«Δεν είναι σοβαρή απόφαση» δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος για το πλαφόν των 60 δολαρίων το βαρέλι στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται δια θαλάσσης, τιμή στην οποία συμφώνησαν G7, EE και Αυστραλία. Την ίδια ώρα, η Μόσχα ως αντίποινα, απειλεί ότι θα κόψει την παροχή πετρελαίου στις χώρες που θα υιοθετήσουν το πλαφόν.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι επέκρινε σήμερα το ανώτατο όριο τιμής του βαρελιού ρωσικού πετρελαίου στα 60 δολάρια, μετά τη συμφωνία που υπέγραψαν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η G7 και η Αυστραλία, εκτιμώντας ότι δεν επρόκειτο για «σοβαρή απόφαση», καθώς το Κίεβο πρότεινε τιμή δύο φορές χαμηλότερη.
«Δεν είναι σοβαρή απόφαση να ορίζεται ένα τέτοιο όριο για τις ρωσικές τιμές, που είναι αρκετά άνετο για τον προϋπολογισμό του κράτους τρομοκράτη», δήλωσε στη βιντεοσκοπημένη ομιλία του.
«Είναι μόνο θέμα χρόνου προτού χρησιμοποιηθούν ισχυρότερα εργαλεία ούτως ή άλλως. Είναι κρίμα που θα χαθεί αυτός ο χρόνος», τόνισε.
Η τιμή του βαρελιού ρωσικού πετρελαίου (αργού Ουραλίων) κυμαίνεται επί του παρόντος γύρω στα 65 δολάρια, μόλις πάνω από το ευρωπαϊκό ανώτατο όριο, υποδηλώνοντας μια περιορισμένη επίπτωση βραχυπρόθεσμα.
Ο Αντριι Γέρμακ, επικεφαλής του προεδρικού γραφείου, δήλωσε νωρίτερα ότι το ανώτατο όριο θα πρέπει να οριστεί στα 30 δολάρια «για να καταστραφεί η οικονομία του εχθρού πιο γρήγορα».
Ο Ζελένσκι παραπονέθηκε ότι ο κόσμος έδειξε αδυναμία θέτοντας ανώτατο όριο τα 60 δολάρια, τα οποία, όπως είπε, θα διογκώσουν τον προϋπολογισμό της Ρωσίας κατά 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
«Αυτά τα χρήματα θα πάνε για περαιτέρω αποσταθεροποίηση εκείνων ακριβώς των χωρών που τώρα προσπαθούν να αποφύγουν σοβαρές αποφάσεις», δήλωσε.
Το Κρεμλίνο δεν δέχεται πλαφόν
«Η Ρωσία δεν θα δεχθεί πλαφόν που επιβάλλεται από την Ομάδα των Επτά και τους συμμάχους τους», ξεκαθαρίζει το Κρεμλίνο.
Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο TASS ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε πως η Μόσχα ήταν προετοιμασμένη για το πλαφόν και αναλύει τα δεδομένα.
«Δεν θα δεχθούμε το πλαφόν», επισήμανε ο Πεσκόφ, σύμφωνα με το TASS, επισημαίνοντας πως η ανάλυση θα πραγματοποιηθεί γρήγορα και κατόπιν η Ρωσία θα αποφασίσει την απάντησή της.
Επίσης, η πρεσβεία της Ρωσίας στις ΗΠΑ σε ανακοίνωσή της, χαρακτήρισε την απόπειρα των δυτικών κυβερνήσεων να επιβάλουν πλαφόν στην τιμή του αργού, «επικίνδυνη».
Μάλιστα εκτίμησε ότι ανεξαρτήτως των αποφάσεων που θα λάβει η Δύση, η Ρωσία θα εξακολουθήσει να βρίσκει αγοραστές.
Από πλευράς της Δύσης η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν εκτίμησε ότι το ανώτατο όριο τιμών θα περιορίσει περαιτέρω τα οικονομικά του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, συρρικνώνοντας τις δυνατότητες χρηματοδότησης της «βάναυσης εισβολής».
Πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου στα 60 δολάρια το βαρέλι θα επιβληθεί τις επόμενες ημέρες, αφού η ΕΕ, η G7 και η Αυστραλία κατέληξαν σε συμφωνία για το θέμα την Παρασκευή, τρεις ημέρες προτού τεθεί σε εφαρμογή το ευρωπαϊκό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης.
Στόχος είναι να περιοριστούν τα έσοδα της Μόσχας και κατά συνέπεια η ικανότητά της να χρηματοδοτεί τον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και υψηλόβαθμοι Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει επανειλημμένα ότι η Μόσχα δεν θα πουλά πετρέλαιο στις χώρες που θα υιοθετήσουν το πλαφόν.
Σε ανάρτησή της στο Telegram η ρωσική πρεσβεία στις ΗΠΑ επέκρινε «την αναδιαμόρφωση» των αρχών της ελεύθερης αγοράς και επανέλαβε ότι το ρωσικό πετρέλαιο θα εξακολουθήσει να έχει ζήτηση παρά τις κυρώσεις.
«Τέτοιου είδους βήματα αναπόφευκτα θα έχουν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η αβεβαιότητα και να το κόστος των πρώτων υλών για τους καταναλωτές», πρόσθεσε.
«Ανεξάρτητα από το τρέχον φλερτ με το επικίνδυνο και παράνομο εργαλείο (σ.σ. του πλαφόν), είμαστε πεπεισμένοι ότι το ρωσικό πετρέλαιο θα εξακολουθήσει να έχει ζήτηση», κατέληξε η ρωσική πρεσβεία.
Περιορίζεται ο Πούτιν
Η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν χαιρέτισε την εξέλιξη αυτή, η οποία είναι «η κατάληξη μηνών προσπαθειών του συνασπισμού μας». Επιπλέον εκτίμησε ότι το ανώτατο όριο τιμών θα περιορίσει περαιτέρω τα οικονομικά του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν καθώς «περιορίζει τα έσοδα που χρησιμοποιεί για να χρηματοδοτήσει τη βάναυση εισβολή του».
Την Παρασκευή οι 27 χώρες μέλη της ΕΕ συμφώνησαν επίσης στην επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου, αφού κατάφεραν να πείσουν την Πολωνία.
Οι υπουργοί Οικονομικών της G7 είχαν συμφωνήσει ήδη από τις αρχές Σεπτεμβρίου σε αυτό το όριο στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου, ένα εργαλείο που έχει στόχο να στερήσει από τη Μόσχα μέσα για τη χρηματοδότηση του πολέμου της στην Ουκρανία.
Η τιμή που ορίστηκε είναι αρκετά υψηλή ώστε η Ρωσία να έχει συμφέρον να εξακολουθήσει να τους πουλά πετρέλαιο, αλλά είναι μικρότερη από την τρέχουσα τιμή αγοράς προκειμένου να περιορίσει τα έσοδα της Μόσχας.
Ο μηχανισμός αυτός θα τεθεί σε ισχύ τη Δευτέρα «ή λίγο αργότερα», διευκρίνισαν η G7 και η Αυστραλία. Εξάλλου τη Δευτέρα τίθεται σε εφαρμογή το εμπάργκο που έχει επιβάλει η ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται διά θαλάσσης.
Μόνο το πετρέλαιο που πουλά η Ρωσία με τιμή ίση ή χαμηλότερη των 60 δολαρίων θα μπορεί να εξάγεται. Πάνω από αυτό το όριο οι εταιρείες θα απαγορεύεται να προσφέρουν υπηρεσίες που αφορούν τις θαλάσσιες μεταφορές (ναύλα, ασφάλιση κτλ.).
Πλαφόν στα 30 δολάρια θέλουν οι Ουκρανοί
Το πλαφόν στο ρωσικό αργό πετρέλαιο που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης θα πρέπει να μειωθεί στα 30 δολάρια το βαρέλι προκειμένου να πληγεί περισσότερο η οικονομία της Ρωσίας, εκτίμησε σήμερα ανώτερο στέλεχος της προεδρίας της Ουκρανίας.
«Αυτό πρότεινε η ομάδα McFaul-Yermak, αλλά θα ήταν απαραίτητο (σσ το πλαφόν) να μειωθεί στα 30 δολάρια προκειμένου να καταστραφεί πιο γρήγορα η οικονομία του εχθρού», έγραψε ο Άντριι Γερμάκ, επικεφαλής του προεδρικού γραφείο της Ουκρανίας, στο Telegram αναφερόμενος στη διεθνή ομάδα εργασίας για τις κυρώσεις.
Φόβοι αποσταθεροποίησης
Κάποιοι ειδικοί φοβούνται ότι θα αποσταθεροποιηθεί η παγκόσμια αγορά και αναρωτιούνται για την αντίδραση των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του ΟΠΕΚ, που συναντώνται αύριο Κυριακή στη Βιέννη.
«Το πλαφόν αυτό θα συμβάλλει στη σταθεροποίηση των παγκόσμιων αγορών ενέργειας (…) και θα ωφελήσει άμεσα τις αναδυόμενες οικονομίες και τις αναπτυσσόμενες χώρες», καθώς θα μπορούν να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο σε τιμή χαμηλότερη από το πλαφόν, διαβεβαίωσε από την πλευρά της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.
Παράλληλα από τη Δευτέρα τίθεται σε ισχύ το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται δια θαλάσσης, γεγονός που θα μειώσει κατά δύο τρίτα τις αγορές του μπλοκ από τη Μόσχα. Η Γερμανία και η Πολωνία έχουν αποφασίσει να αναστείλουν και τις αγορές πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω αγωγών ως το τέλος του έτους, με τις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου να επηρεάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%, σύμφωνα με τους Ευρωπαίους.
Αντιθέτως «ένα πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου είναι κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί. Βρισκόμαστε σε άγνωστο πεδίο», ανησύχησε ο Πουκ- Βινχ Νγκουγιέν, υπογραμμίζοντας ότι η αντίδραση των χωρών του ΟΠΕΚ ή των μεγάλων αγοραστών, όπως η Ινδία και η Κίνα, θα είναι κρίσιμης σημασίας.
Το μόνο για το οποίο είναι βέβαιος είναι ότι η επιβολή πλαφόν θα στείλει «ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα» στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, διότι από τη στιγμή που τίθεται σε εφαρμογή ο μηχανισμός, μπορεί να αυστηροποιηθούν οι όροι του.
Οι ευρωπαϊκές χώρες που εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο
Η Σλοβακία είναι η ευρωπαϊκή χώρα που εξαρτάται περισσότερο από το ρωσικό πετρέλαιο, καθώς το 81% των ποσοτήτων πετρελαίου που εισάγει προέρχεται από τη Ρωσία.
Ακολουθεί η Ουγγαρία με 64,4%, η Τουρκία με 38,7%, η Πολωνία με 38% και η Εσθονία 35,1%.
Αναλυτικά η λίστα:
Οι συνέπειες της ρωσικής αντίδρασης
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το νέο ανώτατο όριο τιμών θα προκαλέσει αρχικά αύξηση των τιμών στην Ευρώπη. «Το ανώτατο όριο τιμών του πετρελαίου θα κάνει αρχικά το πετρέλαιο πιο ακριβό για εμάς. Οι συμμετέχοντες στην αγορά θα είναι αρχικά ανήσυχοι και θα περιμένουν να δουν πώς θα εφαρμοστεί το ανώτατο όριο τιμών, τι μηχανισμοί ελέγχου θα υπάρχουν και ποιες στρατηγικές αποφυγής είναι πιθανές», δήλωσε ο Kλάους - Γιούργκεν Γκερν του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου στη γερμανική εφημερίδα «Die Welt».
«Ως εκ τούτου, ορισμένοι έμποροι θα λάβουν προληπτικά μέτρα για να μην κάνουν πλέον συναλλαγές με το ρωσικό πετρέλαιο προς το παρόν. Αν στην αγορά διακινείται λιγότερο ρωσικό πετρέλαιο, η ζήτηση για πετρέλαιο από άλλες χώρες παραγωγής θα αυξηθεί και αυτό θα καταστήσει το πετρέλαιο ακριβότερο για τις χώρες της ΕΕ», επισήμανε.
Μόλις υπάρξει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την εφαρμογή των κυρώσεων, η αβεβαιότητα θα υποχωρήσει και τότε ακόμη και οι επιφυλακτικοί συμμετέχοντες στην αγορά θα διαπραγματευτούν ξανά το ρωσικό πετρέλαιο. Τέτοια συμπεριφορά είχε ήδη παρατηρηθεί με άλλες κυρώσεις. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, ο καθοριστικός παράγοντας για την τιμή του πετρελαίου είναι το πώς θα συμπεριφερθεί η Ρωσία. «Εάν η Ρωσία επικεντρωθεί στην πώληση όσο το δυνατόν περισσότερου πετρελαίου και αποδεχτεί ότι το πλαφόν τιμών θα σημάνει χαμηλότερα κέρδη στο μέλλον από ό,τι εάν πουλήσει το πετρέλαιο στην τιμή της αγοράς, το πλαφόν τιμών θα πρέπει να συμπιέσει την παγκόσμια τιμή του πετρελαίου μακροπρόθεσμα», υποστήριξε ο Γκερν.
Η κατάσταση θα ήταν διαφορετική, εάν η Ρωσία πωλούσε στο μέλλον μόνο σε πελάτες που πληρώνουν την τιμή της αγοράς και, συνεπώς, δεν τηρούν το ανώτατο όριο τιμών του πετρελαίου. Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν είχε ανακοινώσει ότι οι πελάτες που τηρούν το ανώτατο όριο τιμών του πετρελαίου δεν θα προμηθεύονται πλέον στο μέλλον.
«Εάν η Ρωσία συνεχίσει να πωλεί πετρέλαιο στην τιμή της αγοράς και με τους δικούς της όρους στο μέλλον και δεν προμηθεύει πελάτες που σέβονται το ανώτατο όριο τιμών πετρελαίου, οι Ρώσοι παραγωγοί δεν θα κάνουν πλέον πολλές δουλειές», σημείωσε ο Γκερν. «Τότε το ρωσικό πετρέλαιο θα λείπει από την παγκόσμια αγορά και οι τιμές θα αυξηθούν».
Επίσης, ο Εντοάρντο Καμπανέλα, ειδικός σε θέματα ενέργειας της ιταλικής τράπεζας Unicredit, προειδοποίησε ότι μια επιθετική ρωσική αντίδραση κατά του ανώτατου ορίου τιμών του πετρελαίου θα μπορούσε να κάνει το αργό πετρέλαιο πιο ακριβό σε παγκόσμιο επίπεδο. «Ο καθορισμός ενός ανώτατου ορίου τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο θα μπορούσε να ωθήσει τον ΟΠΕΚ+ να υιοθετήσει μια πιο επιθετική στάση και να ανεβάσει τις τιμές του πετρελαίου», σημείωσε.
Διαβάστε επίσης: Συμφωνία ΕΕ, G7 και Αυστραλίας για πλαφόν στα 60 δολ. - Η στάση της Μόσχας