Οι Ελβετοί, ο γηράσκων πληθυσμός των οποίων βρίσκεται αντιμέτωπος με άνοδο του κόστους ζωής, ψήφισαν την Κυριακή υπέρ της καταβολής μιας 13ης σύνταξης, κάνοντας ένα «ιστορικό» βήμα σύμφωνα με τους υποστηρικτές της σχετικής πρότασης, όμως απέρριψαν την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης.
Η πρόταση υπέρ μιας 13ης σύνταξης συγκέντρωσε 58,2% των ψήφων στη χώρα, σύμφωνα με τα προσωρινά, αλλά σχεδόν οριστικά αποτελέσματα, τα οποία δείχνουν επίσης πως συγκέντρωσε πλειοψηφία σε περισσότερα από τα μισά από τα 26 ελβετικά καντόνια, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για να υιοθετηθεί.
Αντίθετα η πρόταση με στόχο τη σταδιακή αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 66 χρόνια φαίνεται καταδικασμένη να αποτύχει.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, μεγάλη πλειοψηφία των εκλογέων ήταν υπέρ της πρώτης πρωτοβουλίας, μιας πρότασης των συνδικάτων με τίτλο «Για να ζεις καλύτερα τη σύνταξή σου» η οποία προβλέπει την καταβολή μιας 13ης σύνταξης κατ' έτος, όπως πολλοί Ελβετοί εργαζόμενοι παίρνουν ένα 13ο μισθό.
Οι μηνιαίες συντάξεις της ελβετικής κοινωνικής ασφάλισης έχουν πλαφόν τα 2.450 ελβετικά φράγκα (2.570 ευρώ) για ένα πρόσωπο που ζει μόνο και τα 3.675 φράγκα για ένα παντρεμένο ζευγάρι, σε μια χώρα η οποία κατατάσσεται τακτικά μεταξύ των πιο ακριβών στον κόσμο. Η κατώτατη σύνταξη είναι 1.225 ελβετικά φράγκα (1.393 ευρώ) το μήνα.
Στην πόλη, το ενοίκιο ενός διαμερίσματος τριών δωματίων ανέρχεται σε τουλάχιστον 3.000 φράγκα (3.150 ευρώ). Ένας καφές κοστίζει περισσότερο από πέντε φράγκα.
Η πρωτοβουλία αυτή έχει ένα προηγούμενο στην Ευρώπη: το γειτονικό Λιχτενστάιν, άλλη μια ακριβή χώρα που χρησιμοποιεί το ελβετικό φράγκο, είχε υιοθετήσει πριν από χρόνια ένα παρόμοιο σύστημα.
«Κρίση αγοραστικής δύναμης»
«Στην Ελβετία υπάρχει, όπως παντού, κρίση αγοραστικής δύναμης. Το βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων υποβαθμίζεται», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Πιερ-Ιβ Μαγιάρ, πρόεδρος της Ελβετικής Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας (SGB) που υποστηρίζει το «ναι».
Ο Ζακόμπ Ορί, ένας συνταξιούχος τον οποίο επικαλέσθηκε η προεκλογική εκστρατεία υπέρ του «ναι», είναι της ίδιας γνώμης: «Το κόστος της ζωής ανεβαίνει κάθετα» και η σύνταξη, «που υποτίθεται ότι εγγυάται ένα ελάχιστο βιοτικό επίπεδο, δεν ακολουθεί».
Τα κόμματα της αριστεράς υποστηρίζουν την πρωτοβουλία, όμως αντιδρούν έντονα τα δεξιά και τα κεντρώα κόμματα. Η κυβέρνηση και το κοινοβούλιο αντιτίθενται επίσης.
Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι η προτεινόμενη αύξηση θα στοιχίσει περισσότερο από τέσσερα δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα το χρόνο και προειδοποίησε ότι θα χρειαστούν αυξήσεις φόρων και μπορεί να απειληθεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Η κυβέρνηση εκτιμά επίσης ότι η προτεινόμενη αλλαγή για όλους τους συνταξιούχους, όποια κι αν είναι η οικονομική κατάστασή τους, δεν θα προσφέρει παρά περιορισμένο κοινωνικό όφελος.
«Αν υιοθετηθεί η πρωτοβουλία, πολυάριθμοι συνταξιούχοι θα λάβουν μια 13η καταβολή κοινωνικής ασφάλισης ακόμη κι αν δεν την έχουν αληθινά ανάγκη», επισημαίνουν οι ομοσπονδιακές αρχές.
Οι ψηφοφόροι αποφαίνονται επίσης σχετικά με μια πρόταση της οργάνωσης νεολαίας του Φιλελεύθερου Κόμματος που έχει στόχο τη σταδιακή άνοδο της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 66 χρόνια στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας ώστε να εξασφαλισθεί η συνέχιση της χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Όμως η πρωτοβουλία φαίνεται ότι δεν θα έχει τύχη: σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, μόνο 35% των ερωτηθέντων τάσσονται υπέρ ενός τέτοιου μέτρου, ενώ 63% αντιτίθενται.
