Του Γιάννη Μαντζίκου
Η χθεσινή αναμενόμενη παραίτηση του πρώην πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου ήρθε να προστεθεί στην πρόκληση που έθεσε στον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο πρώην "τσάρος" της οικονομίας Αλί Μπαμπατζάν, ανατρέποντας το πολιτικό σκηνικό στην Τουρκία.
Ο Ερντογάν είχε την τύχη από την πρώτη εκλογική του νίκη τον Νοέμβριο του 2002 μέχρι και σήμερα να κυβερνά µε ελάχιστες προκλήσεις με δεδομένο ότι η αξιωματική αντιπολίτευση είχε ταυτιστεί μόνο με το κεµαλικό Λαϊκό Ρεπουµπλικανικό.
Η πρώτη σημαντική πρόκληση παρουσιάστηκε όταν το δίκτυο του ιµάµη Φετουλα Γκιουλέν βρέθηκε απέναντί στον Ερντογάν πρώτα µε την εξέγερση στο πάρκο Γκεζί στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούνιο του 2013 και κατόπιν προς τα τέλη της ίδιας χρονιάς µε την προσπάθεια πάταξης της διαφθοράς στο στενό πολιτικό και οικογενειακό περιβάλλον του τότε πρωθυπουργού.
Ωστόσο, η πρώτη σημαντική προειδοποίηση ήρθε τον περασμένο Μάιο όταν μετά από μακρά περίοδο σιωπής, τόσο ο Νταβούτογλου, όσο και ο Αμπντουλά Γκιουλ πήραν ανοικτή θέση εναντίον της κυβέρνησης λόγω της απόφασης του Ανωτάτου Εκλογικού Συμβουλίου να ακυρώσει τις εκλογές της Κωνσταντινούπολης. Πρώτοι λοιπόν, οι βετεράνοι του AKP εξέφρασαν την δυσαρέσκειά τους ενισχύοντας τις εικασίες για αντίδραση εναντίον του Ερντογάν.
Οι εξελίξεις πήραν τη μορφή χιονοστιβάδας για το στρατόπεδο Νταβούτογλου, στις αρχές Σεπτεμβρίου ύστερα από την σφοδρή κριτική στη παύση τριών δημάρχων πόλεων της ανατολικής Τουρκίας — Ντιγιάρμπακιρ, Μάρντιν, Βαν — που ανήκουν όλοι στο Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP, εκφράζει την κουρδική μειονότητα) από την κυβέρνηση.
Συνεπώς, στις 3 Σεπτεμβρίου, η εκτελεστική επιτροπή του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) αποφάσισε ομόφωνα να παραπέμψει τον πρώην πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου σε πειθαρχικό κομματικό όργανο με την εισήγηση να διαγραφεί.
Στο άλλο στρατόπεδο αυτό των Μπαμπατζάν - Γκιουλ τα πράγματα κινήθηκαν κάπως διαφορετικά. Ο Γκιούλ, ως Πρόεδρος Δημοκρατίας παρότι διαφώνησε με επιλογές του πρωθυπουργού τότε Ταγίπ Ερντογάν, είχε αποφύγει να τις εκφράσει. Επίσης, παρότι είχε παραγκωνιστεί μετά τον προσεταιρισμό των Ερντογάν- Νταβούτογλου, ο Γκιούλ μίλησε και αυτός για πρώτη φορά μετά από τρία χρόνια, την περασμένη Άνοιξη.
Ως εκ τούτου, οι κινήσεις στην σκακιέρα του Αλι Μπαμπατζάν, ο οποίος υπήρξε υπουργός Οικονομικών την περίοδο έντονης μεγέθυνσης που ακολούθησε την οικονομική κρίση του 2001 και η οποία οδήγησε στον τριπλασιασμό του τουρκικού ΑΕΠ, έδωσαν το απαραίτητο έναυσμα στον Γκιούλ να "βγει μπροστά". Ο Μπαμπατζαν βασιζόμενος στην εμπειρία του αλλά και στη στήριξη προσωπικοτήτων (εκτός του Γκιούλ) όπως ο ακαδημαϊκός Νταρον Ακεμογλου φαίνεται έχει τη δυνατότητα να προξενήσει σημαντική πολιτική ζημιά στο κυβερνών κόμμα.
Με φόντο τα παραπάνω αξίζει να σημειωθεί ότι Μπαμπατζάν και Νταβούτογλου δεν αναμένεται να συμπορευτούν, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. Το κόμμα "Νταβούτογλου" αναμένεται να καταλάβει χώρο δεξιά του Ερντογάν, την ώρα που το κόμμα του Μπαμπατζάν αναμένεται να κινηθεί προς το κέντρο. Το κόμμα του πρώην τσάρου της οικονομικής στοχεύει προς το πιο φιλοευρωπαικο κοινό, ενώ αυτό του Νταβούτογλου στα πιο λαϊκά στρώματα.
Σε δημοσκόπηση που κυκλοφορεί από την τουρκική εταιρία ORC καταγράφεται ότι στο σενάριο εκλογών στην Τουρκία την ερχόμενη Κυριακή, τα αναδυόμενα κόμματα Μπαμπατζάν και Νταβούτογλου παίρνουν 11,6% και 8,5% αντίστοιχα.
Αυτό που μένει να δούμε τουλάχιστον σε αυτή τη φάση είναι πως θα απαντήσει ο "Σουλτάνος" σε αυτές τις κινήσεις. Θα προχωρήσει σε κατασταλτικές κινήσεις ή θα επικαλεστεί μια ακόμη... συνωμοσία εναντίον του σε μια προσπάθεια να συσπειρώσει την βάση των υποστηρικτών του κόμματος του;
