Το εκτελεστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστήριξε την Παρασκευή το επίσημο καθεστώς υποψήφιας χώρας για ένταξη στην Ουκρανία, μια σημαντική πολιτική αλλαγή που επέφερε η εισβολή της Ρωσίας. Η Επιτροπή έκανε την ίδια σύσταση για τη Μολδαβία, αλλά είπε ότι η Γεωργία δεν ήταν ακόμη έτοιμη για υποψηφιότητα. Και οι τρεις έχουν αυτονομιστικές περιοχές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία.
Το πρακτορείο Reuters παρουσιάζει τα εμπόδια που θα πρέπει να ξεπεράσουν τα πρώην σοβιετικά κράτη για να ενταχθούν στην ΕΕ.
Timing
Ενώ η σύσταση σηματοδοτεί μια στρατηγική στροφή προς τα ανατολικά από την ΕΕ εν μέσω πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, το Κίεβο πιθανότατα θα χρειαζόταν χρόνια για να γίνει μέλος της ΕΕ των 27 εθνών, αν τελικά γίνει. Η Ουκρανία θα κληθεί να πραγματοποιήσει οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις και είναι απίθανο το μπλοκ να δεχτεί μια χώρα σε κατάσταση πολέμου. Σε περιόδους ειρήνης, η Πολωνία, η γειτονική χώρα της Ουκρανίας με παρόμοιο πληθυσμό και κομμουνιστική ιστορία, χρειάστηκε 10 χρόνια από την υποβολή αίτησης για ένταξη το 1994 έως την οριστική της ένταξη το 2004. Η Τουρκία, από την άλλη πλευρά, έλαβε επίσημο καθεστώς υποψηφιότητας το 1999, αλλά επί του παρόντος δεν έχει καμία προοπτική ένταξης. Οι συνομιλίες ένταξης σταμάτησαν καθώς οι δεσμοί μεταξύ της Άγκυρας και του μπλοκ επιδεινώθηκαν, συμπεριλαμβανομένης της καταστολής των επικριτών του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, και άλλων παραδειγμάτων αυτού που το μπλοκ λέει ότι είναι διάβρωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Οι υποψηφιότητες των έξι βαλκανικών χωρών για ένταξη στην ΕΕ περιπλέκονται επίσης τα τελευταία χρόνια από ζητήματα όπως η μετανάστευση, το οργανωμένο έγκλημα και οι αμοιβαίες διαφωνίες στην περιοχή.
Διαδικασία και μεταρρυθμίσεις
Οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν την πρόταση της Κομισιόν για την υποψηφιότητα ένταξης της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες στις 23-24 Ιουνίου. Πρέπει όλοι να συμφωνήσουν για να χορηγηθεί επίσημα το καθεστώς. Μόλις συμβεί αυτό, το Κίεβο θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την ευθυγράμμιση των νόμων του με αυτούς της ΕΕ. "Η Ουκρανία έχει ήδη εφαρμόσει περίπου το 70% των κανόνων και των προτύπων της ΕΕ. Ωστόσο, μένει να γίνει σημαντική δουλειά, για το κράτος δικαίου, τους ολιγάρχες, την καταπολέμηση της διαφθοράς και τα θεμελιώδη δικαιώματα", δήλωσε η επικεφαλής της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η Μολδαβία - μια άλλη πρώην κομμουνιστική χώρα που τώρα επιδιώκει να απομακρυνθεί από την τροχιά της Μόσχας - βρισκόταν «σε έναν πραγματικό δρόμο υπέρ των μεταρρυθμίσεων, κατά της διαφθοράς και της Ευρώπης», είπε η φον ντερ Λάιεν, αν και είχε ακόμη «πολύ δρόμο να διανύσει». Η Γεωργία, η οποία διεξήγαγε έναν σύντομο πόλεμο με τη Ρωσία το 2008, πρέπει να ξεπεράσει την πολιτική πόλωση για να μπορέσει να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να προχωρήσουμε προς την ένταξη στην ΕΕ, τόνισε. Και για τα τρία, η Επιτροπή συνέστησε τη δημιουργία ανεξάρτητων δικαστικών αρχών καθώς και ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της υπερβολικής επιρροής κεκτημένων συμφερόντων στη δημόσια ζωή.
Πολιτική βούληση
Εάν και όταν γίνουν όλα αυτά, η ένταξη της Ουκρανίας πρέπει να εγκριθεί από όλες τις κυβερνήσεις της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πράγμα που σημαίνει ότι η διαδικασία μπορεί πάντα να κολλήσει. Η Ολλανδία, η Γαλλία και η Γερμανία είναι μεταξύ των χωρών της ΕΕ που αντιτίθενται στην εισαγωγή νέων μελών τα τελευταία χρόνια. Όμως το Κίεβο κέρδισε την κρίσιμη υποστήριξη του Παρισιού και του Βερολίνου -των κορυφαίων δυνάμεων του μπλοκ- όταν οι ηγέτες τους δήλωσαν στο Κίεβο την Πέμπτη ότι η Ουκρανία ανήκει στην «ευρωπαϊκή οικογένεια».
Την Παρασκευή, η ολλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα στηρίξει το καθεστώς της Ουκρανίας ως υποψήφιας χώρας στην ΕΕ, αποκαλώντας τη συμβουλή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «έξυπνο συμβιβασμό». «Η χώρα έχει ακόμα πολλή δουλειά για το σπίτι», δήλωσε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας συνέντευξης Τύπου. Η νέα γεωπολιτική δυναμική από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου σηματοδοτεί ένα άλμα προς τα εμπρός για το Κίεβο στην πορεία του προς την ένταξη στην ΕΕ - χωρίς να καθορίζει το τελικό αποτέλεσμα.
.Η τελευταία μεγάλη διεύρυνση της ΕΕ ήταν το 2004, όταν προσχώρησαν οκτώ πρώην κομμουνιστικές ανατολικές χώρες - συμπεριλαμβανομένων των κρατών της Βαλτικής, της Πολωνίας και της Σλοβενίας. Ακολούθησαν η Ρουμανία και η Βουλγαρία το 2007. Η Κροατία ήταν η τελευταία που προσχώρησε το 2013, αλλά το μπλοκ από τότε έχασε ένα μέλος, όταν η Βρετανία το 2020 έγινε η πρώτη χώρα που αποχώρησε ποτέ.
