Σε μια κρίσιμη δοκιμασία 96 ωρών βρίσκονται από σήμερα οι πρωταγωνιστές στον πόλεμο της Γάζας καθώς τίθεται σε εφαρμογή μια πολύ εύθραυστη και ευαίσθητη σε εξωγενείς παράγοντες, συμφωνία για ανθρωπιστική παύση των εχθροπραξιών και ανταλλαγή ισραηλινών ομήρων με παλαιστίνιους κρατουμένους σε ισραηλινές φυλακές.
Η Συμφωνία για την οποία εργάσθηκαν εντατικά από τις πρώτες ημέρες του πολέμου οι ΗΠΑ, το Κατάρ και η Αίγυπτος προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για να δοκιμασθούν οι αντοχές Ισραήλ και Χαμάς, καθώς ειδικά για το Ισραήλ ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη αλλά υποχρεωτική συμφωνία. Είναι αξιοσημείωτο ότι από τη διαδικασία αυτή αποκλείσθηκε πλήρως η Τουρκία παρά την προσφορά του κ. Ερντογάν για μεσολάβηση η οποία αγνοήθηκε επιδεικτικά από τις ΗΠΑ αλλά και από την Ντόχα και την Αίγυπτο.
Οι όροι της συμφωνίας προβλέπουν ότι θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός για τέσσερις ημέρες και θα ανταλλαγούν σταδιακά και ανά ημέρα συνολικά 50 όμηροι, 30 παιδιά, οκτώ μητέρες και 12 ενήλικες γυναίκες, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση περίπου 150 κρατουμένων παλαιστινίων γυναικών και ανηλίκων σε ισραηλινές φυλακές, που προέρχονται κυρίως από τη Δ. Όχθη. Στο πλαίσιο της συμφωνίας προβλέπεται η είσοδος στη Γάζα μεγάλου αριθμού φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια και βυτίων με καύσιμα, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες έγινε δεκτή από το Ισραήλ και η απαίτηση της Χαμάς να υπάρχει εξάωρη διακοπή πτήσεων των ισραηλινών κατασκοπευτικών drones.
Το αίτημα αυτό είχε στόχο να μην δοθεί η δυνατότητα στους Ισραηλινούς να εντοπίσουν τις κινήσεις της Χαμάς στη διάρκεια μεταφοράς και παράδοσης των ομήρων. Όπως ανέφερε και το Κατάρ που είχε την ευθύνη για τους τελικούς χειρισμούς, η συμφωνία μπορεί να παραταθεί και να συνδυασθεί η επέκταση της «ανθρωπιστικής παύσης» με αντάλλαγμα την απελευθέρωση κι άλλων ομήρων.
Για τη Χαμάς η συμφωνία προσφέρει μια μεγάλη ανάσα καθώς μετά από το σφυροκόπημα 46 ημερών έχει υποστεί σοβαρές απώλειες και σε μαχητές αλλά και σε υποδομές, ενώ έχει καταστραφεί και σημαντικό μέρος του οπλοστασίου της. Παζαρεύοντας με τους ομήρους ελπίζει ότι θα μπορέσει να επηρεάσει τη διεθνή κοινότητα ώστε να επιβάλουν στο Ισραήλ διακοπή των πολεμικών επιχειρήσεων ώστε να μην επεκταθούν προς τον Νότο όπου φαίνεται να έχει βρει καταφύγιο ο πυρήνας της τρομοκρατικής οργάνωσης. Και έτσι να επιτύχει να επιβιώσει στη Γάζα παρά τον εκπεφρασμένο στόχο του Ισραήλ για εξόντωση της.
Συγχρόνως με την εξέλιξη αυτή η Χαμάς προσέφερε στο Κατάρ που ανέλαβε τη θέση του διαπραγματευτή, εχέγγυα αξιοπιστίας ώστε να μπορεί να δικαιολογεί τη μέχρι τώρα στάση του με την υποστήριξη της Χαμάς.
Για το Ισραήλ η απόφαση ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Ο βασικός στόχος παραμένει η απελευθέρωση όλων των ομήρων και η εξόντωση της Χαμάς. Ήδη στο Ισραήλ υπήρξαν εντονότατες αντιδράσεις για το γεγονός ότι Συμφωνία προβλέπει την απελευθέρωση ενός μόνο αριθμού ομήρων, ενώ η ακροδεξιά συμπολίτευση αντιδρούσε συνολικά για οποιαδήποτε συμφωνία με τη Χαμάς.
Για τον Μ. Νετανιάχου ήταν σαφές εδώ και ημέρες και υπό τη μεγάλη πίεση που δέχονταν το Ισραήλ να τηρήσει την αρχή της αναλογικότητας στην αντίδραση του και να αποτρέψει τις απώλειες αμάχων, ότι δεν θα μπορούσε να απορρίψει την οποιαδήποτε συμφωνία που προέβλεπε απελευθέρωση ομήρων. Αλλά και ο IDF ήταν σε μια κρίσιμη καμπή ολοκληρώνοντας την πρώτη φάση της επιχείρησης που αφορά τον έλεγχο μεγάλου τμήματος της Βόρειας Γάζας, να έχει ένα διάστημα ανάπαυλας ώστε να σχεδιασθεί και οργανωθεί η επόμενη φάση της επιχείρησης.
Ένα μαρτύριο της σταγόνας όμως, με την απελευθέρωση σταδιακά ομήρων με αντάλλαγμα την περαιτέρω επέκταση της εκεχειρίας (10 όμηροι για μια ημέρα κατάπαυσης του πυρός) και η μακρά αναμονή θα δημιουργούσε και θέματα ηθικού στον Ισραηλινό Στρατό και τους εφέδρους και θα ατονούσε τη συνέχιση των πολεμικών επιχειρήσεων.
Όμως για το Ισραήλ παραμένει ο στόχος της εξουδετέρωσης της Χαμάς που όμως γίνεται πλέον όλο και πιο περίπλοκος, πολύ περισσότερο όταν θα έχει στα χέρια της ακόμη ομήρους και ενώ έχει βρει ήδη καταφύγιο στη Νότια Γάζα όπου συνωστίζονται δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που αναζήτησαν εκεί ασφάλεια διαφεύγοντας από τη Βόρεια Γάζα.
Ακόμη κι αν αυτή η εύθραυστη συμφωνία δεν διαταραχθεί από κάποιο ίσως και προβοκατόρικο κτύπημα, τα ερωτήματα που υπήρξαν από την 7η Οκτωβρίου και μετά παραμένουν στο τραπέζι.
Η Χαμάς για να εξουδετερωθεί θα πρέπει το Ισραήλ να επεκτείνει την επιχείρηση στη Νότια Γάζα κάτι που θα έχει μεγάλες απώλειες μεταξύ των αμάχων, θα θέσει σε κίνδυνο τη ζωή των υπολοίπων ομήρων και θα προκαλέσει κλιμάκωση των πιέσεων της διεθνούς κοινότητας για να δοθεί τέλος στον πόλεμο.
Το ερώτημα για το τι θα συμβεί την επόμενη ημέρα στη Γάζα δεν έχει απαντηθεί και καθώς μια νέα ισραηλινή κατοχή είναι κάτι που απορρίπτεται από τη διεθνή κοινότητα και τους Αμερικανούς, τα διλήμματα για το Ισραήλ θα είναι μεγάλα. Καθώς είτε θα παραδώσει τη Γάζα στη δικαιοδοσία της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία δύσκολα θα μπορέσει να επικρατήσει της Χαμάς είτε θα πρέπει να ανοίξει συζήτηση για διεθνή έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας και άμεση έναρξη διαδικασίας για την αναζήτηση λύσης στο Παλαιστινιακό. Όμως η λύση των δυο κρατών δεν γίνεται δεκτή από τους ακροδεξιούς και ορθόδοξους Εβραίους που συνυπάρχουν στην κυβέρνηση με τον Μ. Νετανιάχου ο οποίος και ο ίδιος τα τελευταία χρόνια έχει απομακρυνθεί από τη λύση στη βάση των συνόρων προ του 1967.
Εφόσον η συμφωνία ανταλλαγής ομήρων διεξαχθεί ομαλά, και κυρίως εάν επεκταθεί με την απελευθέρωση του μεγαλύτερου αριθμού των ομήρων, το Ισραήλ θα είναι σε δυσχερέστερη θέση προκειμένου να συνεχίσει τον πόλεμο. Και αυτό σημαίνει ότι το κενό ασφαλείας θα παραμείνει στη Γάζα έστω και αν περιορισθεί στο νότιο τμήμα της. Και προς το παρόν δεν έχει μπει στο τραπέζι κάποια αξιόπιστη πρόταση για προσφορά εγγυήσεων ασφαλείας στο Ισραήλ ότι η Χαμάς δεν θα μετατρέψει και πάλι τη Γάζα σε άντρο των τρομοκρατών της.
Έτσι αυτή η προσωρινή εκεχειρία 96 ωρών θα κρίνει και τα επόμενα βήματα χωρίς όμως να προδικάζει ότι ο πόλεμος βρίσκεται κοντά στο τέλος του.
