Απειλεί τον Πούτιν η αιφνιδιαστική και εν εξελίξει εισβολή του ουκρανικού στρατού στην περιφέρεια του Κουρσκ; Η απάντηση είναι σαφώς καταφατική, τους λόγους αναλύει ανταποκριτής του BBC στη Μόσχα, υπογραμμίζοντας –μεταξύ άλλων– ότι ο Ρώσος πρόεδρος προσπαθεί να πείσει την κοινή γνώμη ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Μάλιστα, επιλέγει προσεκτικά τις λέξεις που χρησιμοποιεί, αποφεύγοντας τη λέξη «εισβολή». Αντί αυτής, κάνει λόγο για «κατάσταση στην παραμεθόριο περιοχή» ή «τα γεγονότα που διαδραματίζονται», χαρακτηρίζοντας «πρόκληση» την ουκρανική εισβολή.
Στόχος, πλέον, του Πούτιν, είναι μόνο «η εκδίωξη της Ουκρανίας από το ρωσικό έδαφος», δίχως καμία φωνή στη Ρωσία να υποστηρίξει ότι για αυτή (σ.σ την εισβολή στο Κουρσκ) είναι υπαίτιος ο ίδιος για τον πόλεμο που κήρυξε στην Ουκρανία στις 22 Φεβρουαρίου 2022.
Το Κουρσκ και ο έλεγχος των ΜΜΕ
Η περιφέρεια Κουρσκ ενέχει ιδιαίτερη σημασία για τις δύο χώρες, για διαφορετικό λόγο για την κάθε μία. Όπως αναφέρει ο ανταποκριτής του BBC στη Μόσχα από το 2003, Στιβ Ρόζενμπεργκ, η λέξη Κουρσκ ήταν αντικείμενο μιας από τις πρώτες ανταποκρίσεις του πριν από 24 χρόνια. «Εκείνη την εποχή μιλούσα για τη βύθιση του υποβρυχίου K-141 Kursk στα παγωμένα νερά της Θάλασσας Μπάρεντς στις 12 Αυγούστου του 2000».
Στο μεταξύ, έχουν αλλάξει πολλά, «η Ρωσία σήμερα είναι διαφορετική από αυτή του 2000». Αντίθετα με εκείνο το περιστατικό, που η ρωσική τηλεόραση το παρουσίασε ως το σοβαρότερο δυστύχημα στην ιστορία του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού και στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 118 άνδρες, τώρα «δεν υπάρχει ίχνος κριτικής προς τον Πρόεδρο Πούτιν».«Καμία αμφιβολία για τις διαδικασίες λήψης αποφάσεών του, κανένας υπαινιγμός ότι η εισβολή στην Ουκρανία ήταν που οδήγησε σε αυτή τη δραματική στιγμή» – δηλαδή την επίθεση των Ουκρανών στην περιοχή του Κουρσκ.
Όσο περισσότερο διαρκέσει η επίθεση στο Κουρσκ τόσο περισσότερη θα είναι η πίεση στον Πούτιν
Ο Ρώσος πρόεδρος ελέγχει πλέον τα ΜΜΕ της χώρας του. Ωστόσο, παρά την προπαγάνδα και τις χειραγωγημένες ειδήσεις, μετά από 908 ημέρες ενός πολέμου που υποτίθεται ότι θα κρατούσε ελάχιστες μέρες, «αυτά τα γεγονότα θα βλάψουν τον Πούτιν;», διερωτάται ο Ρόζενμπεργκ. Όπως συμπληρώνει, το ερώτημα αυτό του έχει τεθεί πολλάκις την τελευταία διετία και σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις που ήταν ιδιαίτερα σημαντικές για τον πόλεμο.
Η πρώτη περίπτωση ήταν το 2022, «όταν η Ουκρανία βύθισε το πολεμικό πλοίο Moskva, τη ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας». Η δεύτερη λίγους μήνες αργότερα κατά την «αστραπιαία υποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τη βορειοανατολική Ουκρανία και η τρίτη το 2023, κατά την ανταρσία της Wagner, όταν ένοπλοι μισθοφόροι βάδισαν προς τη Μόσχα», αμφισβητώντας ευθέως την εξουσία του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Πούτιν κατάφερε να βγει αλώβητος και στις τρεις περιπτώσεις, αλλά αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά, λέει ο ανταποκριτής του BBC, σημειώνοντας ότι σε αντίθεση με την ανταρσία της Wagner «που τελείωσε σε μια μέρα», η ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ «συνεχίζεται για περισσότερο από μια εβδομάδα: όσο περισσότερο διαρκέσει, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πίεση στη ρωσική ηγεσία και, ενδεχομένως, τόσο μεγαλύτερο είναι το πλήγμα στην εξουσία του Προέδρου Πούτιν».
Υπονομεύεται η εικόνα του Πούτιν ως «Μίστερ Ασφάλεια»
Βάσει των τελευταίων, προκύπτει ότι η ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ θα μπορούσε να υπονομεύσει την εικόνα του «Mr Security» που έχτισε για τον εαυτό του ο Πούτιν στα σχεδόν είκοσι χρόνια που κατέχει την εξουσία στη Ρωσία.
Η εισβολή στην Ουκρανία αποσκοπούσε μεταξύ άλλων στη διατήρηση του χαρακτήρα του Πούτιν ως αδιαμφισβήτητου προστάτη του ρωσικού λαού. Στην πραγματικότητα, διευκρινίζει ο Ρόζενμπεργκ, «η λεγόμενη ''ειδική στρατιωτική του επιχείρηση'' παρουσιάστηκε στους συμπολίτες του ως ένας τρόπος ενίσχυσης της εθνικής ασφάλειας της Ρωσίας».
Δυόμισι χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου δεν υπάρχουν και πολλές ενδείξεις της «ασφάλειας», που υπόσχεται ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου στους συμπατριώτες του. Το αντίθετο: «υπάρχουν περισσότερες δυνάμεις του ΝΑΤΟ στα σύνορα της Ρωσίας, με τη Σουηδία και τη Φινλανδία να έχουν ενταχθεί στη Συμμαχία. Οι ρωσικές πόλεις δέχονται τακτικά επιθέσεις ουκρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τώρα οι στρατιώτες του Κιέβου κατακτούν ρωσικό έδαφος», εξηγεί ο Ρόζενμπεργκ.
Τι δεν λέει ο Πούτιν
Όπως προαναφέραμε, ο Πούτιν αποφεύει να χρησιμοποιεί τη λέξη «εισβολή» στο Κουρσκ, κάνει λόγο για «κατάσταση στην παραμεθόριο περιοχή» ή «τα γεγονότα που διαδραματίζονται» και χαρακτήρισε «πρόκληση» την ουκρανική εισβολή. Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι επόμενες κινήσεις του Ρώσου πρέδρου;
Ο Ρόζενμπεργκ αποκλείει το ενδεχόμενο έναρξης διαλόγου με το Κίεβο. «Οι Ρώσοι αξιωματούχοι κατέστησαν σαφές ότι, μετά την ουκρανική επίθεση, βάζουν στον πάγο την ίδια την ιδέα των ειρηνευτικών συνομιλιών και ο Πούτιν δήλωσε ότι ο τρέχων στόχος είναι μόνο «η εκδίωξη του εχθρού από το ρωσικό έδαφος».
Αλλά η απόσταση μεταξύ λόγων και πράξεων είναι μεγάλη καθώς παρά την αποστολή ενισχύσεων στο Κουρσκ «ο ρωσικός στρατός δεν έχει ανακτήσει ακόμη τον έλεγχο σε αυτό το τμήμα της Ρωσίας», λέει ο ανταποκριτής του BBC στη Μόσχα.
«Το πρωί της Πέμπτης, καθώς περνούσα μπροστά από το Κρεμλίνο, ξαφνικά σταμάτησα. Την ώρα που εργάτες έστηναν καθίσματα και οθόνες για μια εκδήλωση, σε μια γιγαντοοθόνη έπαιζε το κλασικό "Non, je ne regrette rien" (Όχι, δεν μετανιώνω για τίποτα, στα γαλλικά) της Έντιθ Πιάθf και αντηχούσε σε όλη την Κόκκινη Πλατεία. Ήταν μια πραγματικά σουρεαλιστική στιγμή. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει δείξει ίχνος μετάνοιας για την πλήρους κλίμακας εισβολή που διέταξε στην Ουκρανία, ή για τις αποφάσεις που έλαβε έκτοτε. Κι αν οι δημόσιες τοποθετήσεις του αντανακλούν την τρέχουσα ψυχική του κατάσταση, τότε πραγματικά πιστεύει ότι μόνον μία έκβαση του πολέμου είναι εφικτή: η νίκη της Ρωσίας», καταλήγει ο Ρόζενμπεργκ .
