιν «δεν έγινε με καλή πίστη».
Η Ρωσίδα αναλυτής, Τατιάνα Στανοβάγια, είπε ότι το σχέδιο του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ένα σύνολο «μαξιμαλιστικών» απαιτήσεων που δεν προσφέρουν παραχωρήσεις και γίνονται για να υπονομεύσουν και να υποτιμήσουν τη διάσκεψη ειρήνης πριν από την έναρξή της.
Σημειώνεται πως Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα παραστεί στη σύνοδο κορυφής το Σάββατο κοντά στη λίμνη της Λουκέρνης, όπου ελπίζει να εξακολουθεί να απολαμβάνει ευρείας διεθνούς υποστήριξης.
Η ελβετική κυβέρνηση είπε ότι στόχος της συνόδου κορυφής είναι «να παράσχει ένα φόρουμ όπου οι παγκόσμιοι ηγέτες συζητούν προς μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία, με βάση το διεθνές δίκαιο και τον Χάρτη του ΟΗΕ».
Άλλοι παρευρισκόμενοι θα είναι η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Καμάλα Χάρις, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η Ρωσία δεν προσκλήθηκε και η Κίνα έχει δηλώσει ότι δε θα συμμετάσχει χωρίς την παρουσία της Ρωσίας.
Η ειρηνευτική σύνοδος έρχεται αφότου οι ηγέτες της G7 συμφώνησαν να χρησιμοποιήσουν τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να βοηθήσουν την Ουκρανία να πολεμήσει τις ρωσικές δυνάμεις εισβολής.
Υπενθυμίζεται πως περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 325 δισεκατομμυρίων δολαρίων (256 δισεκατομμύρια λίρες) «πάγωσαν» από τις χώρες της G7, παράλληλα με την ΕΕ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Τα περιουσιακά στοιχεία παράγουν περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε τόκους.
Σύμφωνα με το σχέδιο της G7, αυτά τα 3 δισ. δολάρια θα χρησιμοποιηθούν για την εξόφληση των ετήσιων τόκων ενός δανείου 50 δισ. δολαρίων για τους Ουκρανούς, που λήφθηκαν από διεθνείς αγορές.
Τα χρήματα δεν αναμένεται να φτάσουν μέχρι το τέλος του 2024, αλλά θεωρούνται ως μια πιο μακροπρόθεσμη λύση για τη στήριξη της πολεμικής προσπάθειας και της οικονομίας της Ουκρανίας.
Στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G7, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία υπέγραψαν επίσης μια 10ετή διμερή συμφωνία για την ασφάλεια, η οποία χαιρετίστηκε από το Κίεβο ως «ιστορική».