Ενόψει των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ, κορυφαία στελέχη στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες προσπαθούν να προετοιμαστούν για μια πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Κανείς δεν ξεγράφει την Κάμαλα Χάρις, αλλά η εκλογή της θα είναι σε μεγάλο βαθμό μια συνέχεια του υπάρχοντος status quo, αναφέρει το POLITICO.
Μια πιθανή επιστροφή του Τραμπ θα δώσει θάρρος στον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, θα πυροδοτήσει ενδεχομένως έναν καταστροφικό εμπορικό πόλεμο αλλά και θα διχάσει πολιτικά την Ευρώπη.
«Μια δεύτερη θητεία Τραμπ θα είναι διαφορετική», είπε η Λέσλι Βινζαμούρι, διευθύντρια προγράμματος για τις ΗΠΑ και την Αμερική στο Chatham House, ενός βρετανικού think tank «Τώρα ξέρει ποιος πιστεύει ότι τον αδίκησε τόσο στη διεθνή σκηνή όσο και στο εσωτερικό και έχει επεξεργαστεί με την ομάδα γύρω του κάποια σχέδια για το πώς να τους κόψει το θάρρος».
Ο παράγων Πούτιν
Μετά την πρώτη εκλογή του Τραμπ το 2016, οι Ευρωπαίοι ηγέτες παρηγορούνταν πως ό,τι κι αν συνέβαινε πέρα από τον Ατλαντικό, η ίδια η ήπειρος ήταν μια νησίδα σταθερότητας, ασφαλής υπό την καθοδήγηση της τότε πανίσχυρης Γερμανίδας Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ.
Αυτή τη φορά, η ευρωπαϊκή ηγεσία απουσιάζει σε μεγάλο βαθμό. Ο διάδοχος της Μέρκελ, Όλαφ Σολτς, μετά βίας κρατά τον κυβερνητικό συνασπισμό του ενωμένο, ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είναι αποδυναμωμένος από μια τολμηρή ακροδεξιά.
Χωρίς τη συνέχιση της υποστήριξης από την Ουάσιγκτον, υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα για το πόσο ακόμη η Ουκρανία θα μπορεί να αντέξει στις δυνάμεις του Πούτιν.
Στο Λονδίνο, η νέα κυβέρνηση Στάρμερ ανησυχεί ότι ο Τραμπ θα τραβήξει το χαλί κάτω από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι περικόπτοντας τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο ή εξαρτώντας την από άμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες που θα εκχωρήσουν εδάφη στη Μόσχα.
«Η βοήθεια μπορεί να σταματήσει εν μία νυκτί», είπε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Ο Πούτιν θα θέλει να το εκμεταλλευτεί και να πει ότι παίρνω το Ντονμπάς, την Κριμαία και μετά θα περιμένω τον χρόνο μου πριν την επόμενη φορά».
Η επόμενη φορά, συνεχίζει η ανησυχία, θα μπορούσε να είναι μια ρωσική επίθεση σε μια χώρα όπως η Εσθονία, η Λιθουανία ή η Λετονία - όλα μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ - καθώς ο Πούτιν γνωρίζει την ήδη χλιαρή δέσμευση του Τραμπ προς το ΝΑΤΟ και τις διατάξεις αμοιβαίας άμυνας της Συμμαχίας.
Το «αγκάθι» ενός πιθανού εμπορικού πολέμου
Μια άλλη ευρωπαϊκή ανησυχία είναι ότι ο Τραμπ θα αναζωπυρώσει τον διατλαντικό εμπορικό πόλεμο, καθώς έχει απειλήσει να επιβάλει δασμούς 10% έως 20% σε όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ για να επαναφέρει τις θέσεις εργασίας στη μεταποίηση. Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ αποκάλεσε την ΕΕ «μίνι Κίνα».
Ανώτατοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είπαν πρόσφατα στους πρεσβευτές της ΕΕ ότι θα είναι έτοιμοι να αντιδράσουν σε πιθανές εμπορικές διαμάχες, εάν χρειαστεί. Ήδη οι Βρετανοί αξιωματούχοι επεξεργάζονται σχέδια έκτακτης ανάγκης εάν ο Τραμπ κερδίσει και αποφασίσει να ακολουθήσει τις απειλές του για δασμούς.
Ο Τραμπ έχει προτείνει δασμούς 100% σε όλα τα εισαγόμενα οχήματα, κάτι που θα ήταν καταστροφικό για χώρες με σημαντικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Η γερμανική οικονομία, για παράδειγμα, που ήδη δυσκολεύεται, θα υποστεί πλήγμα (-0,23%) στο ΑΕΠ της ως αποτέλεσμα των εμπορικών πολιτικών του Τραμπ, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε από το London School of Economics (LSE).
Οι επιδόσεις του Τραμπ στη Μέση Ανατολή είναι ένας άλλος λόγος για τους Ευρωπαίους να ανησυχούν. Στην πρώτη του θητεία, απέρριψε την πυρηνική συμφωνία του Ιράν, η οποία υποστηρίχθηκε από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Κίνδυνος διχασμού
Παράλληλα, υπάρχει η πίεση που θα δημιουργήσει μια δεύτερη θητεία Τραμπ στην ίδια την Ευρώπη. Στις ΗΠΑ, ο Τραμπ είναι ο πιο διχαστικός πολιτικός της εποχής, ενώ διχάζει επίσης τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μεταξύ τους, κάτι που θα καταστήσει ακόμη πιο δύσκολο τον συντονισμό οποιασδήποτε απάντησης σε επίπεδο ΕΕ για το εμπόριο ή την ασφάλεια από τους αξιωματούχους στις Βρυξέλλες.
Οι ηγέτες στο Λονδίνο, το Βερολίνο και το Παρίσι ενδέχεται να δυσαρεστηθούν με τη νίκη του Τραμπ. Αλλά οι αυταρχικοί και οι ηγέτες της σκληρής δεξιάς της Ευρώπης, όπως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν και η Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι, θα το δουν ως δικαίωση των θέσεων τους.
Για τη Μελόνι, οι σύμμαχοί της στη Ρώμη λένε ότι θα είναι σε τέλεια θέση να λειτουργήσει ως η νέα «συνεργάτις» του Τραμπ στην Ευρώπη.
Ο Αντρέα Ντι Τζιουζέπε, μέλος του ιταλικού κοινοβουλίου που εκπροσωπεί τους Ιταλούς στη Βόρεια Αμερική και μέλος του κόμματος «Fratelli d' Italia» της Μελόνι, δήλωσε ότι η νίκη του Τραμπ θα ήταν ευπρόσδεκτη από τη Ρώμη.
Ακόμη και στη Γερμανία, ορισμένοι βλέπουν εξελίξεις σε περίπτωση νίκης τουΤραμπ, καθώς ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης παραδέχονται ιδιωτικά ότι ο συνασπισμός του καγκελαρίου Σολτς θα είναι πιο πιθανό να διαλυθεί εάν κερδίσει η Χάρις.
Αυτό επειδή η προοπτική επανεκλογής του Τραμπ αποτελεί τέτοια απειλή για την παγκόσμια πολιτική σταθερότητα που και τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού θα πρέπει να το ξανασκεφτούν πριν διαλύσουν τη συμμαχία τους.