Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν και πότε θα συμφωνήσουν η Angela Merkel και ο Martin Schulz για να συγκροτηθεί η νέα κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού» της Γερμανίας. Αν και ως τα μέσα Ιανουαρίου αναμένεται να έχει υπάρξει κάποιο φως στην άκρη του τούνελ, ακόμη και στην περίπτωση που οι δύο, μαζί με τους Βαυαρούς του Seehofer, μπουν σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, αρκετοί προβλέπουν ότι το παζάρι θα διαρκέσει μέχρι και το Πάσχα -που, όλως τυχαίως, φέτος πέφτει την... Πρωταπριλιά για τους Καθολικούς.
Αυτό για το οποίο μπορούμε να είμαστε βέβαιοι, όμως, είναι ένα: Τόσο η νυν καγκελάριος όσο και ο πρόεδρος των υποψήφιων εταίρων της είναι δύο πολιτικοί υπό προθεσμία. Για την ακρίβεια, είναι δύο... μελλοθάνατοι της πολιτικής, οι οποίοι αναζητούν χάρη ή, έστω, παράταση ζωής μέσω της κυβερνητικής τους συνεργασίας. Σε ένα σχήμα το οποίο, εφόσον τελικώς προκύψει, υπό αυτές τις συνθήκες δεν θα είναι τίποτε άλλο παρά ένα γάμο από συνοικέσιο.
Για τον Schulz τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Ως πρόεδρος ενός σώματος το οποίο ποτέ δεν διαδραμάτισε ουσιαστικό ρόλο στη Γερμανία ή την Ευρώπη, της Ευρωβουλής, Έτσι, μην έχοντας διαχειριστεί κανένα σοβαρό θέμα από θέση ουσιαστικής ευθύνης, μην κουβαλώντας πολιτικά credits από το παρελθόν (σε αντίθεση με την Merkel) και έχοντας κάνει τη δική του εντυπωσιακή «κωλοτούμπα», αποτελεί τον εύκολο στόχο σε κάθε περίπτωση: Είτε το SPD συρρικνωθεί περαιτέρω -ήδη, οι δημοσκοπήσεις το φέρνουν κάτω από το 20%- εξαιτίας της εκ νέου υποταγής του στους Χριστιανοδημοκράτες είτε αυτό συμβεί επειδή μείνει εκτός κυβέρνησης.
Με την Merkel, όμως, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη, ενώ σε ορισμένους προκαλεί και έκπληξη. Δεν θα έπρεπε, όμως. Διότι εάν είχαν στοιχειώδη γνώση της σύγχρονης γερμανικής ιστορίας, θα γνώριζαν ασφαλώς ότι ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες, το γερμανικό πολιτικό σύστημα δεν συμπεριφέρεται... ευγενικά στους πρωταγωνιστές του.
Για παράδειγμα, ο χριστιανοδημοκράτης Helmut Kohl, ο καγκελάριος της πτώσης του τείχους του Βερολίνου και της επανένωσης της Γερμανίας, οδηγήθηκε στην αποστρατεία εξαιτίας ενός σκανδάλου με «μαύρο χρήμα» στα ταμεία της CDU (στο οποίο πρωταγωνίστησε και ο Wolfgang Schaeuble, για να μην ξεχνιόμαστε...). Ο σοσιαλδημοκράτης Gerhard Schroeder, από την άλλη, που εμπνεύστηκε και εφάρμοσε την περίφημη «Ατζέντα 2010» χαρίζοντας στη Γερμανία σοβαρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των ευρωπαίων εταίρων της και χαρίζοντάς της ηγεμονική θέση στη διάρκεια της κρίσης, τώρα αντιμετωπίζεται ως το «κακό παιδί» επειδή βρίσκεται στην «αυλή» του Vladimir Putin και στα ηγετικά κλιμάκια της Gazprom και της Rosneft.
Η Merkel έχει αρχίσει ήδη να αισθάνεται μια ανάλογη απειλή. Η πάλαι ποτέ «σιδηρά καγκελάριος» κινδυνεύει να χρεωθεί όλες τις συνέπειες της προσφυγικής κρίσης και της συντηρητικής (αν όχι ακροδεξιάς) στροφής που αυτή προκάλεσε στη γερμανική κοινωνία, οδηγώντας στα άκρα τάσεις και συμπεριφορές που είχαν έρθει στο προσκήνιο με αφορμή την κρίση της ευρωζώνης και ειδικά την υπόθεση της Ελλάδας.
Η ουσία είναι ότι και η Merkel τελεί υπό προθεσμία και μοιάζει να είναι ήδη «τελειωμένη». «Η Angela Merkel χρειάζεται το συνασπισμό με το SPD, προκειμένου να εξασφαλίσει μία τέταρτη θητεία ως καγκελάριος – και να οργανώσει τον μακράς διάρκειας αποχαιρετισμό της από την εξουσία», έγραψε το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, καθώς λίγες ώρες νωρίτερα είχε γίνει γνωστή δημοσκόπηση του YouGov, σύμφωνα με την οποία οι μισοί Γερμανοί επιθυμούν ακόμη και στην περίπτωση που παραμείνει καγκελάριος, να αποχωρήσει αρκετά πριν το τέλος της θητείας της.
Για την ώρα, βεβαίως, αυτό που μάλλον την σώζει είναι το γεγονός ότι δεν έχει αναδειχθεί καθαρά ο διάδοχός της και ο επόμενος (ή η επόμενη) καγκελάριος. Όμως αυτό δεν θα είναι δύσκολο -άλλωστε, ποιος ξεχνά και τη δική της οβιδιακή αναρρίχηση στην κορυφή, πάνω στα «πτώματα» του Kohl και του Schaeuble;
Και μια αναγκαία υποσημείωση: Η «πτώση» Merkel και Schulz πάει παράλληλα με την σοβαρή κρίση στην οποία βυθίζονται Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες, σηματοδοτώντας την έναρξη της καθυστερημένης γερμανικής μεταπολίτευσης. Δυστυχώς, με έντονα συντηρητικό πρόσημο.
Γιώργος Παυλόπουλος
AP Photo/Geert Vanden Wijngaert