Πόσο ακόμη θα επιτρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον Βίκτορ Όρμπαν να παραβιάζει τις θεμελιώδεις αξίες της και το κοινοτικό κεκτημένο, να υπονομεύει την ευρωπαϊκή συνοχή και το κοινό μέτωπο κατά της Ρωσίας, και να απειλεί συστηματικά να τορπιλίσει κρίσιμες ευρωπαϊκές αποφάσεις που απαιτούν ομοφωνία προς εξασφάλιση παραχωρήσεων και ανταλλαγμάτων από τις Βρυξέλλες; Το ερώτημα, πιο επιτακτικό παρά ποτέ, αναζητά απάντηση κατά την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής για την έγκριση της ζωτικής σημασίας οικονομικής βοήθειας προς την εμπόλεμη Ουκρανία.
Σαν να μην πέρασε μια μέρα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου, ο Βίκτορ Όρμπαν προσέρχεται σήμερα στις διήμερες εργασίες της Συνόδου στις Βρυξέλλες επισείοντας ξανά την απειλή άσκησης βέτο στο χρηματοδοτικό πακέτο ύψους 50 δισ. ευρώ σε ορίζοντα τετραετίας προς την Ουκρανία. Έχοντας απέναντί τους ένα Βίκτορ Όρμπαν σε ρόλο «Δούρειου Ίππου» της Ρωσίας, οι «26» στέλνουν σήμα στη Βουδαπέστη ότι έχουν φθάσει στα όρια της υπομονής τους και προτίθενται να κλιμακώσουν, εξ ου και έχει έλθει στο προσκήνιο μέχρι και η λεγόμενη «πυρηνική» επιλογή της ενεργοποίησης του Άρθρου 7.2 των Συνθηκών της ΕΕ προς αφαίρεση του δικαιώματος συμμετοχής της Ουγγαρίας στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
O Βίκτορ Όρμπαν βρίσκεται σε μόνιμη σύγκρουση με τους κοινοτικούς θεσμούς για το Κράτος Δικαίου που «ξηλώνει» εδώ και πάνω από μία δεκαετία στη χώρα του, και ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας ήλθε να διευρύνει από τον Φεβρουάριο του 2022 το πεδίο της εκβιαστικής του δράσης. Έναν ηγέτη κράτους-μέλους της Ένωσης που φωτογραφιζόταν περιχαρής με τον κατηγορούμενο για εγκλήματα πολέμου Ρώσο πρόεδρο τον Οκτώβριο του 2023, του έσφιγγε το χέρι και δήλωνε «περήφανος» για τη συνάντησή τους, έχουν απέναντί τους οι «26». Έναν Βίκτορ Όρμπαν που έχει ανάγει σε εθνική στρατηγική την απειλή βέτο προς εξασφάλιση, συχνά επιτυχώς, ανταλλαγμάτων και εξαιρέσεων.
Στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, ο Ούγγρος πρωθυπουργός πέρασε ωστόσο μία «κόκκινη» γραμμή, μπλοκάροντας τη μακροπρόθεσμη βοήθεια προς την Ουκρανία σε στιγμή που τη χρειάζεται περισσότερο από ποτέ και ενώ η αξιοπιστία της ΕΕ στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει απέναντί της διακυβεύεται. Η Ρωσία ανακτά στρατιωτικό πλεονέκτημα, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν ανάγκη από εμψύχωση και όπλα, και το Κίεβο τρέμει μπροστά στην προοπτική περιορισμού ή ακόμη και πλήρους διακοπής της αμερικανικής στρατιωτικής στήριξης εάν το Κογκρέσο εξακολουθήσει να μπλοκάρει περαιτέρω ενίσχυση από τη διακυβέρνηση Μπάιντεν, ή εάν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ.
Για τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ η βοήθεια προς την Ουκρανία συνιστά επείγον, αν όχι υπαρξιακό ζήτημα, και ο Ούγγρος πρωθυπουργός αποτελεί μία όλο και πιο σοβαρή απειλή για τις συλλογικές προσπάθειες αποτροπής των ρωσικών σχεδιασμών στην Ευρώπη. Κατά τον υπουργό Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ξαβιέ Μπετέλ, ο Όρμπαν «πρέπει να επιλέξει σε ποια πλευρά της Ιστορίας θέλει να βρίσκεται». Τον Δεκέμβριο, συμφώνησε να βγει από την αίθουσα των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ώστε ομόφωνα οι εναπομείναντες 26 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων να εγκρίνουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία. Ήταν ένας εξαιρετικά ασυνήθιστος ελιγμός, εμπνεύσεως Όλαφ Σολτς, που απέτρεψε μεν ένα «Βατερλώ» για τη διεύρυνση, επικρίθηκε εντούτοις για το προηγούμενο που μπορεί να δημιουργήσει. Σήμερα και αύριο δεν θα συμβεί το ίδιο.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας υποστηρίζει ότι δεν αντιτίθεται στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την Ουκρανία, αλλά επιμένει ότι τα χρήματα δεν πρέπει να προέρχονται από τον Προϋπολογισμό της ΕΕ. Πέραν του ότι έχει αποφανθεί πως το ποσό των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ είναι πολύ υψηλό, επιμένει να χωριστεί η χρηματοδότηση σε τέσσερις ετήσιες δόσεις. Δηλαδή, κάθε χρόνο να μπορεί να εκβιάζει με βέτο και να μη χάσει το προνόμιο του να μπορεί να εμποδίσει τη ροή της βοήθειας προς το Κίεβο στο μέλλον, είτε για να διεκδικεί «ξεπάγωμα» των κονδυλίων προς τη χώρα του, είτε για να ικανοποιήσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν, είτε και τα δύο.
Στο παρά πέντε της Συνόδου Κορυφής, η ΕΕ πρότεινε ως συμβιβαστική κίνηση προς τον Όρμπαν να διεξάγεται μία ετήσια συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών και κυβερνήσεων για την οικονομική βοήθεια που παρέχεται στην Ουκρανία, αλλά σαφώς χωρίς να δίνεται η δυνατότητα βέτο. Κοινοτικές πηγές δήλωσαν υπό καθεστώς ανωνυμίας ότι πρόκειται για «ένα βήμα προς την Ουγγαρία», αναγνωρίζοντας ότι σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει συμφωνία επί αυτής της πρότασης από την πλευρά της. Κατά τις ίδιες πηγές, ωστόσο, «υπάρχουν περισσότερες θετικές ενδείξεις» απ’ ότι τον Δεκέμβριο ότι ο Βίκτορ Όρμπαν δεν θα επιμείνει μέχρι τέλους.
Πάντως, παρόλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδέσμευσε περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε «παγωμένα» κονδύλια πέρυσι, επικαλούμενη βελτιώσεις, η Ουγγαρία θέλει και τα υπόλοιπα, ενώ ο Όρμπαν έχει ήδη καρφωμένο το βλέμμα στις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Εκ μέρους των κοινοτικών θεσμών έχει ήδη δοθεί η διαβεβαίωση ότι, εάν δεν υπάρξει συμφωνία στις Βρυξέλλες, υπάρχει Σχέδιο Β’ και η βοήθεια στην Ουκρανία θα δοθεί με διακρατικές συμφωνίες, διαδικασία που είναι εντούτοις πιο περίπλοκη και χρονοβόρα καθώς θα πρέπει να λάβει την έγκριση όλων των εθνικών Κοινοβουλίων.
Εντός της εβδομάδας, οι Financial Times δημοσίευσαν λεπτομέρειες ενός εγγράφου που φέρονται να έχουν επεξεργαστεί αξιωματούχοι του Συμβουλίου της ΕΕ, στο οποίο παρατίθεται πώς θα μπορούσαν σκόπιμα να κλονίσουν την εμπιστοσύνη στην οικονομία της Ουγγαρίας ώστε να επαναφέρουν τον Βίκτορ Όρμπαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. H διαρροή ερμηνεύθηκε ως μήνυμα προς τον Βίκτορ Όρμπαν ότι δεν είναι ο μόνος που μπορεί να εκβιάσει. Εκείνος έσπευσε να καταγγείλει πως η ΕΕ απειλεί την Ουγγαρία με οικονομικό «Αρμαγεδδώνα», και μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Point, ανέφερε: «Προσπαθούν να μας πείσουν, μετά μας πιέζουν, μετά μας εκβιάζουν, για να μας αναγκάσουν να συμφωνήσουμε μαζί τους. Είναι πολύ δύσκολο να έχεις μείνει μόνος σε αυτή την οικογένεια»...
